Κίνδυνος καρκίνου από τις λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας!

Το μπλε φως και το εσωτερικό μας ρολόι

Αφιέρωμα - Φάκελος: το Φως στη Ζωή μας
μέρος 3ο

Δεν πρέπει να χαθούν οι λάμπες πυρακτώσεως!

Επιστήμονες επισημαίνουν: βλάπτει τα μάτια και την υγεία μας το φως των λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας .

γράφει η Βίκυ Χρυσού

Το μπλε φως και το εσωτερικό μας ρολόι

Το γεγονός πως ειδικά οι λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας -όπως και όλες οι λάμπες φθορισμού- εμφανίζουν στο φάσμα φωτός τους ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό μπλε και είναι γενικά πολύ πιο φωτεινές από τις λάμπες πυρακτώσεως, παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση καρκίνου, διότι ειδικά αυτό το μπλε φάσμα φωτός είναι που εμποδίζει και μειώνει την παραγωγή μελατονίνης στον οργανισμό.

Ο καθηγητής Dieter Kunz, προϊστάμενος της Ψυχιατρικής Πανεπιστημιακής Κλινικής Charite προειδοποιεί συγκεκριμένα για τους κινδύνους από τους λαμπτήρες φθορισμού λέγοντας:

"Με κοινές λάμπες, τις οποίες διαθέτει ο κάθε ένας μας στο σπίτι ή στο μπάνιο του, μπορέσαμε να αποδείξουμε πως μέσα σε δέκα λεπτά μειώνεται χαρακτηριστικά η παραγωγή μελατονίνης στο σώμα."
Για το λόγο αυτό μιλούν ολοένα και περισσότεροι ερευνητές για τον "κίνδυνο από το μπλε φως". Ακόμη και οι πιο σύγχρονες λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας που υπόσχονται πιο θερμό φως, περιέχουν στο φάσμα τους πολύ μεγάλο ποσοστό ακόμη μπλε χρώματος.

Ο σχεδιαστής φωτισμού και ηλεκτρολόγος μηχανικός καθηγητής Heinrich Kramer, από το Πανεπιστήμιο του Aachen στη Γερμανία, τονίζει:

"Μέσα στη λάμπα (εξοικονόμησης ενέργειας) είναι και παραμένει πάντα το ίδιο ποσοστό μπλε φάσματος, οπότε και το βλαβερό μέρος τους είναι το ίδιο, άσχετα εάν το χρώμα του φωτός της λάμπας που αγοράζω είναι ζεστό-λευκό ή ουδέτερο-λευκό ή λευκό-ημέρας."

Αντίθετα το κοκκινωπό φως των λαμπτήρων πυρακτώσεως δεν επηρεάζει πρακτικά την ορμονική ισορροπία του οργανισμού.
Αυτό το γεγονός έγινε γνωστό μόλις το 2002. Μέχρι τότε οι επιστήμονες πίστευαν πως στον αμφιβληστροειδή χιτώνα υπάρχουν μόνο δύο ειδών υποδοχείς -τα ραβδία και τα κωνία-, όμως τότε ανακάλυψαν διάφορες ερευνητικές ομάδες, πως υπάρχει και ένας τρίτος τύπος υποδοχέα, ο οποίος μετρά αποκλειστικά τη φωτεινότητα και αντιδρά ειδικά στο μπλε μέρος του φωτός!

Αυτός είναι ένας ιδιοφυής μηχανισμός της φύσης που εξυπηρετεί τη ρύθμιση των ορμονικών διαδικασιών του σώματος, που υπόκεινται στον κύκλο ημέρας/νύχτας (κυρκαδικός ρυθμός) και την εναλλαγή των εποχών του έτους. Στη διάρκεια του έτους -και ανάλογα με την εποχή- αλλάζει και η ποιότητα του ηλιακού φωτός. Η αλλαγή αφορά ειδικά το φάσμα της υπέρυθρης ακτινοβολίας, την οποία εμείς αντιλαμβανόμαστε ως ζέστη και το φάσμα της υπεριώδους ακτινοβολίας (UV), την οποία δεν μπορούμε να αντιληφθούμε.

Μια πολύ μεγάλη δόση ακτινοβολίας UV προκαλεί, πέρα από το έγκαυμα στο δέρμα και μείωση των ορμονών που εκκρίνει η υπόφυση στο αίμα.

Το υπεριώδες φως διεγείρει το σώμα και ενεργοποιεί την παραγωγή της "ηλιόλουστης" βιταμίνης D. Με αυτή τη διαδικασία το σώμα μπαίνει σε κατάσταση "ημέρας". Αντίθετα το βράδυ, την ενεργητικότητα της ημέρας θα πρέπει να διαδεχτεί η κατάσταση ανάπαυσης, για την οποία είναι υπεύθηνη η ορμόνη "του σκοταδιού": η μελατονίνη.

Όταν λοιπόν το σώμα μας γνωρίζει πόση υπεριώδης ακτινοβολία περιλαμβάνεται στο φως του ήλιου, μπορεί για την αυτοπροστασία του να κάνει τις απαραίτητες προσαρμογές αλλά και να ρυθμίσει το εσωτερικό μας ρολόι ανάλογα. Για "κακή μας τύχη" τα αισθητήρια όργανα μας δεν μπορούν να αντιληφθούν με συγκεκριμένο τρόπο την υπεριώδη ακτινοβολία.

Έτσι, όπως ανακαλύφθηκε το 2002, το σώμα μας βρήκε έναν άλλο έξυπνο τρόπο για να καλύψει την ανάγκη του αυτή: Αντί να μετρά την υπεριώδη ακτινοβολία, μετρά το ποσοστό μπλε φάσματος μέσα στο ορατό φως με το μηχανισμό των αντίστοιχων υποδοχέων στα μάτια μας.

Αυτή την ορμονική τραμπάλα ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, το Yin και το Yang, αντιπροσωπεύουν και οι δύο βασικοί αδένες: η υπόφυση από τη μία παράγει τις ορμόνες του στρες, ενώ η επίφυση, παράγει μεταξύ άλλων και την ορμόνη της χαλάρωσης, την μελατονίνη.

Όλες οι φυσικές πηγές φωτισμού παρουσιάζουν μία σταθερή σχέση αναλογίας ανάμεσα στο ποσοστό μπλε φωτός και την υπεριώδη ακτινοβολία. Όσο περισσότερο ποσοστό μπλε υπάρχει, το σώμα αντιλαμβάνεται πως οφείλει να προσαρμοστεί σε μία διαδικασία "ημέρας".

Έτσι όταν έχουμε γεμίσει το σπίτι μας -ή τη σχολική αίθουσα και κάθε δημόσιο χώρο, στα πλαίσια της "εξοικονόμησης ενέργειας"...- με λάμπες χαμηλής κατανάλωσης -κατ' ευφημισμό- και γενικότερα με λαμπτήρες φθορισμού, με το μπλε φως τους αποπροσανατολίζουν το εσωτερικό μας ρολόι -το βιορυθμό μας- και μειώνουν δραστικά την παραγωγή μελατονίνης.

Η μελατονίνη όμως, όπως είδαμε και στο 2ο μέρος του αφιερώματος, είναι ένας παράγοντας που προστατεύει από τον καρκίνο. Επειδή πρόκειται στην ουσία για ένα αντιοξειδωτικό, έχει την ικανότητα να δεσμεύει τις ελεύθερες ρίζες και να παίζει ένα σημαντικό προστατευτικό ρόλο απέναντι στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Όταν λοιπόν ο τεχνητός φωτισμός του χώρου μας εμποδίζει την παραγωγή μελατονίνης, αντιλαμβανόμαστε -όπως έδειξαν και οι σχετικές μελέτες των επιστημόνων- πως αυξάνει ο κίνδυνος καρκίνου.

Επιπλέον η αύξηση παραγωγής στρεσογόνων ορμονών από την υπόφυση, εξαιτίας του μπλέ φωτός, προκαλεί με τη σειρά της μία σειρά από επιπλοκές που οδηγούν σε καρδιακά νοσήματα, προβλήματα στην κυκλοφορία του αίματος, ασθένειες που σχετίζονται με το μεταβολισμό του λίπους, διαβήτη και προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα.

Όμως ακόμη και με τα παραπάνω δεν τελειώνει εδώ η λίστα με τα προβλήματα που προκαλεί το μπλε φως των λαμπτήρων φθορισμού & εξοικονόμησης ενέργειας.

Το έντονο μπλε φως προκαλεί βλάβες στα μάτια, επειδή καίει τον αμφιβληστροειδή, ενώ παράλληλα εμποδίζει την αυτο-αποκατάσταση του οφθαλμού!

Για την ενότητα αυτή όμως θα μάθουμε αναλυτικότερα μέσα από τη συνέντευξη με τον φωτο-βιολόγο Alexander Wunch.

Πριν όμως περάσουμε στη συγκεκριμένη συνέντευξη, θα ήθελα να κάνω μία παρένθεση με την ευκαιρία της "εκστρατείας ενημέρωσης της ΔΕΗ", περί πράσινης κατανάλωσης και εξοικονόμησης ενέργειας. Μαζί με τον λογαριασμό, έλαβα σήμερα και ένα ενημερωτικό έντυπο το οποίο φέρει τον τίτλο: "Για το περιβάλλον ΚΑΝΕ ΚΑΤΙ ΑΠΛΟ".

Ανάμεσα σε μία σειρά λοιπόν από συμβουλές, αναφέρεται ως πρόταση εξοικονόμησης ενέργειας και η αλλαγή των κοινών λαμπτήρων με αυτούς της "χαμηλής κατανάλωσης".

Αναρωτιέμαι λοιπόν εύλογα, εάν η εν λόγω Δημόσια Επιχείρηση γνωρίζει τα επιστημονικά συμπεράσματα που αφορούν τις βλάβες που προκαλούν οι λαμπτήρες που προτείνει και εάν τελικά η μάχη για το περιβάλλον, έτσι όπως την εννοούν... πρέπει να μετρήσει ανθρώπινα θύματα με καρκίνο...

...γιατί το ότι οι λαμπτήρες αυτοί τελικά δεν είναι τόσο "πράσινοι" το είδαμε και θα το δούμε και αναλυτικότερα στη συνέχεια...

Κινούνται λοιπόν με κριτήριο του τύπου: "Σώζουμε το περιβάλλον και θυσιάζουμε/σκοτώνουμε τον άνθρωπο?..."

Περίεργες οι προτεραιότητες των καιρών μας...

(συνεχίζεται...)