Κυριακή 2 Ιανουαρίου 2011

Πλαστικό: Μια ωρολογιακή βόμβα

Από μικρός απορούσα, που σε όποια παραλία και αν πήγαινα, μαζί με τα διάφορα ξερά φύκια, τα κοχύλια, τα πολλά σκουπίδια, κλπ., έβρισκα επίσης κυριολεκτικά χιλιάδες από πολύ μικρά, χρωματιστά, και συμπαγή σφαιρίδια. Δεν ήξερα τι μπορεί να είναι. Έμοιαζαν να είναι φτιαγμένα από σκληρό πλαστικό. Ακόμη τα συναντώ στις αμμουδιές που πάω κατά καιρούς.
Πρόσφατα, παρακολούθησα ένα καναδικό ντοκιμαντέρ με θέμα του τη μόλυνση του περιβάλλοντος που προκαλεί παγκοσμίως το πλαστικό. Έτσι ακριβώς. Το υλικό που χωρίς αυτό, όλα θα ήταν ακόμη κατασκευασμένα από ξύλο ή σίδερο. Το υλικό που πραγματικά άλλαξε τη ζωή μας προς το καλύτερο. Σχεδόν τα πάντα, είναι φτιαγμένα από κάποια μορφή πλαστικού. Και έτσι μας αρέσει, διότι αν μη τι άλλο είναι ένα πολύ πρακτικό υλικό.
Κι όμως, καθηγητές τοξικολογίας, και χημείας, που μίλησαν στο ντοκιμαντέρ, ανέφεραν πως, μεταξύ άλλων, έχουν πάψει να χρησιμοποιούν το οποιοδήποτε πλαστικό προϊόν. Είτε αυτό είναι μπουκάλι με εμφιαλωμένο νερό, είτε είναι καρέκλα, κλπ. Το εγχείρημα είναι ιδιαίτερα δύσκολο και θέλει πάρα πολλή μεγάλη προσπάθεια. Όμως αν τους πιστέψουμε, αξίζει το κόπο, αφού όπως λένε, η συσσώρευση τοξικών υλών στον οργανισμό μας, σε κάθε  μας επαφή με το πλαστικό, είναι ανυπολόγιστη, και άκρως επικίνδυνη για την υγεία μας.
Το πιο εντυπωσιακό θεαματικά, είναι ότι στη μέση του Ειρηνικού και του Ατλαντικού Ωκεανού, πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από οποιαδήποτε ακτή, εκεί που νομίζει κανείς ότι θα βρεθεί σε μια από τις καθαρότερες περιοχές του πλανήτη, κυριαρχεί το πλαστικό σκουπίδι!!! Πραγματικά. Αν δεν το δει κανείς δεν θα το πιστέψει. Στη μέση του πουθενά, υπάρχουν ατέλειωτες εκτάσεις όπου η θάλασσα είναι κυριολεκτικά καλυμμένη από πλαστικά σκουπίδια. Και αυτά είναι μόνο το 10% που μπορούν και επιπλέουν. Το υπόλοιπο 90%  βρίσκεται στο βυθό; Απίστευτο; Κι όμως είναι αλήθεια. Στον Ειρηνικό Ωκεανό, η μολυσμένη αυτή περιοχή ονομάζεται  Plastic Vortex, και λέγεται πως εμπεριέχει 4.000.000 τόνους από επιπλέοντα πλαστικά απόβλητα, που όλα μαζί σχηματίζουν μια μάζα στο μέγεθος του Τέξας, ή τέσσερις φορές μεγαλύτερη από την Ιαπωνία, ή χίλιες φορές μεγαλύτερη από το Χόνγκ Κόνγκ. Την ονομάζουν επίσης και «η 8η ήπειρος».
Η εξήγηση που δίνεται είναι πως τα διάφορα θαλάσσια ρεύματα οδηγούν τα όποια σκουπίδια της θάλασσας προς συγκεκριμένη κατεύθυνση, και πως στο μέσο περίπου των ωκεανών, δημιουργείται ένα είδος χοάνης, το οποίο και συγκεντρώνει εκεί όλα τα ξένα αντικείμενα που βρίσκονται στις θάλασσες. Όσα πλαστικά αντικείμενα αυτοδιασπώνται μετά από πολλά χρόνια, μετατρέπονται στη βασική ύλη του πλαστικού που είναι σε μορφή μικροσκοπικών σφαιριδίων (pellets), και με τον καιρό καταλήγουν στις αμμουδιές του πλανήτη. Αυτά είναι και τα σφαιρίδια που βλέπω και βλέπουμε και στις δικές μας παραλίες. Ενδιάμεσα όμως, προκαλούν ανείπωτες καταστροφές στη τροφική αλυσίδα, αφού τα διάφορα πουλιά και ψάρια ξεγελιούνται, τα θεωρούν τροφή, και τα τρώνε, δημιουργώντας  σοβαρά προβλήματα υγείας στον εαυτό τους, αλλά και στη συνέχεια σε όσους τα καταναλώνουν, εξαιτίας των τοξινών που εμπεριέχουν.
Σε πολλές χώρες του κόσμου, το πλαστικό είναι υπό απαγόρευση ή τουλάχιστον υπό ελεγχόμενο διωγμό. Στην Αμερική όπου έζησα μικρός, οι σακούλες στα σούπερ μάρκετ ήταν από τη δεκαετία του `60, και συνεχίζουν να είναι, χάρτινες. Σε εμάς, ακόμη όχι. Οι δικοί μας ιθύνοντες ασχολούνται με την αύξηση των διοδίων, των τελών κυκλοφορίας, τις καταργήσεις των δώρων, του ΕΚΑΣ, και άλλα σημαντικά αναπτυξιακά ζητήματα. Με τα σκουπίδια θα ασχοληθούν; Αυτά είναι για τις ΜΚΟ.
Όπου δε θελήσουν να το παίξουν οικολόγοι, απλά ανεβάζουν τα τέλη, τους φόρους, ή κάτι παρόμοιο, ώστε να δικαιολογήσουν το άδειασμα της τσέπης μας (που είναι ο πραγματικός τους σκοπός) ως μια φιλική προς το περιβάλλον πολιτική. Από άποψης περιβαλλοντικής πολιτικής, η Ελλάδα είναι … Ζάμπια, και βάλε.
Οι γείτονές μας Ιταλοί χρησιμοποιούν περίπου 20 δισεκατομμύρια πλαστικές σακούλες το χρόνο, ή αλλιώς, αναλογούν 300 σακούλες ανά κάτοικο της χώρας. Όλα αυτά όμως σταματάνε από σήμερα, αφού η κυβέρνηση απαγόρευσε τη χρήση μη διασπώμενων πλαστικών σακουλών. Πρόκειται, σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές, για ένα πρώτο βήμα στο πόλεμο κατά της μόλυνσης του περιβάλλοντος, και έχει σκοπό την αφύπνιση των Ιταλών στο ζήτημα της ανακύκλωσης. Σύμφωνα με το World Wildlife Fund, η  Ιταλία είναι υπεύθυνη για το 25% όλων των πλαστικών σακουλών που παράγονται και χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη. Η μερική απαγόρευση τους είχε ξεκινήσει από το 2006, αλλά υπήρχαν συνεχείς αναβολές εξαιτίας αντιδράσεων από τη βιομηχανία πλαστικών υλών.
Σε εμάς τι γίνεται; Η τακτική του να κρύβουμε τα σκουπίδια κάτω από το χαλί είναι μεν βολική βραχυπρόθεσμα, αλλά τι γίνεται μακροπρόθεσμα; Ξέρω πως μια χώρα σαν την Ελλάδα, με τις πολιτικές ηγεσίες που διαθέτει αλλά και με τη νοοτροπία που έχει ο καθένας μας, είναι λιγάκι δύσκολο να γίνουμε Ελβετοί ή Καναδοί μέσα σε μια-δυο γενιές. Αλλά ίσως θα πρέπει να αρχίσουμε επιτέλους, με σκοπό τη βελτίωση της ζωής των εγγονιών μας. Και ένα πρώτο βήμα θα ήταν η απαγόρευση των άπειρων πλαστικών σακουλών στα σούπερ μάρκετ. Έτσι κι αλλιώς, αμφιβάλλω αν τις κατασκευάζουμε εμείς. Κι αυτές μάλλον εισαγόμενες θα είναι. Οπότε, τι έχουμε να χάσουμε;
Strange Attractor

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου