Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2013

Λαβρόφ: Μια σημαντική επίσκεψη γεμάτη ερωτηματικά

Αναμφισβήτητα, ο Σεργκέϊ Λαβρόφ, είναι ίσως ο σημαντικότερος σήμερα σε όλο τον κόσμο υπουργός Εξωτερικών. Εικόνα, την οποία του χαρίζουν οι επιτυχημένοι χειρισμοί του σε μείζονα διεθνή ζητήματα, όπως η Συριακή κρίση, το Ιρανικό θέμα, κ.λ.π. Από αυτή την άποψη, το γεγονός ότι αποφασίζει, μέσα στο πολύ σφιχτό πρόγραμμά του, να κάνει μια -έστω και μικρή- επίσκεψη στην Ελλάδα, είναι πολύ σημαντικό. Πόσο μάλλον, όταν είναι γνωστό ότι εδώ και χρόνια, ιδιαίτερα μετά την άνοδο του Γ.Παπανδρέου στην κυβέρνηση (2009), αρνείται συστηματικά να έλθει στην Ελλάδα, παρά τις προσπάθειες των εκάστοτε Ελλήνων υπουργών Εξωτερικών. Ο λόγος είναι ότι οι ελληνορωσικές σχέσεις, με ευθύνη της Αθήνας, όπως πιστεύουν διπλωματικοί κύκλοι στη Μόσχα, χειροτέρευαν. Τη μια οι θέσεις Παπανδρέου κατά της ελληνορωσικής συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα,  την άλλη -παλαιότερα- οι φιλοαμερικανικές θέσεις της Ντόρας Μπακογιάννη για την ονομαζόμενη “αντιπυραυλική ασπίδα”, και τέλος η άσχημη περίοδος στις διμερείς σχέσεις την τελευταία τριετία, έριχναν “πάγο” στις σχέσεις της Μόσχας με την Αθήνα, και ανέβαλαν την επίσκεψή του.
Συναντήσεις
Τι άλλαξε τώρα όμως, και έρχεται στην Ελλάδα; Κατ’ αρχήν, η επίσκεψή του είναι πολύ σύντομη. Έρχεται αργά τη νύκτα της 29ης και φεύγει την επομένη αργά το απόγευμα. Σε αυτό το διάστημα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό, τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, και βέβαια με τον ομόλογό του υπουργό Εξωτερικών. Οι συμφωνίες που θα υπογραφούν με το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο. Η μια είναι πολιτιστική συμφωνία (τι δουλειά έχει εδώ το ΥΠΕΞ;) για να γίνει το 2016 “Έτος Ελλάδας” στη Ρωσία και η δεύτερη για να υπάρχει ένας μόνιμος μηχανισμός διαβουλεύσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Να σημειωθεί ότι το “Έτος της Ελλάδας” ήταν προγραμματισμένο να είναι το 2014, αλλά η έλλειψη χρημάτων, λόγω κρίσης, όπως υποστηρίζουν στην Αθήνα, δεν επέτρεψε κάτι τέτοιο. Μια αστεία δικαιολογία, βέβαια, δεδομένου ότι στη Ρωσία υπάρχει πολύ μεγάλη “πελατεία” σε τουρίστες και σε πιθανούς εμπορικούς εταίρους, και άρα η διαφήμιση της Ελλάδας στη Ρωσία, θα είχε ανταποδοτικά οφέλη.
Ατζέντα
Ο Λαβρόφ, τυπικώς, έρχεται στη χώρα μας για επαφές με την κυβέρνηση, και για να παραβρεθεί σε εκδηλώσεις για τον Ιωάννη Καποδίστρια (ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας ήταν και υπουργός Εξωτερικών της τσαρικής Ρωσίας). Η ατζέντα της επίσκεψης, λοιπόν, εκτιμούν διπλωματικοί κύκλοι, δεν δικαιολογεί το ταξίδι του σημαντικότερου -ίσως- υπουργού Εξωτερικών στην Ελλάδα. Άρα, για ποιό λόγο έρχεται; Μήπως, η επίσκεψή του σηματοδοτεί κάποια καλυτέρευση στις σχέσεις Μόσχας-Αθήνας; Το στίγμα το έδωσε πρόσφατα ο ίδιος ο Πούτιν που εκφράστηκε με ιδιαίτερα θερμά λόγια για την Ελλάδα, δεχόμενος τα διαπιστευτήρια της Ελληνίδας πρέσβεως στο Κρεμλίνο. Να σημειωθεί, πάντως, ότι στη Μόσχα, ο αποκλεισμός της Γκαζπρόμ από την ΔΕΠΑ, εξελήφθη με ιδιαιτέρως αρνητικό τρόπο.
Σίγουρα, η επίσκεψη έχει να κάνει με προσπάθειες που καταβάλει η Μόσχα για να σπάσουν οι πάγοι στις σχέσεις των δύο χωρών. Και εννοείται ότι συνδέεται με τις αλλαγές που συντελούνται στην κοντινή γειτονιά μας, στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Και, κατά πληροφορίες, δεν αποκλείεται η ρωσική πλευρά να ζητήσει ορισμένες διευκολύνσεις στην Ελλάδα για ναυτικές δυνάμεις της που κινούνται στην περιοχή. Επίσης, κομβικό σημείο για τη Μόσχα σήμερα, είναι η ανάληψη της ευρωπαϊκής προεδρίας από την Ελλάδα το πρώτο εξάμηνο του 2014. Η Ρωσία γνωρίζει ότι δεν είναι στο χέρι του εκάστοτε προεδρεύοντος της ΕΕ, να καθορίζει την πολιτική της Ευρώπης, ωστόσο ελπίζει ότι -και- η Ελλάδα ως έναν βαθμό θα προωθήσει κάποια νευραλγικά ζητήματα για τη Μόσχα. Όπως για παράδειγμα, το θέμα της κατάργησης της βίζας ανάμεσα σε ΕΕ και Ρωσία, καθώς και σειρά άλλων θεμάτων.
Εξίσου σημαντικό είναι όμως, το ενδιαφέρον της Μόσχας για τις ιδιωτικοποιήσεις. Και, αυτή τη στιγμή, ιδιαίτερα για τους σιδηροδρόμους και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης (πακέτο). Να σημειωθεί ότι αυτές τις ημέρες, στην Ελλάδα λέγεται ότι θα βρεθεί και ο επικεφαλής των ρωσικών σιδηροδρόμων, Γιακούνιν. Ένα πρόσωπο που φέρεται να έχει μεγάλη δύναμη στη Ρωσία, όχι μόνον σε οικονομικό επίπεδο, αλλά και σε πολιτικό. Επίσης, διαθέτει πολύ στενές σχέσεις με ηγετικούς πολιτικούς, αλλά και εκκλησιαστικούς κύκλους.
Επίσης, ο κ.Λαβρόφ πολύ πιθανώς θα συναντηθεί και με την κ.Μπακογιάννη, επειδή, όπως τουλάχιστον υποστηρίζει η ρωσική πλευρά, αυτή είναι αρμόδια της ομάδας της κοινοβουλευτικής συνέλευσης της Ευρώπης για την παρακολούθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία. Κάτι που η Μόσχα ρίχνει βάρος, διότι με την παραμικρή ευκαιρία η Ευρώπη το χρησιμοποιεί σαν μοχλό πίεσης προς το Κρεμλίνο. Ως γνωστόν, πρόσφατα, και το Νο3 της ρωσικής κυβέρνησης, η Ματβιένκο (πρώην πρέσβης της Ρωσίας στην Αθήνα), συναντήθηκε μαζί της.
Ακόμα και με αυτή τη μικρή ατζέντα, λοιπόν, μόνο και μόνο η παρουσία του Λαβρόφ στην Ελλάδα, είναι μεγάλης σημασίας. Πέραν του πως θα εκμεταλλευτούν επικοινωνιακά τις συναντήσεις και φωτογραφήσεις μαζί του οι Έλληνες πολιτικοί, είναι μια καλή ευκαιρία για να αρχίσουν να σπάνε οι πάγοι με τη Ρωσία. Αρκεί να έχει συνέχεια.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου