Der Spiegel
Βραζιλία και Τουρκία πέτυχαν την Δευτέρα την σύναψη συμφωνίας με το Ιράν, με βάση την οποία η Τεχεράνη θα εμπορεύεται εμπλουτισμένο ουράνιο έναντι πυρηνικού καυσίμου. Παρατηρητές στη Γερμανία θεωρούν την συμφωνία ως διπλωματικό πραξικόπημα από τις ανερχόμενες δυνάμεις, και προειδοποιούν ότι ενδέχεται να είναι ακόμη ένα κόλπο εκ μέρους του Ιράν.
Η αιφνίδια συμφωνία που ανακοίνωσαν οι ηγέτες της Βραζιλίας και της Τουρκίας προνοεί ότι το Ιράν θα μεταφέρει περίπου την μισή ποσότητα του πυρηνικού του καυσίμου στην Τουρκία. Σε αντάλλαγμα για τα 1.200 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένο σε χαμηλό ποσοστό, η Τεχεράνη θα δικαιούται να εξασφαλίζει από την Γαλλία και την Ρωσία περίπου 120 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένο κατά 20%. Το καύσιμο είναι απαραίτητο για την λειτουργία ερευνητικού αντιδραστήρα που παράγει ισότοπα για καρκινοπαθείς. Το ποσοστό αυτό του εμπλουτισμού είναι κατά πολύ μεγαλύτερο από τον εμπλουτισμό κατά 3,5% που έχει την δυνατότητα να παράγει το Ιράν.
Η κίνηση κρίνεται ως αρκετά τολμηρή τόσο από την Βραζιλία όσο και από την Τουρκία, δύο φιλόδοξες δυνάμεις που τα τελευταία χρόνια έχουν αναβαθμίσει το διεθνές τους κύρος. Χρονικά ωστόσο δεν εξυπηρετεί τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα ο οποίος πιέζει για την επιβολή πρόσθετων κυρώσεων στο Ιράν.
Παραμένουν οι υποψίες
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπουί δήλωσε ότι το Ιράν δεν έχει πράξει οτιδήποτε ώστε να διαλύσει τις υποψίες ότι προχωρεί μυστικά στην ανάπτυξη πυρηνικού όπλου, ενώ στη Γερμανία, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος της Καγκελαρίου Μέρκελ σημείωσε ότι το Ιράν θα πρέπει να τηρήσει τις συμφωνίες στις οποίες κατέληξε με την Διεθνή Οργάνωση Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ). Στη Γαλλία, εκπρόσωπος του υπουργείου εξωτερικών επισήμανε ότι η συμφωνία δεν απευθύνει τα κύρια προβλήματα που είναι το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου στην Νατάνζ και η κατασκευή αντιδραστήρα βαρέως ύδατος στο Αράκ.
Η συμφωνία, σχολιάστηκε σε έκταση από τον Γερμανικό τύπο, με τους αρθογράφους να καταπιάνονται με την μετατόπιση της ισορροπίας δυνάμεων που έφερε στο προσκήνιο χώρες όπως η Βραζιλία και η Τουρκία. Ταυτόχρονα συμμερίζονται την άποψη ότι η συμφωνία είναι κόλπο του Ιράν και πως η Τεχεράνη θα συνεχίσει τις προσπάθειες για κατασκευή της βόμβας.
Η επιχειρηματική εφημερίδα Handelsblatt έγραψε:
«Για πόσο καιρό θα συμμορφώνεται το Ιράν; Το πιο πιθανό είναι πως οι τακτικές του θα αποκαλυφθούν τους επόμενους μήνες. Ωστόσο αυτή την φορά το ζήτημα έχει να κάνει με το ότι Τουρκία και Βραζιλία καθιστούν ξεκάθαρες τις διεθνείς πολιτικές τους βλέψεις. Αφελώς τείνουμε να τις περιφρονούμε, θεωρώντας τις ως αναπτυσσόμενα κράτη που επιδιώκουν να καταστούν παγκόσμιες δυνάμεις. Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Η Βραζιλία είναι ηγέτιδα δύναμη μίας ηπείρου, και η Τουρκία διαδραματίζει παρόμοιο ρόλο στη Μέση Ανατολή. Αμφότερες θέλουν να προχωρήσουν στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας και ταυτόχρονα είναι και μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Με την συμφωνία, η Τεχεράνη ξεγελά τα δυτικά κράτη. Πρόκειται για μία διπλωματική επιτυχία, στην οποία κυριάρχησαν οι μετριοπαθείς έναντι των σκληροπυρηνικών που δεν επιθυμούσαν καμία παραχώρηση. Μία αξιόπιστη συμφωνία θα ήταν η εξής: εμπλουτισμός ουρανίου σε ξένες χώρες, απροειδοποίητη πρόσβαση των διεθνών επιθεωρητών στις Ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις και σε αντάλλαγμα, παροχή βοήθειας για κατασκευή ηλεκτροπαραγωγών σταθμών.»
Η αριστερίζουσα Die Tagezeitung έγραψε:
«Το Ιράν χαμηλώνει τους τόνους για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Πρόκειται για εξαιρετική εξέλιξη, αφού η διαμάχη για τις υποτιθέμενες ή πραγματικές πυρηνικές του δυνατότητες δημιούργησαν την εντύπωση ότι ο πόλεμος πλησίαζε. Το ότι αρκετές δυτικές κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν την συμφωνία με σκεπτικισμό και θέλουν να πληροφορηθούν επακριβώς για τις πρόνοιες της, καταδεικνύει ότι η διπλωματία εξακολουθεί να είναι ζωντανή. Η συμφωνία είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα επειδή εγκαθιδρύει εκ νέου τον διάλογο μεταξύ του Ιράν και αρκετών μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της Διεθνούς Οργάνωσης Ατομικής Ενέργειας και των πέντε-μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ελπίζουμε ότι θα προχωρήσουν στο δρόμο που χάραξαν Τουρκία και Βραζιλία.»
Η συντηρητική Frankfurter Allgemeine Zeitung γράφει:
«Τα 1.200 κιλά χαμηλού εμπλουτισμένου ουρανίου που το Ιράν υποτίθεται ότι θα παραχωρήσει, θα αντιστοιχούσαν στα δύο τρίτα της συνολικής του παραγωγής αν η συμφωνία είχε συναφθεί τον περασμένο Οκτώβριο. Τώρα όμως αντιστοιχεί στη μισή παραγωγή, με δεδομένες τις προσπάθειες της Τεχεράνης για εμπλουτισμό. Ως αποτέλεσμα το Ιράν θα μπορεί να διατηρήσει επαρκή ποσότητα για την κατασκευή τουλάχιστον μίας πυρηνικής βόμβας. Ερτογάν και Λούλα δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν υπόσχεση από τον Αχμαντινεντζιάτ ότι το Ιράν θα εγκαταλείψει τις προσπάθειες για παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου. Ουδείς στην Ευρώπη και την Αμερική δεν αντιτίθεται στην προσπάθεια της Τουρκίας ή της Βραζιλίας να καταβάλουν ουσιαστική προσπάθεια για επίλυση του πυρηνικού ζητήματος της Τεχεράνης. Ωστόσο τυχόν εξαπάτηση των δύο χωρών από το Ιρανικό καθεστώς θα πλήξει το κύρος τους ως ανερχόμενες δυνάμεις.
Η κεντροαριστερά εφημερίδα Süddeutsche Zeitung τονίζει ότι Τουρκία και Βραζιλία τους ενώνει η συμμετοχή στο Συμβούλιο Ασφαλείας και το ότι δεν επιθυμούν πρόσθετες κυρώσεις εναντίον του Ιράν. Θέση που συμμερίζονται η Ινδία, η Ινδονησία, η Μαλαισία, η Κένυα, η Αργεντινή και άλλα μέλη.
«Εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες κατά πόσον το Ιράν όντως θα προχωρήσει στην παραχώρηση του καυσίμου, και ειδικά κατά πόσον θα εγκαταλείψει το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου, όπως ο ΟΗΕ έχει απαιτήσει σε τρία ψηφίσματα του. Αν συμβεί αυτό τότε όλοι θα είναι ικανοποιημένοι, εκτός ίσως από εκείνους που επιθυμούν επιδείνωση της κατάστασης παρά επίλυση του προβλήματος», κατέληξε ο αρθογράφος της Süddeutsche Zeitung.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου