Τώρα πια έγινε προφανές σε όλους: παρά τις ρητορικές διακηρύξεις ορισμένων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, η υπόθεση της ελληνικής διάσωσης δεν προχωρά σύμφωνα με το σχέδιο της 25ης Μαρτίου
Εντωμεταξύ αυξάνονται και οι ανησυχίες για την ευρωστία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες άτακτων εκροών καταθέσεων.
Η κοινωνία δεν ασπάζεται το σχέδιο δημοσιονομικής προσαρμογής της ελληνικής κυβέρνησης. Και τα του πακέτου εξωτερικής χρηματοδότησης από την πλευρά της Ε.Ε. και του ΔΝΤ δεν έχουν ξεκαθαρίσει επαρκώς, τουλάχιστον όχι τόσο όσο απαιτείται σε τέτοιες περιστάσεις.
Όσοι έχουν διαχειριστεί κρίσεις δημοσίου χρέους κατά το παρελθόν δεν εκπλήσσονται από την τροπή των γεγονότων. Όπως είχε γίνει στο Μεξικό το 1995 και στην Κορέα το 1997 – δύο παραδείγματα ανάμεσα σε πολλά άλλα – τα πακέτα διάσωσης που διακρίνονται από πολυπλοκότητα συχνά πρέπει να τεθούν σε νέα διαπραγμάτευση. Σε ορισμένες περιπτώσεις όπως ήταν της Ρωσίας το 1998 και της Αργεντινής το 2001, τα πακέτα ποτέ δεν επιτυγχάνουν να πάρουν κεφάλι από την επιδεινούμενη δυναμική του χρέους.
Δυστυχώς φαίνεται ότι τα πράγματα θα επιδεινωθούν για την Ελλάδα πριν βελτιωθούν. Βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, η επιμονή των ανησυχητικά υψηλών σπρεντ θα οδηγήσει στην ενίσχυση των επιφυλάξεων των καταθετών και των επενδυτών και σε ανάλογες επιφυλακτικές συμπεριφορές. Όσοι αγόρασαν τελευταίοι ελληνικά κρατικά ομόλογα θα τείνουν να πουλήσουν ελληνικούς τίτλους αντί να αγοράσουν, κι αυτό θα ασκεί ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις στην δυνατότητα της κυβέρνησης να αναχρηματοδοτήσει τις εκδόσεις ομολόγων που λήγουν το Μάιο.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να αναμένεται μια εντατικοποίηση του παιχνιδιού αλληλοκατηγοριών μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες. Η Ελλάδα θα παραπονείται για έλλειψη ουσιαστικής στήριξης από την πλευρά των ευρωπαίων εταίρων της. Εκείνοι πάλι θα επιρρίπτουν το πρόβλημα στην ίδια, σημειώνοντας την επείγουσα ανάγκη για τη λήψη μέτρων λιτότητας. Και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα σέρνεται προς όλες τις κατευθύνσεις, ανάμεσά τους κι εκείνων που ελπίζουν ότι μπορεί να διασφαλίσει μια καθαρή ανάκαμψη για την Ελλάδα.
Κατά έναν ειρωνικό τρόπο τα βασικά διακυβεύματα σ’ αυτή την πολύπλοκη κατάσταση μπορούν να συνοψιστούν με μια σχετικώς απλή παρατήρηση: η επίλυση του ελληνικού προβλήματος υπονομεύεται από την ανικανότητα των κύριων παικτών να δεσμευτούν με ένα πειστικό τρόπο στα απαιτούμενα υψηλά επίπεδα συντονισμού και εμπιστοσύνης.
Η ελληνική κυβέρνηση δυσκολεύεται να πείσει τον ελληνικό λαό για το μέγεθος των προβλημάτων της χώρας και τις αναγκαίες εσωτερικές αναπροσαρμογές. Κατά συνέπεια η Ελλάδα δεν μπορεί να παράσχει επαρκείς διασφαλίσεις στους πιστωτές της, στοιχείο που περιπλέκει περαιτέρω μια ήδη δύσκολη κατάσταση. Αυτό με τη σειρά του επιδεινώνει τη διστακτικότητα των υποψήφιων χρηματοδοτών της, για παράδειγμα της Γερμανίας, που δεν θέλουν να πληρώσουν ξανά το λογαριασμό για ένα πάρτι που έκαναν άλλοι. Και δίχως την έκτακτη οικονομική βοήθεια, η ελληνική κυβέρνηση δυσκολεύεται ακόμη περισσότερο να προχωρήσει στην εφαρμογή ενός προγράμματος προσαρμογής που θα βασίζεται σε ένα μόνο εργαλείο - τη δημοσιονομική λιτότητα.
Στη θεωρία παιγνίων αυτό αποτελεί μια κλασική περίπτωση αποτυχίας συντονισμού. Όποιος κινηθεί πρώτος θα επιδεινώσει τη θέση του. Είναι προς το συμφέρον κάθε ξεχωριστού μέρους να περιμένει να κινηθούν πρώτα τα άλλα. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να γίνει καμιά ουσιαστική πρόοδος, το πρόβλημα επιδεινώνεται και αυξάνεται ο κίνδυνος κάποιας άτακτης έκβασης.
Καθώς η ανάκαμψη θα φέρνει την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, οι αγορές όλου του κόσμου θα πρέπει να αναγνωρίσουν την πολυπλοκότητα της παρούσας κατάστασης. Όταν το κάνουν, θα φανεί ότι η Ελλάδα αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου και ιστορικά ασυνήθιστου φαινομένου – αυτού της ταυτόχρονης και μεγάλης αναστάτωσης στους ισολογισμούς πολλών βιομηχανικών χωρών. Προσδεθείτε και μην καπνίζετε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου