Της Μαρίας Ζαχαράκη
Μια υπόκωφη φοιτητική αβγοεξέγερση ζει εδώ και εβδομάδες η Τουρκία. Υπόκωφη, γιατί κυβέρνηση και μίντια προσπαθούν να την περιθωριοποιήσουν και να την αναγάγουν στην εύκολη σφαίρα του αναρχισμού, αποκρύπτοντας τις διαστάσεις μίας ευρείας κοινωνικής αντίδρασης, που σίγουρα εμπεριέχει, όπως και τα περισσότερα φοιτητικά ή μη κινήματα ανά τον κόσμο. Και αβγοεξέγερση, γιατί το «όπλο» των εξεγερμένων φοιτητών είναι τα αβγά Τουρκίας.
Δυστυχώς, η λέξη ανοχή, όσον αφορά την αντίδραση, δεν είναι ακόμη κατανοήσιμη στην Τουρκία, ούτε σε κρατικό, αλλά ούτε και σε κοινωνικό επίπεδο. Η μέθοδος αντιμετώπισης έχει παραμείνει στην παλιά κατασταλτατική νοοτροπία, θεωρώντας ότι το να πνίξεις το φίδι, δεν θα βγάλει το δηλητήριο. Εκεί που στην Ευρώπη η ελευθερία της αντίδρασης έχει ακουμπήσει τα όρια της ασυδοσίας, στην Τουρκία βρισκόμαστε ακόμη στη φάση του «δεν νοείται αντίδραση» ούτε καν από τα νοήμονα μέλη της κοινωνίας, όπως οι φοιτητές.
Η αντιμετώπιση της κυβέρνησης απέναντι στις πρόσφατες φοιτητικές διαδηλώσεις στην Τουρκία κατέδειξε πρώτον, το συντηρητισμό που διέπει ακόμη την κρατούσα Αρχή σε έννοιες που άλλες κοινωνίες θεωρούν δεδομένες έως και απαρχαιωμένες και, δεύτερον και πιο ανησυχητικό, ότι η κρατική άποψη περί καταστολής της όποιας -ακατανόητης- αντίδρασης βρίσκει έρεισμα στην τουρκική κοινωνία, η οποία μη έχοντας κάποια μεγάλη παράδοση σε κοινωνικές κινητοποιήσεις (μέχρι και για τον εορτασμό της εργατικής Πρωτομαγιάς απαιτείται ειδική άδεια από τις Αρχές), είναι λογικό να βλέπει με επιφύλαξη και συντήρηση το τσούρμο των φοιτητάκων που πετάνε αβγά...
Φοιτητές και αστυνόμοι εν δράσει
Ο «πόλεμος» μεταξύ Τούρκων φοιτητών και Αστυνομίας ξεκίνησε πριν από δύο μήνες. Στο Πολυτεχνείο Γιλντίζ της Κωνσταντινούπολης, δεκάδες φοιτητές έφαγαν το ξύλο της χρονιάς τους όταν αποδοκίμασαν τον Τούρκο Πρωθυπουργό Ερντογάν, ενώ στη συνέχεια δέκα από αυτούς αποβλήθηκαν από το πανεπιστήμιο. Παρόμοια γεγονότα έγιναν στις 27 Νοεμβρίου και στις 4 Δεκεμβρίου, κατά τις συναντήσεις του Ερντογάν με τους πρυτάνεις των τουρκικών πανεπιστημίων και κορυφώθηκε στο πανεπιστήμιο της Άγκυρας.
Μια μικρή ομάδα φοιτητών της «Κολεκτίβας Φοιτητών», μίας φοιτητικής οργάνωσης που έχει μέλη σε όλα τα τουρκικά πανεπιστήμια, συγκεντρώθηκε στο Ντολμάμπαχτσε στις 27/11, για να διαμαρτυρηθεί για την κατάσταση στην παιδεία και ειδικότερα στα πανεπιστήμια, και αντιμετώπισε τα δακρυγόνα της Αστυνομίας.
Το επόμενο Σάββατο (4/12), η Αστυνομία σταμάτησε έξω από την Κωνσταντινούπολη τρία λεωφορεία που μετέφεραν φοιτητές-μέλη της Κολεκτίβας από την Άγκυρα και το Εσκισεχίρ. Στη συνέχεια, ομάδες των ειδικών δυνάμεων επιτέθηκαν σε φοιτητές που πήγαν να περικυκλώσουν και πάλι το Ντολμάμπαχτσε με δακρυγόνα και άρχισαν να τους χτυπούν με τα γκλομπς τραυματίζοντας δεκάδες, μεταξύ των οποίων και μια έγκυο φοιτήτρια, η οποία απέβαλε...
Στις 8 Δεκεμβρίου, στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Άγκυρας, οι φοιτητές υποδέχθηκαν τους συνταγματολόγους Μπουρχάν Κουζού (βουλευτή κυβερνώντος κόμματος και πρόεδρο της Επιτροπής για την Τροποποίηση του Συντάγματος της Εθνοσυνέλευσης) και Σουχέιλ Μπατούμ (βουλευτή του CHP), που είχαν προσκληθεί να μιλήσουν, με αβγά. Η Αστυνομία προέβη στο… καθήκον της και πάλι, δέρνοντας τους φοιτητές και συλλαμβάνοντας έναν μεγάλο αριθμό.
Την Τετάρτη, 15 Δεκεμβρίου, πάλι ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επισκέφτηκε το Πολυτεχνείο της Άγκυρας κι εκεί οι φοιτητές τον υποδέχθηκαν πάλι με αβγά και… παίζοντας «μακριά γαϊδούρα» μπροστά στους αστυνομικούς. Η επίσκεψη κατέληξε σε συμπλοκές φοιτητών με την Αστυνομία. Μετά τα γεγονότα αυτά, κυβέρνηση και αντιπολίτευση δεν αρκέστηκαν στο ξύλο της Αστυνομίας, αφού φαίνεται να μην ευδοκιμεί και οι αντιδράσεις να συνεχίζονται, και ανέλαβαν δράση με δηλώσεις.
Ο μεν Πρωθυπουργός Ερντογάν και οι υπουργοί του υπεραμύνθηκαν της δράσης της Αστυνομίας, χαρακτηρίζοντας τη μεν αντίδραση «επιβεβλημένη», τις δε διαμαρτυρίες «δάκτυλο σκοτεινών κύκλων». Η δε αντιπολίτευση αρκέστηκε να πει ότι «η αντιμετώπιση της Αστυνομίας δεν ήταν κομψή». Ο γενικός εισαγγελέας της Άγκυρας, Φουάτ Χαζέρ, ζήτησε ποινή φυλάκισης ενός έως δύο ετών για τους αβγο-ταραξίες, καθώς το πέταγμα αβγών αποτελεί προσβολή της δημοσίας αιδούς και είναι έγκλημα. Και τα τουρκικά ΜΜΕ κράτησαν γενικά μια θέση «ουδέτερη» κι ελάχιστοι, πέρα από το αβγο-γεγονός και τη σκληρή απάντηση της κυβέρνησης στους φοιτητές, έχουν καταλάβει ή ασχολούνται γιατί οι Τούρκοι φοιτητές εξεγείρονται.
Τα αίτια της αβγοεξέργεσης
«ΘΕΛΟΥΜΕ ελεύθερη παιδεία», είναι ένα από τα συνθήματα των φοιτητών. Τι σημαίνει, άραγε αυτό; «Πρέπει να καταλάβουμε πρώτα τους φοιτητές και τις συνθήκες, στις οποίες ζουν, πριν κρίνουμε τις πράξεις τους. Ζουν σε άσχημη οικονομική κατάσταση και δεν βλέπουν κανένα λαμπρό μέλλον μπροστά τους λόγω της ανεργίας», παρατηρεί ο Αλπασλάν Ισικλί, πρόεδρος της Ένωσης Ακαδημαϊκού Προσωπικού (T?M?D).
Πράγματι, τα δίδακτρα στα πανεπιστήμια είναι αρκετά υψηλά για τα οικονομικά δεδομένα της τουρκικής κοινωνίας και οι φοιτητές αντιμετωπίζονται πολλές φορές ως πελάτες, ενώ τα ιδρύματα ως εμπορικά κέντρα. Ίσως να μην το εκφράζουν ξεκάθαρα έτσι, αλλά αυτοί είναι οι λόγοι πίσω από τις διαμαρτυρίες τους. Κυρίως οικονομικοί.
«Οι περισσότεροι φοιτητές έρχονται συνήθως από επαρχίες και οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα. Εκφράζουν το άγχος τους προς τις πανεπιστημιακές Αρχές και τους πολιτικούς, το οποίο είναι φυσιολογικό», λέει ο πρώην πρύτανης του Πολυτεχνείου της Άγκυρας, Ουράλ Ακμπουλούτ, για να προσθέσει ότι οι φοιτητικές διαδηλώσεις στην Τουρκία αντιμετωπίζονται με πιο βίαιο τρόπο απ' ό,τι στην Ελλάδα.
Βέβαια, η βία που χρησιμοποιείται και από τις δύο πλευρές είναι ασύμμετρη. Και των φοιτητών με τα αβγά, και των αστυνομικών με τα δακρυγόνα και το ξύλο. Οι φοιτητές είναι μεν νέοι, αλλά ώριμοι και η αντίδραση θα έπρεπε να είναι ανάλογη.
Οι διαδηλώσεις, μέρος της δημοκρατικής κουλτούρας
Ο ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ και κοινωνικός επιστήμων, Σουκρού Αλκάν, θεωρεί ότι η ανάμειξη των φοιτητών σε μία πολιτική πράξη, όπως είναι η διαδήλωση, είναι θετικό σημάδι δημοκρατίας και πρόκειται για φυσιολογικές ψυχολογικές αντιδράσεις. «Πετώντας αβγά δεν είναι μία πράξη που απαιτεί αστυνομική απάντηση. Οι διαδηλώσεις είναι προειδοποιήσεις προς τους πολιτικούς μέσα σε ένα παιδαγωγικό πλαίσιο. Οι φοιτητές αντιδρούν απλώς στην κρατική ηγεμονία στα πανεπιστήμια», εκτιμά ο Αλκάν, ο οποίος χαρακτηρίζει «φασιστική» τη χρήση δακρυγόνων εναντίον φοιτητών. Άλλωστε, κοινή συνισταμένη όλων των φοιτητικών κινημάτων στον κόσμο είναι ότι οι φοιτητές σκέφτονται και άρα ασκούν κριτική. Κάτι, ωστόσο, που δεν το έχει αντιληφθεί ακόμη η τουρκική πολιτική εξουσία ή έχει καθορίσει λάθος τις ελευθερίες της κοινωνίας, την οποία κυβερνά.
http://www.sigmalive.com/simerini/world/epikairotita/336949
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου