Οι καταστηματάρχες και οι έμποροι μιας μικρής κωμόπολης στην ισπανική Γαλικία, αποφασισμένοι να αντιδράσουν στη κρίση που τους μαστίζει, άρχισαν να συναλλάσσονται στο παλιό εθνικό νόμισμα, την πεσέτα. Και μάλιστα με την ισοτιμία που ίσχυε το 2002. Έτσι, οι πελάτες άρχισαν και πάλι να πλημμυρίζουν την αγορά τους.
Όπως λέει η αισθητικός Ana Perez, από την έναρξη της «επιχείρησης πεσέτα», την 1/10/11, το μαγαζί της το επισκέπτονται πελάτες από ολόκληρη την Ισπανία.
Το ίδιο ισχυρίζονται και οι περίπου 50 μαγαζάτορες της Salvaterra de Miño, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Όπως λένε, η χρήση της πεσέτα επανέφερε την αισιοδοξία στη πόλη τους.
Εδώ και καιρό, η μικρή αυτή κωμόπολη, στις όχθες του ποταμού Miño, είχε περιέλθει σε οικονομικές δυσκολίες. Τα εμπορικά της καταστήματα είχαν να αντιμετωπίσουν τον σκληρό ανταγωνισμό της γειτονικής πορτογαλικής κωμόπολης Monçào, που μεταξύ άλλων διαθέτει και ένα μεγάλο σουπερμάρκετ.
Για την Ana Perez, και τον άνεργο εδώ και ένα χρόνο αρραβωνιαστικό της, η επιχείρηση πεσέτα αποτέλεσε μια πνοή φρέσκου αέρα στη ζωή τους. Το στούντιο αισθητικής που άνοιξε τον Ιούνιο του 2008 δυσκολεύονταν να τα βγάλει πέρα. Πιο πριν δούλευε ως υπάλληλος σε μια κοντινή πόλη, αλλά αποφάσισε να γίνει αφεντικό του εαυτού της, ή τουλάχιστον έτσι πίστευε.
Η Salvaterra ήταν τότε σε άνθηση. Υπήρχαν μάλιστα σχέδια να κτισθεί ένα επιχειρηματικό πάρκο, το «βιομηχανικό πεντάγωνο» όπως το αποκαλούσαν, με σκοπό την προσέλκυση επιχειρήσεων όπως η Mitsubishi, και η PSA Peugeot Citroën. Ξεκίνησε ακόμη και η κατασκευή κατοικιών, που θα στέγαζαν τις χιλιάδες των εργαζομένων που αναμένονταν να καταφτάσουν στη πόλη. Ο δήμαρχος Arturo Grandal Vaqueiro ήταν πεπεισμένος πως η πόλη τους επιτέλους θα μεγαλουργήσει…
Στα τέλη όμως του 2008, άρχισε η πτώση. Η κρίση είχε φτάσει και εκεί. Το «πεντάγωνο» παρέμεινε ένα απλό αρχιτεκτονικό σχέδιο, και τα κτίρια έμειναν ως γιαπιά. Όλα πάγωσαν.
Χάρη όμως στην «επιχείρηση πεσέτα», η κωμόπολη επανήλθε στην επικαιρότητα. Όπως εξηγεί ο πρόεδρος της τοπικής ένωσης Unes, «μιλάμε για μεγάλη επιτυχία».
Η πρωτοβουλία είχε αρχικά αποφασιστεί να ισχύσει για έναν μόνο μήνα. Ανανεώθηκε όμως ήδη δυο φορές, και τώρα θα συνεχιστεί ως την 31η Ιανουαρίου.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, οι πεσέτες που έχουν εκδοθεί μετά το 1940, ανταλλάσσονται με προϊόντα, όπως καφές, κολόνιες, ακόμη και ηλεκτρονικές συσκευές, με την ισοτιμία που ίσχυε το 2002, δηλαδή €1 προς 166.38 πεσέτες! Μάλιστα οι μαγαζάτορες προμηθεύτηκαν και ένα πακέτο λογισμικού, που τους επιτρέπει να υπολογίζουν αμέσως την τιμή, και να επιστρέφουν τα ρέστα σε ευρώ.
Μέχρι στιγμής, η πόλη Salvaterra έχει μαζέψει ένα εκατομμύριο πεσέτες, που σύμφωνα με τους εμπόρους της είναι θείο δώρο. Οι δε πελάτες δεν είναι τακτικοί, ούτε ντόπιοι, αλλά έρχονται από παντού προκειμένου να ξεφορτωθούν πεσέτες που τους ξέμειναν από το 2002. Μερικές φορές εξαργυρώνουν χρήματα που κρατούσαν ως ενθύμια, αλλά όπως λένε οι έμποροι της Salvaterra, η κρίση που πλήττει τα νοικοκυριά δεν αφήνει πλέον περιθώρια για νοσταλγίες…
Η οπτικός Ameijeira Rivas ήταν αυτή που σκέφτηκε την αρχική ιδέα, όταν έμαθε πως η κεντρική τράπεζα της Ισπανίας υπολόγισε πως συνεχίζουν να υπάρχουν σε ιδιωτικά χέρια πεσέτες αξίας περίπου €1.7 δισεκατομμυρίων.
Όταν εισήχθη το ευρώ στην Ισπανία, δεν μπήκε κάποιο χρονικό όριο ανταλλαγής, και συνεπώς οι πεσέτες μπορούν να εξαργυρωθούν νόμιμα ακόμη και σήμερα. Οι περισσότεροι όμως Ισπανοί το αγνοούν, ή αρνούνται να εξαργυρώσουν τα αγαπημένα τους παλιά χρήματα.
Η κρίση της ευρωζώνης, σε συνδυασμό με τον φόβο της εγκατάλειψης του ευρώ, κάνει την πρωτοβουλία της Salvaterra να μοιάζει παράλογη. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα El Pais, το 70% των Ισπανών θεωρούν πως το ευρώ δεν βοήθησε καθόλου, ή ελάχιστα βελτίωσε τη ζωή τους.
Και αυτό μας οδηγεί στην απορία: Μήπως η πρωτοβουλία της Salvaterra απλά τονίζει και υπογραμμίζει την αύξηση των τιμών που προκάλεσε το ευρώ, χωρίς όμως η αύξηση αυτή να συνοδεύεται και από αντίστοιχες αυξήσεις στα ημερομίσθια;
Η πρωτοβουλία τους δεν ήταν κακοπροαίρετη, λένε οι καταστηματάρχες. Ο σκοπός ήταν να ανέβουν οι πωλήσεις, και όχι να αρχίσει ο κόσμος να πιστεύει πως επιστρέφουμε στο παλιό νόμισμα. Κάτι τέτοιο θα ήταν και δύσκολο, και ανεπιθύμητο, λένε.
Πάντως η κίνηση τους πέτυχε, και για αυτό συνεχώς παρατείνεται. Βέβαια, κανένας δεν πιστεύει πως θα διαρκέσει για πάντα. Εξάλλου, όπως λένε, οι πεσέτες που εισπράττουν δεν ανακυκλώνονται, αλλά καταλήγουν στην κεντρική τράπεζα.
Le Monde
Απόδοση: S.A.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου