Μπορεί στην Ελλάδα ο πόλεμος για τους αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου να μπήκε με ιδιαίτερη ένταση στην ατζέντα της πολιτικής διαμάχης των δύο μεγάλων κομμάτων, μόλις προεκλογικά, όμως στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στη Γερμανία υφίσταται εδώ και αρκετά χρόνια. Μόλις πρόσφατα, το καλοκαίρι, όταν ο «Πράσινος», πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Γιόσκα Φίσσερ, ανέλαβε και επίσημα σύμβουλος του γερμανικού ενεργειακού κολοσσού, RWE, για το αμερικανικό-ευρωπαϊκό σχέδιο του αγωγού, Nabucco, η κόντρα αναθερμάνθηκε. Πίσω από τον ενεργειακό πόλεμο, δεν βρίσκονται μόνον μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, αλλά και σοβαρά γεωπολιτικά σχέδια, τα οποία επηρεάζουν άμεσα και τη χώρα μας. Πόσο μάλλον, αφού κοινή διαπίστωση, όπως φαίνεται από την πάρα πολύ καλή ανάλυση του Foreign Policy (Daniel Freifeld, 24/8/2009), είναι η θεματική αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας ως κυρίαρχου παράγοντα στη μεταφορά ενεργειακών πόρων στην Δύση. Αναβάθμιση, η οποία, είναι βέβαιον ότι θα δημιουργήσει νέα δεδομένα στις σχέσεις της με την ΕΕ και θα πιέσει ισχυρά μέλη της Ένωσης να επανεξετάσουν την αρνητική στάση τους απέναντι στην Τουρκία.
Είναι λοιπόν, άραγε τυχαίο, ότι ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος επι σειρά ετών κρατούσε ήπιους τόνους στα ενεργειακά και ιδιαίτερα στις σχέσεις Αθήνας-Μόσχας, τώρα ξαφνικά, στην προεκλογική περίοδο, έκανε το θέμα σχεδόν σημαία του; Ηταν μάλιστα, το μοναδικό θέμα, στο οποίο πήρε τόσο ανοικτή και ξάστερη θέση, αφήνοντας, εμμέσως πλην σαφέστατα να εννοηθεί ότι, εφόσον αναλάβει την πρωθυπουργία, θα επανεξετάσει όλη την πολιτική στον τομέα των ενεργειακών σχέσεων Ελλάδας-Ρωσίας.
Οι πολιτικοί λομπίστες.
Ο Γιόσκα Φίσσερ είναι ένα πρόσωπο με ιδιαίτερους συμβολισμούς τόσο για την Ευρώπη όσο και για τις ΗΠΑ. Γι’ αυτό άλλωστε, επελέγη ως πολιτικός λομπίστας του αμερικανικού σχεδίου αγωγού φυσικού αερίου, Nabucco. Ο Γιόσκα Φίσσερ είναι από τους Ευρωπαίους πολιτικούς που φημίζονται για την αντιρωσική τους στάση. Ατομο της γενιάς του Μάη ’68 και δραστήριος στην γερμανική εξωκοινοβουλευτική αριστερά εκείνης της περιόδου, ως υπουργός Εξωτερικών ήταν ένθερμος χειροκροτητής των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών της Γιουγκοσλαβίας. Όπως και ο άλλος, επίσης «Πράσινος», Κόν Μπεντίτ, που όμως, το Μάη του 68 τον έλεγαν «Κόκκινο Μπένυ». Ο Φίσσερ θεωρείτο στενά ενταγμένος στο «λόμπυ των Δημοκρατικών» των ΗΠΑ, ενώ είναι από τους πιο φανατικούς υποστηρικτές της εισόδου της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Απέναντί του ως εκπρόσωπο του «ρωσικού λόμπυ», έχει τον άλλοτε πολιτικό του προϊστάμενο στην κυβέρνηση σοσιαλδημοκρατών-Πρασίνων στη Γερμανία, πρώην Καγκελάριο, Γκέρχαρντ Σρέντερ. Όταν λοιπόν, πρόσφατα ο Γ. Φίσσερ, υπέγραψε συμβόλαιο με την RWE, ή οποία ήθελε να δραστηριοποιηθεί και στην ΔΕΗ, ο Γ. Σρέντερ έκανε το πικρόχολο, αλλά άκρως εύστοχο, σχόλιο, όπως αναφέρει η γερμανική εφημερίδα, Die Tageszeitung: «Καλώς ήλθες στο κλάμπ».
Γιατί τέτοια ειρωνεία; Διότι ο Σρέντερ, ο οποίος αμέσως μετά την αποχώρησή του από την Καγκελαρία (2005) έγινε σύμβουλος του ρωσικού ενεργειακού γίγαντα, Gazprom, για το βόρειοευρωπαϊκό ρωσικό σχέδιο North Stream (υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου από τη Ρωσία, μέσω Βαλτικής, στη Γερμανία), έχει δεχτεί δριμύτατες επικρίσεις από μερίδα του γερμανικού και του αμερικανικού Τύπου. Τώρα, ο Φίσσερ γίνεται εκπρόσωπος του Nabucco, ενός σχεδίου-κλειδί που μπλοκάρει πολλά από τα νοτιοευρωπαϊκά σχέδια της Ρωσίας. Έτσι, παρ’ ότι οι σχέσεις Σρέντερ-Φίσσερ θεωρούντο καλές όσο ήταν στην κυβέρνηση, κατόπιν ήταν γνωστό ότι χάλασαν, αλλά φέτος το καλοκαίρι υπήρξε και το επίσημο «διαζύγιό» τους.
Να σημειωθεί πως ο «Πράσινος Γιόσκα» παρότι θέλει να εμφανίζεται ως ευαίσθητος Οικολόγος, δεν πτοήθηκε να υπογράψει συμβόλαιο με την RWE, αν και ήξερε ότι η εταιρεία διατηρεί πυρηνικό σταθμό ηλεκτρικής ενέργειας στο Biblis. Ως γνωστόν, οι «Πράσινοι» είναι κατά των πυρηνικών. Στο Nabucco που αντιπροσωπεύει πλέον ο κ. Φίσσερ, μετέχουν οι Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία και Αυστρία, και εκτιμάται ότι θα κοστίσει 11 δισ. δολάρια. Το αέριο, αρχικώς, θα προέρχεται κυρίως από την Κασπία (Αζερμπαϊτζάν). Στόχος του αγωγού είναι να παρακάμψει τη Ρωσία και γι αυτό θεωρείται ανταγωνιστής του ρωσικού σχεδίου South Stream (αγωγός φυσικού αερίου, παράλληλος με τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη).
Πόλεμος στρατοπέδων.
Η διαμάχη μεταξύ των δύο Γερμανών πολιτικών, προφανώς δεν οφείλεται ούτε στις προσωπικές τους διαφορές, και ενδεχομένως σε κάποιες πολιτικές απόψεις τους, ούτε στα μεγάλα χρηματικά ποσά που τους πληρώνουν οι αντίπαλοι ενεργειακοί κολοσσοί. Αντικατοπτρίζει τις διαφορές και τις συγκρούσεις που υπάρχουν τόσο στο εσωτερικό της ΕΕ όσο και στις ΗΠΑ. «Ο Σρέντερ και ο Φίσσερ αντιπροσωπεύουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την έντονη σύγκρουση, ή πόλεμο κατά πολλούς Ευρωπαίους, για το ενεργειακό μέλλον της Ευρώπης», σημειώνει το Foreign Policy. Και προσθέτει: «Από τη μια πλευρά βρίσκονται οι χώρες που εμφανίζονται να ανησυχούν περισσότερο για την εξάρτησή τους από τη Μόσχα, κυρίως αυτές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, του πρώην «σοσιαλιστικού στρατοπέδου». Από την άλλη είναι χώρες όπως η Ιταλία, η Γερμανία, οι ηγέτες των οποίων θεωρούν ότι οι πιο στενές σχέσεις με τη Μόσχα είναι στρατηγική αναγκαιότητα». Όπως είναι γνωστό, επί Μπούς, οι αμερικάνοι χαρακτήριζαν τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ως τη «νέα Ευρώπη» που πρέπει να στηριχτεί και να μπει σφήνα στην «παλαιά Ευρώπη» (παλιά μέλη ΕΕ).
«Σήμερα, ο πόλεμος για το φυσικό αέριο –παρατηρεί το Foreign Policy- είναι αντίστοιχος με τη διαμάχη για τις πλουτοπαραγωγικές πηγές που οδήγησαν στο μοίρασμα της Ευρασίας τον 19ο αιώνα». Και υπογραμμίζει: «Οι λιγότερο εξαρτημένες από το ρωσικό φυσικό αέριο χώρες της Δ. Ευρώπης, δεν θέλουν να μπουν στη λογική του ανταγωνισμού με τη Μόσχα. Έτσι, η Ιταλία του Μπερλουσκόνι, η Γερμανία, πριν του Σρέντερ και τώρα της Μέρκελ, ροκάνιζαν τον χρόνο για τον αγωγό φυσικού αερίου Nabucco. Η Γαλλία, η οποία έχει πολλές εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας, δεν είχε καμμία διάθεση να αλλάξει τίποτε».
Ο Καραμανλής και ο προηγούμενος σύμβουλός του, κ. Μπίτσιος, γνωρίζοντας, προφανώς, αυτές τις ισορροπίες εντός της ΕΕ, ακολούθησαν πολιτική ανοίγματος προς τη Μόσχα, δίχως όμως, να βάλουν εμπόδια στα αμερικανικά σχέδια. Έτσι, ο Κ. Καραμανλής και τους ρωσικούς αγωγούς δέχτηκε και τους αμερικάνικους που περνούν ή θα περνούν μέσω της Τουρκίας.
Γιατί λοιπόν, έρχεται τώρα ο κ. Παπανδρέου και στρέφεται μονόπλευρα κατά των συμφωνιών με τη Ρωσία;
Κερδισμένη η Τουρκία.
Ο κ. Γ. Παπανδρέου θα πρέπει επίσης να λάβει υπόψιν και έναν ακόμα πολύ σοβαρό παράγοντα που αφορά άμεσα την Ελλάδα. Ειδικότερα ότι το αμερικανικό σχέδιο, αντικειμενικά, ευνοεί θεματικά την Τουρκία. Ως εκ τούτου η ύπαρξη εναλλακτικών σχεδίων και αγωγών –και ρωσικών και αμερικανικών- μέσω Ελλάδας, είναι απαραίτητη, αφού αναβαθμίζουν, ως έναν βαθμό τουλάχιστον, και τη χώρα μας και αποτελούν παράλληλα, αντίβαρα στην Τουρκία. Ο κ. Παπανδρέου όμως, δείχνει να γέρνει μονόπατα στην αμερικάνικη πλευρά της πλάστιγγας.
Ιδού όμως, τι αναφέρει το Foreign Policy «Με την έναρξη της «όπερας» Nabucco, η Τουρκία απέκτησε έναν από τους βασικότερους ρόλους σε αυτήν. Κοιτώντας τη γεωγραφική της θέση ανάμεσα στα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου του Ιράκ, του Ιράν και της Κασπίας, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αργά ή γρήγορα η Τουρκία θα γίνει ο κύριος οικοδεσπότης των μεγαλύτερων αγωγών. Εάν υλοποιηθεί ο Nabucco, η Τουρκία θα γίνει ο κύριος νικητής και από οικονομικής και από γεωπολιτικής απόψεως. Δεδομένο που γνωρίζει πολύ καλά και η Ευρώπη και η Ρωσία, αλλά και η ίδια η Τουρκία. Μέχρι τη στιγμή που άρχισε ο πόλεμος του αερίου, η Τουρκία δεν είχε στα χέρια της καλά χαρτιά. Της αρνούντο την είσοδο στην ΕΕ και εξαρτάτο ενεργειακά από τη Ρωσία, από την οποία έπαιρνε φυσικό αέριο. Τώρα, με τον Nabucco, όλα αλλάζουν».
Από την πλευρά της, η Die Tageszeitung γράφει πως «η Τουρκία πολλές φορές απείλησε ότι δεν θα μετέχει στο σχέδιο Nabucco εάν δεν επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την είσοδό της στην ΕΕ. Ο Γιόσκα Φίσσερ δεν αποκλείει να παρουσιαστούν και νέες ενστάσεις σε σχέση με αυτό το ζήτημα, αν και, κατά την άποψή του είναι πιθανόν ότι ο νέος ρόλος της Τουρκίας στη μεταφορά ενεργειακών πόρων θα δημιουργήσει καλύτερες προϋποθέσεις ούτως ώστε μερικά μέλη της ΕΕ να ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο στις διαπραγματεύσεις για την είσοδο της χώρας στην ΕΕ».
Να σημειωθεί ότι αν και μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις δεν ήθελαν να μπουν στο αμερικανικής έμπνευσης σχέδιο Nabucco, τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας κυρίως της ανασφάλειας που προκάλεσαν -ή προκλήθηκαν εσκεμμένα από δυτικούς κύκλους εξουσίας- οι κρίσεις στις σχέσεις Ρωσίας-Ουκρανίας (μέσω Ουκρανίας περνούν οι ρωσικοί αγωγοί που τροφοδοτούν τη Δ. Ευρώπη), έστω και απρόθυμα μπαίνουν. Ως Βρυξέλλες βέβαια, όπως δείχνουν και οι δηλώσεις υποστήριξης του επικεφαλής της Κομισιόν, Εμμανουέλ Μπαρόζο.
Αέριο από Ιράκ και Ιράν!
Τα γεωπολιτικά και οικονομικά-ενεργειακά πάντως, σχέδια ξεπερνούν κατά πολύ την περιοχή των Βαλκανίων και τη Δ. Ευρώπη. Αυτό δείχνουν τόσο οι συμφωνίες με τις χώρες, από όπου θα προμηθευτεί ο Nabucco φυσικό αέριο, όσο και τα σχέδια για είσοδο στο σχέδιο και άλλων χωρών στο μέλλον. Φαίνεται πεντακάθαρα λοιπόν, ότι προμηθευτές, εκτός της Κασπίας, θα είναι το –κατεχόμενο- Ιράκ άμεσα και, όσο και εάν δείχνει απίστευτο, το Ιράν στο μέλλον. Άρα, οι ραγδαίες γεωπολιτικές αλλαγές στην περιοχή της ευρύτερης Μ.Ανατολής, κάθε άλλο παρά αποκλείονται.
Κατά την υπογραφή, προ μηνών, της συμφωνίας στην Άγκυρα για τον Nabucco, σημειώνει με νόημα το Foreign Policy, εκτός των άλλων επισήμων, παραβρέθηκε και ο πρωθυπουργός του Ιράκ, Νουρί Αλ Μαλίκι. «Το Ιράκ είναι πολύ πιθανό να παίξει σημαντικότατο ρόλο στην προμήθεια φυσικού αερίου στον αγωγό Nabucco. Πιθανώς, μεγαλύτερο ακόμα και από το Αζερμπαϊτζάν. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 2014, όταν δηλαδή αναμένεται να λειτουργήσει ο αγωγός, το Ιράκ θα είναι εις θέσιν να προσφέρει 14 δις.κυβικά μέτρα αερίου κατ’ έτος. Όλοι οι βασικοί «παίκτες», οι Άραβες του Ιράκ, οι Κούρδοι και οι Τούρκοι γείτονες, επιθυμούν να στείλουν αέριο στη Δύση μέσω της Τουρκίας. Πρόσφατα, ουγγρική και αυστριακή εταιρεία, μέλος της κοινοπραξίας του Nabucco, έκλεισαν συμφωνία, με την οποία απέκτησαν το 10% των μετοχών του σχεδίου φυσικού αερίου, Pearl Petroleum, στο ιρακινό Κουρδιστάν (Βόρειο Ιράκ)».
Και η Die Tageszeitung συμπληρώνει: «Στο Βόρειο Ιράκ, σημειώνουν παράγοντες της RWE, υπάρχουν τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου, ενώ μεσοπρόθεσμα μπορούμε να εξετάσουμε και τη δυνατότητα να είναι και το Ιράν, το οποίο θα αποτελέσει βασικό εφοδιαστή του αγωγού με φυσικό αέριο».
Σε αυτό το πλαίσιο, άξιον προσοχής είναι ότι το τελευταίο διάστημα ο Ερντογάν κάνει μεγάλα ανοίγματα στους καταπιεσμένους από την Άγκυρα Κούρδους της Τουρκίας, ενώ μεγάλες τουρκικές εταιρείες προχωρούν σε μεγάλες επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα στο Βόρειο Ιράκ (ιρακινό Κουρδιστάν).
Suhoi (πυρηνοκίνητος)
http://www.antinews.gr/?p=17125
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου