Του Μάρκο Πόλο
Να προχωρήσουν κανονικά στη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος που έχουν προαναγγείλει για την Κυριακή 11 Μάη αποφάσισαν δύο περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, το Ντόνετσκ και το Λουγκάντσκ, αφήνοντας κατά μέρος την πρόταση του Ρώσου προέδρου να «αναβληθεί» για λίγο καιρό προκειμένου να δοθεί ο χρόνος να διεξαχθεί «διάλογος» και να επιτευχθεί αποκλιμάκωση. Η απόφαση λήφθηκε μετά από συνεδρίαση εκπροσώπων και διαφόρων δυνάμεων στις δύο περιοχές και ανακοινώθηκε νωρίς το απόγευμα. «Λέμε αυτό που θέλει ο κόσμος και το δείχνει με τις πράξεις του» υποστήριξε ο εμφανιζόμενος ως επικεφαλής του συμβουλίου στο Ντόνετσκ ο οποίος υποστήριξε ότι η απόφαση υπήρξε ομόφωνη. Ο Ντένις Πουσίλιν συμπλήρωσε επίσης ότι αν και υπάρχει μεγάλος σεβασμός προς το πρόσωπο του Πούτιν στην περιοχή, η πρότασή του αυτή δεν έγινε δεκτή γιατί «ο εμφύλιος πόλεμος έχει ήδη αρχίσει. Το δημοψήφισμα μπορεί να βάλει ένα τέλος σε αυτήν την κατάσταση και ν’ αρχίσει μια νέα πολιτική διαδικασία».
Σύμφωνα με πληροφορίες έχουν ήδη διανεμηθεί στις ανατολικές περιοχές ψηφοδέλτια και περίπου τρία εκατομμύρια ψηφοφόροι αναμένονται στις κάλπες. Όπως μετέδιδε το BBC, το ερώτημα που θα κληθούν ν’ απαντήσουν όσοι ψηφίσουν είναι αν στηρίζουν την ανακήρυξη ανεξάρτητου κυρίαρχου κράτους υπό την ονομασία Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ. Αναλυτές εκτιμούσαν ότι αν και η συνεχιζόμενη στρατιωτική επιχείρηση στα ανατολικά της χώρας και ιδιαίτερα η τραγωδία στο κτίριο της Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας στην Οδησσό έχει πυρπολήσει περαιτέρω την οργή και την αγανάκτηση (που γίνεται ολοένα μεγαλύτερη όσο δημοσιοποιούνται περισσότερες πληροφορίες για το τι συνέβη μέσα στο κτίριο), η πλειοψηφία του πληθυσμού στα ανατολικά δεν είναι ξεκάθαρο ότι επιθυμεί ν’ αποσχιστεί από την Ουκρανία, σε αντίθεση με το κλίμα που επικρατούσε στην Κριμαία. Το ερευνητικό Ινστιτούτο Pew δημοσιοποίησε έρευνα με βάση την οποία η πλειοψηφία των Ουκρανών θα ήθελε μια χώρα ενωμένη, με τους κατοίκους των ανατολικών να προτιμούν μάλλον μια αυξημένη αυτονομία παρά μια απόσχιση.
Το Κρεμλίνο αντέδρασε συγκρατημένα στην είδηση, λέγοντας ότι έχει «πολύ λίγες πληροφορίες» και ότι θα αναλύσει περαιτέρω την κατάσταση. Σημείωσε, πάντως, ότι η απόφαση να πραγματοποιηθεί κανονικά το δημοψήφισμα λήφθηκε αφού πρώτα το Κίεβο είχε ανακοινώσει ότι δεν πρόκειται να σταματήσει τη στρατιωτική επιχείρηση στα ανατολικά. Μία μέρα νωρίτερα, ο πρόεδρος Πούτιν είχε υποστηρίξει ότι το δημοψήφισμα θα μπορούσε ν’ αναβληθεί για να γίνει διάλογος και ότι οι εκλογές είναι επιλογή «σε καλή κατεύθυνση» εφόσον σταματήσει η στρατιωτική επιχείρηση κατά των ρωσόφωνων στα ανατολικά.
Κατά ορισμένους αναλυτές, η εξέλιξη έχει διττή και αντιφατική σημασία για την Μόσχα. Από την μία διευκολύνει τον Πούτιν να αποδείξει ότι «δεν ελέγχει τους ρωσόφωνους» και ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι παραπάνω από ό,τι κάνει, έτσι ώστε να αμβλυνθεί η πίεση σε βάρος της Ρωσίας, διπλωματική και οικονομική λόγω κυρώσεων, ενώ παίρνει αποστάσεις η ρωσική διπλωματία από μια διαδικασία που χαρακτηρίζεται από όλους «παράνομη» και δεν θα αναγνωριστεί. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, η Μόσχα δεν διασφαλίζει ότι θα σταματήσουν οι κατηγορίες σε βάρος της (άλλωστε η ηγεσία του Κιέβου συνεχίζει να χαρακτηρίζεται «απολύτως νόμιμη» από τη δύση αν και αναδείχθηκε πραξικοπηματικά) ενώ κινδυνεύει να βρεθεί με ένα μεγάλο και πλούσιο κομμάτι πυκνοκατοικημένου εδάφους το οποίο πιθανότατα θα ζητά ένωση με τη Ρωσία χωρίς η ίδια απαραίτητα να είχε κάτι τέτοιο στο σχεδιασμό της.
Το Κίεβο επέμεινε στην άποψη ότι πίσω από ό,τι συμβαίνει στα ανατολικά κρύβεται η Μόσχα, άρα και πίσω από την απόφαση για διενέργεια κανονικά του δημοψηφίσματος. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ συνομίλησε με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι και τον κάλεσε να ασκήσει πιέσεις στο Κίεβο για να αρχίσει «αποκλιμάκωση μέσα από τον τερματισμό των επιχειρήσεων και την έναρξη διαλόγου». Εντούτοις, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ουίλιαμ Μπερνς, επανέλαβε όσα είπε και το Κίεβο κατηγορώντας την Μόσχα για την κατάσταση καθώς επιμένει να προχωρά σε έναν «ανεύθυνο δρόμο». Η ΕΕ προειδοποίησε ότι «μια τέτοια ψηφοφορία δεν μπορεί να έχει δημοκρατική νομιμότητα και απλώς θα χειροτερέψει την κατάσταση».
Την ίδια ώρα, βέβαια, έχει τεθεί επί τάπητος η «πρόταση αποκλιμάκωσης» που εκπόνησε ο ΟΑΣΕ και την οποία κόμισε στην Μόσχα από την Τετάρτη ο επικεφαλής του. Λεπτομέρειες της πρότασης, που παρουσιάστηκε και στο Κίεβο, δεν έχουν γίνει γνωστές καθώς και οι δύο πλευρές δήλωσαν ότι την μελετούν αλλά φέρεται να θεωρεί σημαντική τη διεξαγωγή των εκλογών στις 25 του μήνα αλλά και τον τερματισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων στα ανατολικά. Η Μόσχα, αν και δεν γνωστοποίησε την τελική στάση που θα κρατήσει, εξέφρασε αργά το βράδυ της Πέμπτης την άποψη ότι η πρόταση του ΟΑΣΕ θα μπορούσε να έχει αποτελέσματα αν το Κίεβο υποχρεωθεί να συζητήσει με τις νοτιοανατολικές περιοχές, ενώ δήλωσε ότι είναι έτοιμη για υποχωρήσεις.
Ενώ λοιπόν το βλέμμα όλων στρέφεται στις κάλπες του δημοψηφίσματος την Κυριακή, κάθε άλλο παρά εύκολα είναι η αντίστροφη μέτρηση μέχρι εκείνη την ημέρα, καθώς σήμερα Παρασκευή είναι η επέτειος της αντιφασιστικής νίκης κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, όταν ο σοβιετικός στρατός καταλάμβανε το Ράιχσταγκ. Στην Μόσχα αναμένονται μεγάλες παρελάσεις και εκδηλώσεις ενώ ανάλογες εκδηλώσεις έχουν προγραμματιστεί για την Κριμαία ενώ γίνονταν παραδοσιακά και στις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας. Φέτος, λόγω της κατάστασης και της εξελισσόμενης αιματηρής σύγκρουσης, με τους φιλορώσους να καταγγέλλουν ως φασίστες και νεοναζιστές την νέα ηγεσία του Κιέβου και τους υποστηρικτές τους, ο συμβολισμός γίνεται ακόμη πιο έντονος και η πιθανότητα κατακόρυφης κλιμάκωσης της έντασης με αιματηρότατο τρόπο θεωρείται μεγάλη.
Πηγές: bbc, reuters, ria novosti, interfax
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου