Ο Μπαράκ Ομπάμα έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι θα εμποδίσει το Ιράν να αποκτήσει πυρηνική βόμβα, αντί να βασίζεται στην αποτροπή, όπως έχει κάνει με άλλες πυρηνικές δυνάμεις, όπως το Πακιστάν. Όμως, αν και το κόστος μιας στρατηγικής συγκράτησης θα είναι σημαντικό, οι δαπάνες για την καταπολέμηση ενός πολέμου θα είναι υψηλότερες, υποστηρίζουν οι διεθνολόγοι Geoffrey Kemp και John Allen Gay στο http://www.project-syndicate.org/.
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα θα αντιμετωπίσει στη δεύτερη θητεία του είναι η επιδίωξη του Ιράν για προηγμένες πυρηνικές τεχνολογίες. Ενώ ένα πυρηνικό Ιράν θα βλάψει τη στρατηγική θέση της Αμερικής στη Μέση Ανατολή, η δράση με στόχο την πρόληψη των πυρηνικών του Ιράν έχει επίσης σοβαρές στρατηγικές και οικονομικές συνέπειες.
Εξοπλισμένο με πυρηνικά όπλα, το Ιράν θα είναι σε καλύτερη θέση να προβάλει την επιρροή του, να εκφοβίσει τους γείτονές του και να προστατευθεί. Ως αποτέλεσμα, οι σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή θα χρειαστούν νέες εγγυήσεις ασφαλείας. Αλλά μια αυξημένη αμερικανική παρουσία θα μπορούσε να προκαλέσει ριζοσπαστικές ομάδες, ενώ απαιτεί αμυντικούς πόρους για να υποστηρίξουν τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία.
Κάποιοι συντηρητικοί επικριτές του Ομπάμα πιστεύουν ότι θα επιτρέψει στο Ιράν να αναπτύξει ένα προηγμένο πυρηνικό πρόγραμμα, υπό την προϋπόθεση να σταματήσει έγκαιρα την κατασκευή μιας βόμβας. Αλλά κανένας αμερικανός πρόεδρος δεν θα ήθελε να αφήσει κληρονομιά τη δυνατότητα σε ένα τόσο εχθρικό καθεστώς να αποκτήσει ένα τέτοιο επικίνδυνο όπλο – ακόμα και αν κάτι τέτοιο σήμαινε την αποφυγή μεγαλύτερου στρατηγικού κόστους.
Εξοπλισμένο με πυρηνικά όπλα, το Ιράν θα είναι σε καλύτερη θέση να προβάλει την επιρροή του, να εκφοβίσει τους γείτονές του και να προστατευθεί. Ως αποτέλεσμα, οι σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή θα χρειαστούν νέες εγγυήσεις ασφαλείας. Αλλά μια αυξημένη αμερικανική παρουσία θα μπορούσε να προκαλέσει ριζοσπαστικές ομάδες, ενώ απαιτεί αμυντικούς πόρους για να υποστηρίξουν τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία.
Κάποιοι συντηρητικοί επικριτές του Ομπάμα πιστεύουν ότι θα επιτρέψει στο Ιράν να αναπτύξει ένα προηγμένο πυρηνικό πρόγραμμα, υπό την προϋπόθεση να σταματήσει έγκαιρα την κατασκευή μιας βόμβας. Αλλά κανένας αμερικανός πρόεδρος δεν θα ήθελε να αφήσει κληρονομιά τη δυνατότητα σε ένα τόσο εχθρικό καθεστώς να αποκτήσει ένα τέτοιο επικίνδυνο όπλο – ακόμα και αν κάτι τέτοιο σήμαινε την αποφυγή μεγαλύτερου στρατηγικού κόστους.
Ο Ομπάμα έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι θα σταματήσει το Ιράν από το να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, αντί να επιτρέψει στην χώρα να αναπτύξει το πυρηνικό της πρόγραμμα και στη συνέχεια να βασίζεται στην αποτροπή, όπως έχει γίνει με άλλες πυρηνικές δυνάμεις. Αλλά τέτοια σκληρή ρητορική θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα δίλημμα για τον Ομπάμα.
Αν το Ιράν συνεχίσει την πορεία του προς τα πυρηνικά όπλα, ο πόλεμος μπορεί κάλλιστα να καταστεί αναπόφευκτος, είτε υποκινηθεί από το Ισραήλ είτε από τις ΗΠΑ, ή να προκαλέσει μια ασταθή εξωτερική πολιτική του Ιράν. Παρά το γεγονός ότι το κόστος μιας στρατηγικής συγκράτησης θα είναι σημαντικό, οι δαπάνες για την καταπολέμηση ενός πολέμου θα είναι υψηλότερες.
Το Ιράν έχει απειλήσει να σφραγίσει τα Στενά του Ορμούζ – μέσω του οποίου περνάει το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου στις διεθνείς αγορές- αν δεχτεί επίθεση. Αν και θα είναι δύσκολο για το Ιράν να σφραγίσει τα στενά για πολύ, αν καταφέρει να το κάνει, θα μπορούσε εύκολα να κάνει το πέρασμα ανασφαλές με τις επιθέσεις με μικρές βάρκες, υποθαλάσσια ορυχεία και πυραύλους που εκτοξεύονται από παραλιακά όρη.
Αν το Ιράν συνεχίσει την πορεία του προς τα πυρηνικά όπλα, ο πόλεμος μπορεί κάλλιστα να καταστεί αναπόφευκτος, είτε υποκινηθεί από το Ισραήλ είτε από τις ΗΠΑ, ή να προκαλέσει μια ασταθή εξωτερική πολιτική του Ιράν. Παρά το γεγονός ότι το κόστος μιας στρατηγικής συγκράτησης θα είναι σημαντικό, οι δαπάνες για την καταπολέμηση ενός πολέμου θα είναι υψηλότερες.
Το Ιράν έχει απειλήσει να σφραγίσει τα Στενά του Ορμούζ – μέσω του οποίου περνάει το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου στις διεθνείς αγορές- αν δεχτεί επίθεση. Αν και θα είναι δύσκολο για το Ιράν να σφραγίσει τα στενά για πολύ, αν καταφέρει να το κάνει, θα μπορούσε εύκολα να κάνει το πέρασμα ανασφαλές με τις επιθέσεις με μικρές βάρκες, υποθαλάσσια ορυχεία και πυραύλους που εκτοξεύονται από παραλιακά όρη.
Επιπλέον, το Ιράν θα επιτεθεί πιθανότατα στους αγωγούς στην Αραβική Χερσόνησο, που σε άλλη περίπτωση θα επέτρεπαν στο πετρέλαιο να παρακάμψει το στενό. Και πολλές στρατηγικά κρίσιμες εγκαταστάσεις επεξεργασίας πετρελαίου βρίσκονται εντός της εμβέλειας των ιρανικών πυραύλων και των ειδικών δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένου του διυλιστηρίου πετρελαίου στο Αμπκαΐκ της Σαουδικής Αραβίας το οποίο επεξεργάζεται επτά εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Μια τέτοια απάντηση θα μπορούσε να προκαλέσει αμέσως σημαντική αύξηση στις τιμές του πετρελαίου – ενδεχομένως στα 200 δολάρια ανά βαρέλι βραχυπρόθεσμα. Μία παρατεταμένη σύγκρουση μπορεί να σημαίνει ότι οι τιμές θα κυμαίνονται στα 150 δολάρια ανά βαρέλι.
Δεδομένου ότι οι Αμερικανοί καταναλώνουν περίπου 18,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, μία αύξηση μόλις 8 δολαρίων στην τιμή του βαρελιού θα απομυζήσει από την οικονομία των ΗΠΑ 1 δις δολάρια την εβδομάδα, θέτοντας σε κίνδυνο την ήδη εύθραυστη ανάκαμψή της. Η Αμερική έχει ήδη χρηματοδοτήσει δύο πολέμους με πίστωση, συμβάλλοντας σημαντικά στο δημοσιονομικό της έλλειμμα. Ένας άλλος πόλεμος θα εξαλείψει ό,τι ελπίδα υπάρχει για την επίτευξη της σταθερότητας του χρέους χωρίς δραστικές – και επικίνδυνες – περικοπές δαπανών (ή φορολογικές αυξήσεις).
Μια τέτοια απάντηση θα μπορούσε να προκαλέσει αμέσως σημαντική αύξηση στις τιμές του πετρελαίου – ενδεχομένως στα 200 δολάρια ανά βαρέλι βραχυπρόθεσμα. Μία παρατεταμένη σύγκρουση μπορεί να σημαίνει ότι οι τιμές θα κυμαίνονται στα 150 δολάρια ανά βαρέλι.
Δεδομένου ότι οι Αμερικανοί καταναλώνουν περίπου 18,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, μία αύξηση μόλις 8 δολαρίων στην τιμή του βαρελιού θα απομυζήσει από την οικονομία των ΗΠΑ 1 δις δολάρια την εβδομάδα, θέτοντας σε κίνδυνο την ήδη εύθραυστη ανάκαμψή της. Η Αμερική έχει ήδη χρηματοδοτήσει δύο πολέμους με πίστωση, συμβάλλοντας σημαντικά στο δημοσιονομικό της έλλειμμα. Ένας άλλος πόλεμος θα εξαλείψει ό,τι ελπίδα υπάρχει για την επίτευξη της σταθερότητας του χρέους χωρίς δραστικές – και επικίνδυνες – περικοπές δαπανών (ή φορολογικές αυξήσεις).
Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου θα μπορούσε να απειλήσει την Ευρώπη, επίσης, καθώς και άλλες μεγάλες χώρες εισαγωγείς πετρελαίου, όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, με αποτέλεσμα τη μείωση ή την αντιστροφή της οικονομικής τους ανάπτυξης. Η οικονομία του Ιράν, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές πετρελαίου, θα υπέφερε επίσης.
Η σύγκρουση θα ήταν πιθανόν να παρατραβήξει, δεδομένου ότι ο ορισμός της νίκης σε αυτό το σενάριο είναι ασαφής. Θα κερδίσει η Αμερική καταστρέφοντας τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ακόμα και αν η ανοικοδόμηση αρχίσει αμέσως; Τι θα συμβεί αν το Ιράν υποκινήσει ταραχές σε γειτονικές του χώρες, θέτοντας σε κίνδυνο τους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή; Είναι εφικτή μια συμφωνία με τους ηγέτες του Ιράν ή είναι η αλλαγή καθεστώτος ζωτικής σημασίας για μια αμερικανική νίκη; (Και, στην περίπτωση αυτή, θα ακολουθούσαν οι ΗΠΑ το μοντέλο εκδίωξης μιας κυβέρνησης στη Μέση Ανατολή χωρίς σχέδιο διαδοχής;)
Παρά το στόχο, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι περισσότερα στρατεύματα και πλοία στην περιοχή, περισσότεροι πόροι κατάλληλοι για την καταπολέμηση των νέων ή ανανεωμένων τρομοκρατικών οργανώσεων και πολλά άλλα όπλα για τις συμμαχικές χώρες, πολλές από τις οποίες είναι επίσης ασταθείς. Το ενδιαφέρον της Αμερικής στη Μέση Ανατολή θα αυξανόταν, υπονομεύοντας τις προσπάθειές της να απελευθερώσει περιουσιακά στοιχεία για τον δεδηλωμένο «άξονα» προς την Ασία, όπου ελπίζει να εξισορροπήσει την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας.
Η σύγκρουση θα ήταν πιθανόν να παρατραβήξει, δεδομένου ότι ο ορισμός της νίκης σε αυτό το σενάριο είναι ασαφής. Θα κερδίσει η Αμερική καταστρέφοντας τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ακόμα και αν η ανοικοδόμηση αρχίσει αμέσως; Τι θα συμβεί αν το Ιράν υποκινήσει ταραχές σε γειτονικές του χώρες, θέτοντας σε κίνδυνο τους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή; Είναι εφικτή μια συμφωνία με τους ηγέτες του Ιράν ή είναι η αλλαγή καθεστώτος ζωτικής σημασίας για μια αμερικανική νίκη; (Και, στην περίπτωση αυτή, θα ακολουθούσαν οι ΗΠΑ το μοντέλο εκδίωξης μιας κυβέρνησης στη Μέση Ανατολή χωρίς σχέδιο διαδοχής;)
Παρά το στόχο, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι περισσότερα στρατεύματα και πλοία στην περιοχή, περισσότεροι πόροι κατάλληλοι για την καταπολέμηση των νέων ή ανανεωμένων τρομοκρατικών οργανώσεων και πολλά άλλα όπλα για τις συμμαχικές χώρες, πολλές από τις οποίες είναι επίσης ασταθείς. Το ενδιαφέρον της Αμερικής στη Μέση Ανατολή θα αυξανόταν, υπονομεύοντας τις προσπάθειές της να απελευθερώσει περιουσιακά στοιχεία για τον δεδηλωμένο «άξονα» προς την Ασία, όπου ελπίζει να εξισορροπήσει την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας.
Η ζωή με ένα πυρηνικό Ιράν θα απαιτούσε ακριβά αντίμετρα και θα δημιουργούσε σημαντικούς κινδύνους. Αλλά το να εμπλακούν οι ΗΠΑ σε πόλεμο για να εμποδίσουν τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν και δεδομένου του χάους που θα ακολουθούσε- συμπεριλαμβανομένων της αύξησης της τιμής του πετρελαίου, της περιφερειακής αστάθειας και της μειωμένης αμερικανικής στρατηγικής ευελιξίας – θα ήταν πολύ πιο δαπανηρό. Αν ο Ομπάμα κρυφτεί πίσω από τις διακηρύξεις της πρώτης θητείας του, ο κόσμος θα πληρώσει ένα πολύ υψηλό τίμημα.
http://www.project-syndicate.org/commentary/the-high-cost-of-military-action-against-iran-by-geoffrey-kemp-and-john-a–gay
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου