Της Δωρας Αντωνιου
Πού το πάει η Τουρκία στο Αιγαίο; Το χιλιοειπωμένο ερώτημα επανέρχεται για άλλη μια φορά, καθώς, με διάφορες κινήσεις της, η Αγκυρα το τελευταίο διάστημα φροντίζει να ανεβάσει εκ νέου το θερμόμετρο της έντασης, προκαλώντας την αντίδραση της Αθήνας, αλλά και απόλυτα δικαιολογημένες αμφιβολίες για την ειλικρίνεια των διακηρύξεων της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας περί σύσφιγξης των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Βεβαίως, η τουρκική πλευρά δεν κάνει κάτι διαφορετικό. Ακολουθεί την πεπατημένη, χρησιμοποιεί τα ίδια μέσα αμφισβήτησης κυριαρχικών δικαιωμάτων και εθνικής κυριαρχίας, που κατά καιρούς έχει υιοθετήσει. Το ερώτημα είναι γιατί επιλέγει τώρα, εν μέσω θέρους, να κλιμακώσει τις προκλήσεις, με διαδοχικά περιστατικά, που η τουρκική πλευρά γνωρίζει ότι θα προκαλέσουν την ελληνική αντίδραση.
Η Αγκυρα, επί σειρά ετών, με τις παραβάσεις και παραβιάσεις του FIR Αθηνών, με τις υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά, με την έξοδο ερευνητικών πλοίων στο Αιγαίο, επιδιώκει πάντοτε το ίδιο αποτέλεσμα: να παγιώσει τις διεκδικήσεις της όσον αφορά το status quo στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο, να διαμορφώσει προηγούμενα στην πράξη, τα οποία, ακολούθως, θα μεταφέρει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με την Ελλάδα, ως αδιαμφισβήτητες πραγματικότητες.
Η παρούσα χρονική συγκυρία παρουσιάζει ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, με βάση τα οποία μπορεί να ερμηνευθεί η επιλογή της Τουρκίας να βγει στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο. Ενδεχομένως το σημαντικότερο στοιχείο είναι η κατακόρυφη αύξηση του ενδιαφέροντος να ερευνηθεί και να καταγραφεί τι υπάρχει στην περιοχή, στον υποθαλάσσιο χώρο, από ενεργειακά κοιτάσματα. Η Κύπρος έχει μπει ήδη ενεργά στις έρευνες. Η Ελλάδα ανακοίνωσε πρόσφατα την πρόθεσή της να κινηθεί περισσότερο δραστήρια στον συγκεκριμένο τομέα, παραχωρώντας άδειες για έρευνες σε μεγάλες εταιρείες. Πρόσφατα, επιβεβαιώθηκε ότι στα όρια της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κύπρου, εντός της ΑΟΖ του Ισραήλ, υπάρχουν ιδιαίτερα πλούσια κοιτάσματα φυσικού αερίου, κάτι που αναθέρμανε το ενδιαφέρον για έρευνες στην ευρύτερη περιοχή. Η Αγκυρα δεν θα μπορούσε να μείνει αδιάφορη έναντι των εξελίξεων, ούτε, φυσικά, να παραιτηθεί τα πάγιων διεκδικήσεών της στην περιοχή. Ετσι, αρχικά βγήκε για έρευνες στο βόρειο Αιγαίο το πλοίο «Τσεσμέ», σε περιοχή εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Ακολούθησε η απόφαση της τουρκικής βουλής να παραχωρηθούν άδειες για έρευνες για ενεργειακά κοιτάσματα στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Τέλος, εκδόθηκε η NAVTEX για τις περιοχές εντός των οποίων θα κινηθεί το ερευνητικό πλοίο «Πίρι Ρέις» και στις οποίες περιλαμβάνεται μέρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στη Ρόδο και στο Καστελόριζο. Είναι η περιοχή που συγκεντρώνει μεγάλο ενδιαφέρον για την Αγκυρα. Η τουρκική πλευρά γνωρίζει καλά ότι η αναγνώριση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Καστελόριζο θα σημαίνει ότι η ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου θα εφάπτονται, αποκόπτοντας την Τουρκία από ένα σημαντικό τμήμα της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Χαμηλοί τόνοι
Η έκδοση της NAVTEX δεν σημαίνει, απαραίτητα, ότι το «Πίρι Ρέις» θα κινηθεί εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Μέχρι τις 20 Αυγούστου, όμως, που η NAVTEX είναι σε ισχύ, μπορεί να γίνει. Θα είναι μία ένδειξη του κατά πόσο θέλει η Τουρκία να κλιμακώσει τις προκλήσεις τη δεδομένη στιγμή. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι λίγες ημέρες μετά την έξοδο του «Τσεσμέ» στο βόρειο Αιγαίο και τη διαμαρτυρία της Αθήνας για την απουσία ενημέρωσης, όπως προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο για τη Θάλασσα, η Αγκυρα ενημέρωσε ότι πρόκειται να ξαναβγεί το ερευνητικό σκάφος στο βόρειο Αιγαίο, κάτι που δεν έγινε. Η ελληνική πλευρά κρατάει χαμηλούς τόνους, έχοντας, όμως, δοθεί οδηγίες σε Λιμενικό και Πολεμικό Ναυτικό για κατάσταση αυξημένης επιφυλακής, προκειμένου να αντιμετωπισθεί άμεσα ενδεχόμενη κλιμάκωση της πρόκλησης. Η Αθήνα επέλεξε να αξιοποιήσει την άτυπη σύνοδο του ΟΑΣΕ στο Αλμάτι του Καζαχστάν και την προγραμματισμένη παρουσία του Τούρκου ΥΠΕΞ, Αχμέτ Νταβούτογλου, εκεί, για να συζητήσει τις εξελίξεις και να αξιολογήσει καλύτερα τη σκοπιμότητα πίσω από τις ενέργειες των τελευταίων εβδομάδων.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου