Σε μία σκληρή σύγκρουση, η οποία θα κρίνει τις νέες ισορροπίες την χώρα, εξελίσσεται η αντιπαράθεση μεταξύ της «Κοινότητας» του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν και του Ταγίπ Ερντογάν, τον οποίο πολλοί κατηγορούν για όλο και μεγαλύτερο αυταρχισμό.
Η πολιτική κρίση τάραξε τους δεσμούς της Τουρκίας με τον υπόλοιπο κόσμο το Σάββατο , όταν ο Ερντογάν κατηγόρησε τις εξωτερικές δυνάμεις για το χειρότερο σκάνδαλο διαφθοράς της χώρας και απείλησε τον πρέσβη των ΗΠΑ. Μιλώντας σε ένα συλλαλητήριο στην πόλη της Μαύρης Θάλασσας Σαμψούντα, ο πρωθυπουργός απέδωσε την έρευνα για το σκάνδαλο – το οποίο περιλαμβάνει ισχυρισμούς για δωροδοκίες εκατομμυρίων δολαρίων, για λαθρεμπόριο, για παράνομες προσφορές και κατασκευές- σε μια «συνωμοσία με διεθνείς διαστάσεις» εναντίον της κυβέρνησής του.
Δεκαέξι άτομα προφυλακίστηκαν επίσημα το Σάββατο – συμπεριλαμβανομένων και των γιων των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομίας της χώρας, και του διευθύνοντα σύμβουλου της Halkbank, μιας κρατικής τράπεζας – ενώ άλλοι αφέθηκαν ελεύθεροι από την αστυνομία εν αναμονή της δίκης.
Δεκαέξι άτομα προφυλακίστηκαν επίσημα το Σάββατο – συμπεριλαμβανομένων και των γιων των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομίας της χώρας, και του διευθύνοντα σύμβουλου της Halkbank, μιας κρατικής τράπεζας – ενώ άλλοι αφέθηκαν ελεύθεροι από την αστυνομία εν αναμονή της δίκης.
Σημαντική διάσταση στην υπόθεση παίρνει και η αμερικανοτουρκική ένταση, εξαιτίας δηλώσεων που φέρεται να έκανε ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα. Όπως είπε, «θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με διαφάνεια οι ισχυρισμοί περί διαφθοράς». Ωστόσο, φιλοκυβερνητικές εφημερίδες ισχυρίστηκαν το Σάββατο ότι ο Φράνσις Ρικιαρντιόνε, σε συνάντηση που είχε με πρεσβευτές χωρών μελών της ΕΕ στην Άγκυρα, είπε πως «είχαμε ζητήσει από την Τουρκία να διακοπούν οι σχέσεις της Χάλκμπανκ με το Ιράν και δεν μας άκουσαν. Τώρα παρακολουθείτε την πτώση μιας αυτοκρατορίας».
Σχολιάζοντας τα δημοσιεύματα, ο Ερντογάν απάντησε πως «οι πρεσβευτές προβαίνουν σε προβοκατόρικες ενέργειες. Απευθύνομαι σε αυτούς. Δεν ήμαστε υποχρεωμένοι να σας κρατάμε στη χώρα μας». Η αμερικανική πρεσβεία σε ανακοίνωσή της ανέφερε ότι «τα δημοσιεύματα είναι πέρα για πέρα ψευδή» και ότι «δεν υπήρξε συνάντηση με Ευρωπαίους πρεσβευτές». Υπογράμμισε επίσης ότι «δεν πρέπει να διακινδυνεύει κανείς τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις με τέτοιους αβάσιμους ισχυρισμούς».
Σχολιάζοντας τα δημοσιεύματα, ο Ερντογάν απάντησε πως «οι πρεσβευτές προβαίνουν σε προβοκατόρικες ενέργειες. Απευθύνομαι σε αυτούς. Δεν ήμαστε υποχρεωμένοι να σας κρατάμε στη χώρα μας». Η αμερικανική πρεσβεία σε ανακοίνωσή της ανέφερε ότι «τα δημοσιεύματα είναι πέρα για πέρα ψευδή» και ότι «δεν υπήρξε συνάντηση με Ευρωπαίους πρεσβευτές». Υπογράμμισε επίσης ότι «δεν πρέπει να διακινδυνεύει κανείς τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις με τέτοιους αβάσιμους ισχυρισμούς».
Οι σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ έφτασαν στο αποκορύφωμά τους το 2009, όταν ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα επαίνεσε το «εταιρικό μοντέλο» μεταξύ των δύο χωρών.
Αλλά οι εντάσεις αυξήθηκαν με τις διαφορές σχετικά με την Αίγυπτο, όπου ο Ερντογάν κάλεσε τη Δύση να καταγγείλει το πραξικόπημα κατά του πρώην προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι, τη Συρία , όπου ο Τούρκος πρωθυπουργός ήθελε μια εκστρατεία τύπου Κοσσυφοπεδίου κατά του προέδρου Μπασάρ αλ – Άσαντ, αλλά και με την ανησυχία της Ουάσιγκτον για την καταστολή των μαζικών διαδηλώσεων από την τουρκική κυβέρνηση.
Αλλά οι εντάσεις αυξήθηκαν με τις διαφορές σχετικά με την Αίγυπτο, όπου ο Ερντογάν κάλεσε τη Δύση να καταγγείλει το πραξικόπημα κατά του πρώην προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι, τη Συρία , όπου ο Τούρκος πρωθυπουργός ήθελε μια εκστρατεία τύπου Κοσσυφοπεδίου κατά του προέδρου Μπασάρ αλ – Άσαντ, αλλά και με την ανησυχία της Ουάσιγκτον για την καταστολή των μαζικών διαδηλώσεων από την τουρκική κυβέρνηση.
Η παρουσίαση της έρευνας της διαφθοράς από τον Ερντογάν, για την οποία κρατούνται περισσότερα από 50 άτομα, ως συνωμοσία εναντίον της κυβέρνησής του, απηχεί τη ρητορική του στις μαζικές διαμαρτυρίες του φετινού καλοκαιριού, στο πάρκο Γκεζί. «Θα αποβάλουμε αυτό το βρώμικο παιχνίδι, όπως κάναμε με το Γκεζί» δήλωσε το Σάββατο. Ωστόσο, πολλοί από τους υποστηρικτές του Ερντογάν και ένας μεγάλος αριθμός από τους εξωτερικούς παρατηρητές, συνδέουν την έρευνα ειδικά στο κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν, ενός ισλαμιστή κληρικού με διασυνδέσεις στο εσωτερικό της τουρκικής αστυνομίας και των δικαστικών αρχών. Σε μια ένδειξη της κλιμάκωσης της κρίσης , ο Γκιουλέν επιτέθηκε στην κυβέρνησης την Παρασκευή το βράδυ, ρίχνοντας κατάρες σε όσους επιθυμούν να σταματήσουν την έρευνα. «Εκείνοι που δεν βλέπουν τον κλέφτη, αλλά κυνηγούν εκείνους που προσπαθούν να πιάσουν τον κλέφτη, που δεν βλέπουν τη δολοφονία, αλλά προσπαθούν να δυσφημίσουν τους άλλους κατηγορώντας αθώους ανθρώπους , ο Θεός να βάλει φωτιά στα σπίτια τους, να τα καταστρέψει» δήλωσε ο Γκιολέν σε ένα βίντεο που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο.
Ο δικηγόρος του Γκιουλέν έχει αρνηθεί ότι ο 72χρονος ή τα μέλη του κινήματός του έχουν κάποια σχέση με την έρευνα. Αλλά ο Γκιουλέν είπε ότι υπάρχει μια προσπάθεια να «διαλύσουν» το κίνημά του – ο Ερντογάν «ξήλωσε» δεκάδες αστυνομικούς, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών αρχηγών της αστυνομίας και του επικεφαλής της αστυνομίας της Κωνσταντινούπολης. «Το θέμα αφορά τα δικαιώματα των πολιτών» πρόσθεσε ο Γκιουλέν. «Εάν ληστέψουν τη δημόσια περιουσία, αυτό δεν διορθώνεται ούτε με κανονισμούς, ούτε με δημαγωγία ή διαλεκτική».
Ο δικηγόρος του Γκιουλέν έχει αρνηθεί ότι ο 72χρονος ή τα μέλη του κινήματός του έχουν κάποια σχέση με την έρευνα. Αλλά ο Γκιουλέν είπε ότι υπάρχει μια προσπάθεια να «διαλύσουν» το κίνημά του – ο Ερντογάν «ξήλωσε» δεκάδες αστυνομικούς, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών αρχηγών της αστυνομίας και του επικεφαλής της αστυνομίας της Κωνσταντινούπολης. «Το θέμα αφορά τα δικαιώματα των πολιτών» πρόσθεσε ο Γκιουλέν. «Εάν ληστέψουν τη δημόσια περιουσία, αυτό δεν διορθώνεται ούτε με κανονισμούς, ούτε με δημαγωγία ή διαλεκτική».
Σύμφωνα με εκτεταμένα ρεπορτάζ των τουρκικών μέσων ενημέρωσης , η αστυνομία έχει βρει 4.5 εκατομμύρια δολάριασε ένα κουτί παπουτσιών που ανήκει σε έναν από τους στόχους της έρευνας – τον Ασλάν, γενικό διευθυντή της Halkbank. Φωτογραφίες που υποτίθεται ότι έχουν διαρρεύσει από την έρευνα στον τουρκικό Τύπο δείχνουν πολύ μεγάλες συναλλαγές σε μετρητά και στην περίπτωση του Μπαρίς Γκιουλέρ, γιου του υπουργού Εσωτερικών, μεγάλες σωρούς μετρητών στο σπίτι του.
Ο Εγκεμέν Μπαγκίς, ο Τούρκος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και ένας από τους τέσσερις υπουργούς που ερευνώνται, είχαν καταγγείλει γραπτώς τα «ανεύθυνα ρεπορτάζ… που βασίζονταν σε παραπλανητικές πληροφορίες και εικασίες. Είπε ότι οι κατηγορίες εναντίον του ήταν «μέρος μιας εξωφρενικής συνωμοσίας». Ο Μπαγίς, όπως και οι άλλοι υπουργοί, έχει βουλευτική ασυλία.
Ο Εγκεμέν Μπαγκίς, ο Τούρκος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και ένας από τους τέσσερις υπουργούς που ερευνώνται, είχαν καταγγείλει γραπτώς τα «ανεύθυνα ρεπορτάζ… που βασίζονταν σε παραπλανητικές πληροφορίες και εικασίες. Είπε ότι οι κατηγορίες εναντίον του ήταν «μέρος μιας εξωφρενικής συνωμοσίας». Ο Μπαγίς, όπως και οι άλλοι υπουργοί, έχει βουλευτική ασυλία.
Ο υπουργός Εσωτερικών Μουαμάρ Γκιουλέρ υπέβαλε την παραίτησή του. Ο Ερντογάν αναμένεται αυτή την εβδομάδα να αντικαταστήσει τρεις υπουργούς, οι οποίοι θα βάλουν υποψηφιότητα για δημαρχιακά αξιώματα κατά τις τοπικές εκλογές του Μαρτίου. Πιθανότατα θα επεκτείνει τις αλλαγές του και στο Υπουργικό Συμβούλιο, αντικαθιστώντας τον Γκιουλέρ και άλλους υπουργούς που εμπλέκονται στο σκάνδαλο.
Την Κυριακή, οι Τούρκοι βγήκαν στους δρόμους για μια ακόμη φορά, για να διαμαρτυρηθούν για τις μίζες που φέρονται να έλαβαν υπουργοί του στενού περιβάλλοντος του Ερντογάν. Η τουρκική αστυνομία χρησιμοποίησε αύρες νερού και δακρυγόνα εναντίον τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου