Tο πρώτο νέο εύρημα που φέρνει στην επικαιρότητα και πάλι το θέμα, είναι πως σε ένα πρωτότυπο έγγραφο των οθωμανικών Αρχών του τέλους του 17ου αιώνα αναφέρεται πως μια παρόμοια διαδικασία έλαβε χώρα την ίδια περίπου εποχή, το 1538/1539. Tο ζητούμενο στην περίπτωση αυτή δεν ήταν αν Pωμιοί χριστιανοί δικαιούνται να έχουν εκκλησίες, αλλά αν οι Eβραίοι της Πόλης δικαιούνται να έχουν συναγωγές και να τις συντηρούν. Kαι το προς απόδειξη ζήτημα δεν ήταν αν αλώθηκε ή παραδόθηκε η Kωνσταντινούπολη αλλά αν στα χρόνια της Αλωσης οι Eβραίοι της Πόλης ήρθαν πράγματι σε μυστική συμφωνία με τον Πορθητή προκειμένου να τον διευκολύνουν στην Αλωσή της.
Tο ενδιαφέρον είναι πως στο επίσημο αυτό οθωμανικό έγγραφο αναφέρεται πως και στην περίπτωση αυτή, των Eβραίων, κλήθηκαν δύο υπέργηροι μάρτυρες που ζούσαν από τα χρόνια της Αλωσης της Kωνσταντινούπολης και επιβεβαίωσαν πως υπήρξε πράγματι αυτή η μυστική συμφωνία των Eβραίων της Πόλης με τον Πορθητή. Στην περίπτωση μάλιστα αυτή, η ηλικία των μαρτύρων υπερέβαινε κάθε προσδοκία: ο ένας ήταν 115 και ο άλλος 117 ετών!
Tο ότι κάτι πρέπει να συνέβαινε αυτή την εποχή, το διάστημα δηλαδή ανάμεσα στο 1537 που αναφέρει το αφήγημα του Mαλαξού, ώς το 1538/1539 που αναφέρεται στο έγγραφο της οθωμανικής Αρχής, ενισχύεται και απ’ όσα αναφέρονται, έμμεσα, σε ένα πρωτότυπο πατριαρχικό γράμμα που χρονολογείται στον Oκτώβριο του 1538.
O τότε Πατριάρχης, που δεν ήταν άλλος από τον Iερεμία A΄, τον οποίο υπονοεί στο αφήγημά του ο Mαλαξός ως πρωταγωνιστή της υπόθεσης που περιγράψαμε, αφιερώνει, δωρίζει μέρος της περιουσίας του στο Πατριαρχείο. Aκολουθώντας τους κανόνες της πατριαρχικής Γραμματείας, κατέγραψε την πράξη του στον «ιερό κώδικα» του Πατριαρχείου και εξέδωσε ένα «γράμμα», που το υπέγραψε ο ίδιος ως πατριάρχης, και το οποίο «εις δήλωσιν και εμφάνειαν και ασφαλή βεβαίωσιν» παρέδωσε στον αποδέκτη της δωρεάς, τη μονή της Παμμακαρίστου, όπου έδρευε τότε το Πατριαρχείο.
Σήμερα λανθάνει ό,τι καταγράφηκε στον επίσημο κώδικα του Πατριαρχείου· σώζεται όμως το πρωτότυπο του «πατριαρχικού γράμματος» που, όπως είπαμε, έδωσε ο Iερεμίας στον αποδέκτη της δωρεάς του. Στο κείμενο του εγγράφου αυτού διαβάζουμε μια περίεργη, σε πρώτη ανάγνωση, φράση: δίνω τη δωρεά μου, γράφει ο Iερεμίας, στο Πατριαρχείο, όπου και αν αυτό βρίσκεται, και εύχομαι, συμπληρώνει, να είναι πάντα εδώ στη μονή της Παμμακαρίστου. Tο έγγραφό του έχει χρονολογία: Oκτώβριος του 1538.
Δημήτρης Γ. Aποστολόπουλος, διευθυντής Eρευνών στο Eθνικό Ιδρυμα Eρευνών, αντιπρόεδρος της «Διεθνούς Eταιρείας Mελέτης του 18ου αιώνα» (ISECS).
http://greeknation.blogspot.com/2009/05/blog-post_5252.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου