Τετάρτη 25 Ιουνίου 2014

Ένας ναός για Χριστιανούς, Εβραίους και Μουσουλμάνους

Μία ιστορική πρωτιά ετοιμάζεται στο Βερολίνο, καθώς θα χτιστεί ένας ναός όπου θα μπορούν να προσεύχονται από κοινού Χριστιανοί, Εβραίοι και Μουσουλμάνοι. Ο Οίκος του Ενός, όπως θα αποκαλείται, θα στεγάζει στον ίδιο χώρο εκκλησία, συναγωγή και τζαμί.
Το σχέδιο θα υλοποιηθεί κατόπιν ενός αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, νικητής του οποίου αναδείχθηκε ο Wilfried Kuehn. Το κτίριο θα κατασκευαστεί στο κέντρο του Βερολίνου, στην περιοχή Petriplatz. Η τοποθεσία είναι ιδιαίτερα σημαντική, σύμφωνα με έναν από τους τρεις θρησκευτικούς ηγέτες που εμπλέκονται, τον Ραβίνο Tovia Ben Chorin. «Από την εβραϊκή άποψη μου, η πόλη όπου ταλαιπωρήθηκαν οι Εβραίοι γίνεται τώρα μια πόλη όπου χτίζεται ένα κέντρο για τις τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες που διαμόρφωσαν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό» δήλωσε. Μπορούν να συνυπάρξουν; «Μπορούν. Το ότι υπάρχουν άνθρωποι σε κάθε ομάδα που δεν μπορούν είναι ένα πρόβλημά μας, αλλά θα πρέπει να ξεκινήσουμε από κάπου και αυτό είναι που κάνουμε».
Ο ιμάμης που εμπλέκεται, Kadir Sanci, βλέπει τον Οίκο του Ενός ως «ένα σημάδι, ένα μήνυμα στον κόσμο, ότι η μεγάλη πλειοψηφία των μουσουλμάνων είναι ειρηνική και όχι βίαιη». Είναι, επίσης, λέει, ένα μέρος όπου διαφορετικές κουλτούρες μπορούν να μάθουν η μία από την άλλη. Κάθε ένας από τους τρεις χώρους στον Οίκο θα καταλαμβάνει το ίδιο μέγεθος, αλλά θα έχουν διαφορετικό σχεδιασμό, επισημαίνει ο αρχιτέκτονας Wilfried Kuehn. «Κάθε χώρος έχει σχεδιαστεί σύμφωνα με τις θρησκευτικές ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες της κάθε πίστης», λέει. «Υπάρχουν, για παράδειγμα, δύο επίπεδα στο τζαμί και τη συναγωγή, αλλά υπάρχει μόνο ένα επίπεδο στην εκκλησία. Θα υπάρξει ένα όργανο στην εκκλησία. Υπάρχουν χώροι για να πλένεις τα πόδια στο τζαμί». Ο αρχιτέκτονας και η ομάδα του ερεύνησαν σχέδια για τους τρεις λατρευτικούς τόπους και διαπίστωσαν περισσότερες ομοιότητες από το αναμενόμενο. «Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι ανατρέχοντας στο παρελθόν, βλέπουμε πως μοιράζονται πολλές αρχιτεκτονικές τυπολογίες. Δεν είναι τόσο διαφορετικά» λέει ο Kuehn. «Δεν είναι απαραίτητο, για παράδειγμα, ένα τζαμί να έχει ένα μιναρέ -είναι μόνο μια δυνατότητα και όχι μια ανάγκη. Και μια εκκλησία δεν χρειάζεται καμπαναριό».
Στο παρελθόν, διαφορετικές θρησκείες έχουν χρησιμοποιήσει τα ίδια τα κτίρια, αλλά συνήθως όχι την ίδια εποχή. Τζαμιά στη νότια Ισπανία έγιναν καθεδρικοί ναοί, μετά τη χριστιανική κατάκτηση. Στην Τουρκία, εκκλησίες έγιναν τζαμιά. Στη Βρετανία παλιά παρεκκλήσια της Ουαλίας έγιναν μερικές φορές τζαμιά - και το τζαμί Brick Lane στο East End του Λονδίνου ξεκίνησε ως εκκλησία του 18ου αιώνα, που αργότερα έγινε μια συναγωγή πριν αλλάξει σε τζαμί και έχει γίνει πλέον ένας τόπος λατρείας για τη νεοαφιχθείσα μουσουλμανική κοινότητα.
Αυτό βέβαια είναι διαφορετικό από το να βρίσκονται τρεις θρησκείες κάτω από την ίδια στέγη. Η ιδέα προήλθε από τη χριστιανική πλευρά του τριγώνου. Ο πάστορας Gregor Hohberg, ένας προτεστάντης ιερέας, λέει ότι θα κατασκευαστεί εκεί όπου βρισκόταν κάποτε η πρώτη εκκλησία στο Βερολίνο, που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα. Η εκκλησία του Αγίου Πέτρι υπέστη σοβαρές ζημιές κατά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς ο Κόκκινος Στρατός απελευθέρωνε το Βερολίνο. Ό,τι απέμεινε καταστράφηκε κατά την περίοδο μετά τον πόλεμο από τις αρχές της Ανατολικής Γερμανίας.
Στη συνέχεια, πριν από έξι χρόνια, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα λείψανα αρχαίου νεκροταφείου και αποφασίστηκε ότι κάτι πρέπει να γίνει για να αναστήσουν μια κοινότητα και τον τόπο λατρείας της. Το πρόγραμμα επεκτάθηκε και μετατράπηκε από κτίριο για μία μόνο πίστη, στο παρόν σχέδιο για την πίστη τριών. Πλέον, συγκεντρώνονται χρήματα για την ανέγερση του κτιρίου.
Κάθε πίστη θα κρατήσει διακριτικά τους τρόπους της εντός του τομέα της, λέει ο πάστορας Hohberg. «Κάτω από την ίδια στέγη: μια συναγωγή, ένα τζαμί, μία εκκλησία. Θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα δωμάτια για τις δικές μας παραδόσεις και τις προσευχές. Και μαζί θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε το δωμάτιο στο κέντρο για διάλογο και συζήτηση και, επίσης, για τους ανθρώπους χωρίς πίστη. Το Βερολίνο είναι μια πόλη όπου συγκεντρώνονται άνθρωποι από όλο τον κόσμο και θέλουμε να δώσουμε ένα καλό παράδειγμα συντροφικότητας». Σίγουρα το Βερολίνο δεν ήταν πάντα έτσι…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου