Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2016

Η αστάθεια στη Λιβύη απειλεί την ασφάλεια σε Αφρική και Ευρώπη



Ανάλυση: South Front Foreign Policy Diary  
Απόδοση: "Ας Μιλήσουμε Επιτέλους!"

Παρ’ όλο που η Συρία και το Ιράκ είναι τα σημαντικά θέατρα των μεγαλύτερων συγκρούσεων και της εντονότερης τρομοκρατικής δραστηριότητας τα τελευταία χρόνια, υπάρχει και μια άλλη χώρα που επίσης έλκει την προσοχή των παγκόσμιων δυνάμεων: η Λιβύη.

Από την πτώση του Μουαμάρ Καντάφι το 2011, αυτή η κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα βρίσκεται σε μια διαρκή κρίση, η οποία τροφοδοτήθηκε από την αδυναμία της Δύσης να κατορθώσει να εξασφαλίσει την οποιαδήποτε συνεννόηση μεταξύ των πολλών ανταγωνιστικών φορέων που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Η λεγόμενη “κυβέρνηση εθνικής ενότητας” που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ δεν έχει σχεδόν καμία επιρροή στη χώρα.  Οι κρίσιμης σημασίας υποδομές παραγωγής πετρελαίου και η παράκτια ζώνη ελέγχονται από κατακερματισμένες φράξιες. Είναι ήδη προφανές ότι οι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι διπλωμάτες δεν θα είναι σε θέση να ελέγξουν μακροπρόθεσμα τις συγκρούσεις που είναι σε εξέλιξη στη Λιβύη, συγκρούσεις που οι ίδιοι δημιούργησαν. Μια διπλωματική λύση θα μπορούσε να βρεθεί μέσω διαδικαστικών ενεργειών του ΟΗΕ και υπό την εποπτεία της διεθνούς κοινότητας μέσω ουδέτερων χωρών, όπως η Ινδία, η Μαλαισία, η Ινδονησία ή ακόμα και κράτη της Λατινικής Αμερικής. Δυστυχώς, όμως, αυτό το είδος "ουδέτερης προσέγγισης" δεν εφαρμόστηκε ποτέ από τον ΟΗΕ.

Εάν οι ΗΠΑ και η ΕΕ εξακολουθήσουν να συμμετέχουν στις συγκρούσεις, η κατάσταση είναι πολύ πιθανό να επιδεινωθεί. Το σενάριο της Λιβύης είναι ακόμη χειρότερο από εκείνο της  Συρίας και του Ιράκ, διότι εδώ η δομή της διακυβέρνησης καταστράφηκε ολοσχερώς. Μετά την έναρξη των ρωσικών στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Συρία, οι οποίες ανάγκασαν και άλλες παγκόσμιες δυνάμεις να αυξήσουν τη στρατιωτική δραστηριότητά τους στην περιοχή, το ISIS  χάνει γοργά έδαφος στη Συρία και το Ιράκ. Η ομάδα ψάχνει τώρα για νέο “σπίτι”. Περίπου 5.000 μισθοφόροι, πιστοί στο ΙΚ, ήδη δραστηριοποιούνται στη Λιβύη, και ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί.

Έτσι, η Λιβύη είναι πιθανό να μετατραπεί στο νέο ορμητήριο των τρομοκρατών, μετά από την υποχώρησή τους στα πεδία μαχών της Συρίας και του Ιράκ. Εδώ θα είναι σε θέση να δημιουργήσουν ένα δίκτυο στρατοπέδων εκπαίδευσης και να ξεκινήσουν μια νέα εκστρατεία στρατολόγησης πλήρους κλίμακας. Η πλεονεκτική γεωγραφική θέση της Λιβύης θα επιτρέψει στις τρομοκρατικές αυτές ομάδες να εγκατασταθούν και να οχυρωθούν εκεί, με σκοπό την διεξαγωγή επιχειρήσεων σε οποιαδήποτε επιλεγμένη κατεύθυνση: τη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη ή τη Βόρεια και Κεντρική Αφρική

Οι φυσικοί πόροι της χώρας αυτής αποτελούν επίσης έναν πόλο έλξης για το ISIS. Η Λιβύη είναι πλούσια σε κοιτάσματα πετρελαίου και η γεωγραφική της θέση επιτρέπει σε τρομοκρατικές ομάδες να ελέγχουν την παράνομη διακίνηση  από την υπόλοιπη Αφρική προς την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.

Υπάρχουν αρκετά ιστορικά παραδείγματα χωρών της Βορείου Αφρικής – όπως η Αλγερία, η Τυνησία και η Λιβύη – οι οποίες λειτούργησαν ως βάση για εξτρεμιστικές  οργανώσεις που δραστηριοποιήθηκαν σε περιοχές όπως η Μέση Ανατολή και η Ευρώπη. Αυτά τα παραδείγματα θα μπορούσαν εύκολα να επαναληφθούν.

Υπάρχει σοβαρή απειλή για την εμφάνιση ενός νέου τρομοκρατικού καθεστώτος στη Λιβύη λόγω της επέκτασης των τρομοκρατικών δράσεων στην περιοχή. Η επέκταση αυτή θα ενταθεί, καθώς οι τρομοκράτες χάνουν τον έλεγχο εδαφών στη Συρία και το Ιράκ. Ηεμπορία ανθρώπων, το εμπόριο ναρκωτικών και το λαθρεμπόριο πετρελαίου θα επιτρέψουν την οργάνωση νέων επεκτατικών οικονομικών δράσεων για την εδραίωση ενός νέου τρομοκρατικού καθεστώτος.

Από αυτό το σημείο, όσον αφορά την αφρικανική ήπειρο, είναι εύκολο να διακρίνει κανείς τρεις πιθανές κατευθύνσεις της περαιτέρω αποσταθεροποίησης:

Η πρώτη είναι η επέκταση προς το Νότο, δηλαδή προς τον Νίγηρα, τη Νιγηρία και το Τσαντ. Οι χώρες αυτές ήδη αντιμετωπίζουν μια σοβαρή απειλή λόγω δράσεων συγκεκριμένων ομάδων και είναι πολύ πιθανό να βυθιστούν σε χάος, μέσω μιας σειράς ενεργειών αποσταθεροποίησης, που θα οργανωθούν από ένα νέο ισχυρό τρομοκρατικό καθεστώς στη Λιβύη.

Η δεύτερη κατεύθυνση είναι προς την Αλγερία και την Τυνησία. Η εσωτερική κατάσταση στις χώρες αυτές είναι επικίνδυνη λόγω του χαμηλού βιοτικού επιπέδου, της ανεπαρκούς εκπαίδευσης και της δυσπιστίας έναντι των αρχών. Έτσι, και οι δύο αυτές χώρες είναι ευάλωτες σε απόπειρες αποσταθεροποίησης.

Η τρίτη πιθανή κατεύθυνση της επέκτασης είναι προς το Μάλι και τη Μαυριτανία στα νοτιοδυτικά και το Σουδάν στα νοτιοανατολικά. Η φτωχοποιημένοι πολίτες των χωρών αυτών είναι μια μεγάλη “δεξαμενή” υποψηφίων για στρατολόγηση από τρομοκρατικές ομάδες με τους νεοαποκτηθέντες πολύτιμους πόρους που θα έχουν θέσει εν τω μεταξύ υπό τον έλεγχό τους. Επιπλέον, ο ακραίος ισλαμισμός είναι ήδη αρκετά δημοφιλής στις περιοχές αυτές.

Οι αποτυχημένες απόπειρες των Δυτικών να εφαρμόσουν μια ειρηνική διευθέτηση στη Λιβύη υπονομεύουν σαφώς την περιφερειακή ασφάλεια, μετατρέποντας τη χώρα σε μια σταθερή βάση-ορμητήριο για την διεξαγωγή τρομοκρατικών ενεργειών στη Βόρεια Αφρική, την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, διευκολύνοντας παράλληλα την εμπορία ανθρώπων και το ανεξέλεγκτο εμπόριο όπλων, μεταξύ των οποίων είναι και τα οπλικά συστήματα αεράμυνας, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για την πολιτική εναέρια κυκλοφορία.

Η αυξανόμενη αποσταθεροποίηση στη Λιβύη θα αυξήσει επίσης το παράνομο μεταναστευτικό ρεύμα προς την Ευρώπη. Συγχρόνως, ο μεταναστευτικός “διάδρομος” της Μεσογείου θα μετατραπεί σε “αυτοκινητόδρομο” για τρομοκράτες που αποσκοπούν στη δημιουργία τρομοκρατικών πυρήνων και τη διεξαγωγή τρομοκρατικών δράσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Μια πιθανή δεύτερη ΝΑΤΟϊκή επέμβαση στη χώρα, ιδέα που ήδη κυκλοφορεί ανάμεσα στα think tanks που χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ, θα περιπλέξει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Θα προκαλέσει επίσης ένα νέο κύμα εξεγέρσεων στον λαό της Λιβύης. Ο λαός αυτός γνωρίζει πολύ καλά ποιοι βύθισαν τη χώρα του σε πολεμικό χάος.

Δεδομένων όλων αυτών των συνιστωσών, εμείς στο South Front: Analysis & Intelligence εκτιμούμε ότι υπάρχει μόνο ένας τρόπος να σταθεροποιηθεί η κατάσταση και να αποφευχθεί μια ΝΑΤΟϊκή στρατιωτική επέμβαση, η οποία θα υπονομεύσει περαιτέρω την ήδη αποδυναμωμένη ασφάλεια της Βόρειας Αφρικής και θα τροφοδοτήσει τις συνεχιζόμενες πολεμικές συγκρούσεις και την “προσφυγική” κρίση. Η επίλυση των κρίσιμων αυτών προβλημάτων απαιτεί την προσωρινή διακυβέρνηση της χώρας από διεθνή επιτροπή και υπό την αιγίδα ενός οργανισμού,  ο οποίος θα συσταθεί ειδικά για τον συγκεκριμένο σκοπό και θα λειτουργεί υπό την εντολή του ΟΗΕ, σε συνδυασμό με μια διεθνή (με την αληθινή σημασία της λέξης) ειρηνευτική δύναμη στο έδαφος της Λιβύης.

http://kostasxan.blogspot.gr/2016/02/blog-post_36.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου