Δευτέρα 22 Νοεμβρίου 2010

Ποιες είναι οι επιλογές για το ευρώ;

Πολλοί πιστεύουν πως το ευρώ οδεύει προς κατάρρευση. Η σημερινή κρίση της ευρωζώνης είναι η πιο σοβαρή στην ιστορία της. Αν όμως καταρρεύσει το ευρώ, οι συνέπειες θα είναι οδυνηρές για ολόκληρη την Ευρώπη. Τι ακριβώς θα γίνει, κανείς δεν γνωρίζει. Η οικονομική ζημιά όμως, θα είναι τεράστια, τόσο τεράστια που η σημερινή κρίση θα φαίνεται συγκριτικά ασήμαντη.

Η οικονομική ενοποίηση που ήταν και ο αρχικός σκοπός του ευρώ, δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς παράλληλη πολιτική ενοποίηση. Το ενιαίο νόμισμα θα μπορούσε  να λειτουργήσει μόνο αν ήταν μέσα στα πλαίσια ενός υπέρ-κράτους, που θα έλεγχε και θα καθοδηγούσε την οικονομική πολιτική όλων των επί μέρους μελών του.
Το παραπάνω αξίωμα δεν το κατάλαβαν οι περισσότεροι από τους οικονομολόγους και τους πολιτικούς, που χαιρέτισαν κάποτε την εφαρμογή του ενιαίου νομίσματος. Ακόμη όμως και αυτοί άρχισαν πια να καταλαβαίνουν πως το ευρώ θα πετύχαινε το σκοπό του μόνο εφόσον υπήρχε μια κεντρική εξουσία επικεφαλής της οικονομικής πολιτικής.
Ο Dominique Strauss-Kahn του ΔΝΤ, και πιθανός υποψήφιος για τη γαλλική προεδρία, δήλωσε προχθές πως η ΕΕ θα πρέπει να αρχίσει να εξετάζει το ενδεχόμενο να αποσύρει την ευθύνη της εφαρμογής της δημοσιονομικής πειθαρχίας από τα κράτη μέλη, επειδή «αυτό θα μείωνε τα ρίσκα των στενών εθνικών συμφερόντων που παρεμβαίνουν στην αποδοτική εφαρμογή κοινών κανόνων». Ίσως να είναι και έτσι. Το μειονέκτημα όμως αυτής της άποψης είναι πως η εφαρμογή της θα αποξένωνε τα εκλογικά σώματα των χωρών αυτών. Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, το κύριο ενδιαφέρον των ψηφοφόρων εστιάζεται στη κατάσταση της οικονομίας. Αν ό έλεγχος της οικονομίας φύγει από τις εκλεγμένες κυβερνήσεις και μεταφερθεί σε μια μη εκλεγμένη κεντρική εξουσία, οι πολίτες θα στερούνταν το δημοκρατικό τους δικαίωμα, και η δημοκρατία θα αντικαθίστατο από ολιγαρχία.
Εν πολλοίς, αυτό ήδη συμβαίνει στην Ελλάδα και στην Ιρλανδία. Το αντίτιμο της οικονομικής διάσωσης είναι πως οι χώρες αυτές έχασαν τον έλεγχο της οικονομικής τους πολιτικής, και αναγκάζονται να υπακούουν στους «διασώστες» τους. Για παράδειγμα, η Ιρλανδία πιέζεται να αυξήσει τη φορολόγηση των επιχειρήσεων σε επίπεδα που να πλησιάζουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αυτό όμως μπορεί να βλάψει τον μοναδικό υγιή τομέα της οικονομίας της, σε βαθμό που η χώρα να μη μπορεί να ανακάμψει και να αποπληρώσει τα χρέη που ανέλαβε για να σώσει τις «άσωτες» τράπεζές της.
Η τρέχουσα αντιμετώπιση του προβλήματος των τεράστιων χρεών κάποιων κρατών, που αφορά στη περαιτέρω δανειοδότησή τους, με την ελπίδα πως θα αποφευχθεί μια συστημική κρίση, δεν μπορεί να γίνεται για πάντα. Οι ψηφοφόροι υγιών οικονομικά κρατών όπως είναι η Γερμανία, δεν θέλουν να βλέπουν τους φόρους που πληρώνουν να καταλήγουν στους χρεοκοπημένους γείτονές τους, κάτι που σημαίνει ότι η Ιρλανδία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, και ίσως και η Ισπανία θα πρέπει να αναδιαρθρώσουν τα χρέη τους.
Αυτό δεν είναι κάτι το ευχάριστο. Όμως ευχάριστο δεν θα είναι ούτε ένα κύμα πτωχεύσεων, αλλά ούτε και μια συνεχής σειρά αβάσταχτων διασώσεων, που θα οδηγήσουν σε ακόμη περισσότερο δημοσιονομικό χάος. Σε αυτή τη κρίση, η κάθε επιλογή που διαθέτει η ευρωζώνη, είναι οδυνηρή. Όμως ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί η ζημιά, είναι οι αναδιαρθρώσεις των χρεών, και η δημιουργία μηχανισμών αποτελεσματικής αντιμετώπισης των πτωχεύσεων.
S.A.-The Telegraph

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου