Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2009

Η στρατηγική Μπάιντεν στο Αφγανιστάν


Tου David Ignatius - Aρθρογράφου της Washington Post

Εν αναμονή των ανακοινώσεων του Μπαράκ Ομπάμα περί Αφγανιστάν, η στιγμή προσφέρεται για διερεύνηση του ρόλου που έχει διαδραματίσει ο Τζο Μπάιντεν. Η ιδιότητα του σκεπτικιστή στα ενδότερα της κυβέρνησης, του «επικεφαλής αμφισβητία», όπως το έθεσε ένας εκ του στενού περιβάλλοντος, αναδείχθηκε στη διάρκεια της αναθεώρησης του πολιτικού σχεδιασμού.

Ο Μπάιντεν υπήρξε η αιχμή του δόρατος κατά την αμφισβήτηση ορισμένων πτυχών της στρατηγικής του στρατηγού Στάνλεϊ Μακ Κρίσταλ, καθώς λένε κάποιοι πολιτικοί και στρατιωτικοί αξιωματούχοι, που μετείχαν στην αναθεώρηση. Ηταν εξαιρετικά διστακτικός στο θέμα της αποστολής επιπλέον στρατευμάτων, όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε την αρχική εκδοχή της στρατηγικής της, τον περασμένο Μάρτιο. Καθώς οι μήνες περνούσαν, πολλοί άλλοι συμμερίστηκαν τους δισταγμούς τους, κυρίως ο πρόεδρος.

Οι ερωτήσεις του Μπάιντεν ενίοτε εξόργιζαν τους θιασώτες της στρατιωτικής «ενδυνάμωσης» – αξιωματούχος περιγράφει την όλη διαδικασία των συζητήσεων σαν γρονθοκόπημα. Υπήρξε καθυστέρηση εβδομάδων. Ομως κυβερνητικοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι η αναθεώρηση, μακρόσυρτη και οδυνηρή καθώς ήταν, θα αποδώσει πολιτική για το Αφγανιστάν ανθεκτική στην κριτική της κοινής γνώμης.

Ο πρόεδρος Ομπάμα επεξεργάζεται ακόμη τις τελευταίες λεπτομέρειες και κάποιος από τους συνεργάτες περιγράφει τη λεπτή και ευαίσθητη ισορροπία σαν «51/49». Αξιωματούχοι προβλέπουν ότι ο πρόεδρος θα αποφασίσει την αποστολή επιπλέον στρατευμάτων, πιθανώς όχι τους 40.000 στρατιώτες που ζητεί ο Μακ Κρίσταλ, για να διασφαλίσει κέντρα με μεγάλο πληθυσμό στο Αφγανιστάν. Η προεδρική υποστήριξη προς την αποστολή θα είναι περιορισμένης χρονικής διάρκειας, έτσι όπως έχει προτρέψει ο Μπάιντεν.

Ο αντιπρόεδρος κατάφερε, αντί της επ’ αόριστον εμπλοκής, να επιβάλει μια πολιτική που εκ πρώτης όψεως μοιάζει ατελέσφορη ακόμη και στα μάτια των πλέον ένθερμων υποστηρικτών του. Παρά ταύτα ο πρόεδρος Ομπάμα φαίνεται να αποδέχθηκε το αίτημα του Μπάιντεν για «τεκμηρίωση του δόγματος», προκειμένου να δοκιμαστεί εμπράκτως η στρατηγική στις πυκνοκατοικημένες περιοχές του Αφγανιστάν, εκεί όπου απεστάλησαν εφέτος στρατιωτικές ενισχύσεις. Δεν είναι σαφώς καθορισμένα τα χρονικά όρια του πειράματος αυτού, πιθανότατα όμως η διάρκεια θα είναι μικρότερη της πενταετίας ή τριετίας που έχουν ζητήσει οι Αμερικανοί διοικητές.

Λέγεται ότι ο πρόεδρος είναι βέβαιος για τη δυνατότητα του αμερικανικού στρατού να φέρει εις πέρας το καθαρώς στρατιωτικό σκέλος της «εκκαθάρισης και περιφρούρησης» περιοχών, όχι και τόσο βέβαιος όμως για τη «φάση της οικοδόμησης και μεταβίβασης», όταν δηλαδή οι Αφγανοί θα αναλάβουν τον έλεγχο των εκκαθαρισμένων και ασφαλών περιοχών. Τότε ο Ομπάμα θα μπορέσει να διαπιστώσει στην πράξη εάν είναι εφικτή η «ενδυνάμωση», όχι στον στρατιωτικό τομέα, αλλά σε επίπεδο πολιτικής προστασίας και βοήθειας. Εάν ο πρόεδρος Καρζάι είναι σε θέση να καταπολεμήσει τη διαφθορά και να βελτιώσει τον τρόπο διακυβέρνησης. Εάν, τέλος, οι αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας θα έχουν επαρκή εκπαίδευση, ώστε να αναλάβουν πλήρως την ευθύνη της τήρησης της τάξεως.

Οι Αμερικανοί διοικητές δεν αμφισβητούν την ανάγκη δοκιμής της στρατηγικής επί του πεδίου. Εχουν ήδη αρχίσει τους πειραματισμούς, την οργάνωση μεθόδων διακυβέρνησης και την εκπόνηση αναπτυξιακών προγραμμάτων, καθώς επίσης την ενθάρρυνση των ελεγχόμενων από τις φυλές δυνάμεων. Αυτή η συγκεκριμένη τακτική της δοκιμής επί του πεδίου λειτούργησε στο Ιράκ, αλλά μόνον όταν συνοδευόταν από επαρκή στρατιωτική ισχύ, επισημαίνουν οι διοικητές.

Ο Μπάιντεν και άλλοι δύσπιστοι εστίασαν, καθώς λέγεται, την προσοχή τους σε ορισμένα αδύνατα σημεία της στρατηγικής του Μακ Κρίσταλ. Κατ’ αρχήν στη σχέση μεταξύ Ταλιμπάν και Αλ Κάιντα. Η στρατιωτική πλευρά ισχυρίστηκε ότι οι επιτυχίες των μεν θα οδηγήσουν σε ανασυγκρότηση της οργάνωσης. Οι πλέον επιφυλακτικοί πιστεύουν, όμως, ότι οι περισσότεροι διοικητές των Ταλιμπάν, μολονότι αντιμάχονται τα αμερικανικά στρατεύματα, δεν θέλουν να συνταχθούν στο πλευρό της Αλ Κάιντα και να εμπλακούν στον ιερό της πόλεμο.

Αλλο αδύνατο σημείο είναι η σχέση ανάμεσα στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Οι θιασώτες της μεγάλης ενίσχυσης των στρατευμάτων ισχυρίζονται ότι έτσι το Πακιστάν θα μπορέσει να αντεπεξέλθει στην εξέγερση των Ταλιμπάν στο εσωτερικό του. Οι επικριτές, όμως, αντιτείνουν ότι η κατάσταση είναι συγκεχυμένη. Σίγουρα οι Πακιστανοί δεν επιθυμούν την αποχώρηση των Αμερικανών από το Αφγανιστάν, ανησυχούν όμως, μήπως με την ενίσχυση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στη γείτονα χώρα, οι Ταλιμπάν επιστρέψουν στο πακιστανικό έδαφος.

Τρίτο αδύνατο σημείο είναι η συγκρότηση αφγανικού στρατού και αστυνομίας, δυναμικότητας 400.000 ανδρών. Στο σχέδιό του ο Μακ Κρίσταλ προτείνει υπερδιπλασιασμό των αφγανικών δυνάμεων ασφαλείας. Αλλά οι επικριτές θεωρούν εκτός πραγματικότητας τις εκτιμήσεις περί στρατολόγησης και αποτελεσματικότητας και καθώς φαίνεται έπεισαν τον πρόεδρο Ομπάμα. Κατά πάσα πιθανότητα στο οριστικό κείμενο περί στρατηγικής στο Αφγανιστάν, δεν θα αναφέρεται η ακριβής εκτίμηση περί του συνόλου των στρατιωτικών δυνάμεων.

Ο Μπάιντεν και άλλοι εφιστούν την προσοχή στον δυνάμει φαύλο κύκλο της διαρκούς κλιμάκωσης στο Αφγανιστάν. Αυτοί ζητούν από τον αμερικανικό στρατό να εδραιωθεί στα σημεία ανάπτυξής του και να αποδείξει την αποτελεσματικότητα της στρατηγικής. Ο Μπάιντεν, παρά τις αντιρρήσεις του, μοιάζει να αποδέχεται την αποστολή ενισχύσεων περιορισμένης κλίμακας, διότι η αμερικανική στρατιωτική δύναμη αυτή τη στιγμή δεν επαρκεί για τη διατήρηση των κεκτημένων.
http://news.kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου