Πέμπτη 5 Ιανουαρίου 2012

Οι εξελίξεις στο εμπάργκο πετρελαίου του Ιράν


Η Ελλάδα ήρε τις επιφυλάξεις της σε ό,τι αφορά την επιβολή εμπάργκο στις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αναφέρουν διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία επικαλούμενα πηγή από την ελληνική κυβέρνηση την οποία δεν κατονομάζουν.
«Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ προτίθενται να ανακοινώσουν αυστηρότερες κυρώσεις κατά του ενεργειακού και τραπεζικού κλάδου του Ιράν στην επόμενη συνάντηση που θα έχουν στις 30 Ιανουαρίου, έπειτα από την άρση των επιφυλάξεων της Ελλάδας στην επιβολή ενός πετρελαϊκού εμπάργκο», αναφέρει χαρακτηριστικά το πρακτορείο Bloomberg.
Το πρακτορείο σημειώνει ότι η γαλλοβρετανική πρόταση για την επιβολή πετρελαϊκού εμπάργκο στο Ιράν εξ αιτίας του πυρηνικού προγράμματος που αναπτύσσει η Τεχεράνη, προσέκρουσε τον περασμένο μήνα στις ενστάσεις της Ελλάδας, η οποία έχει μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση από το Ιράν. Αναφέρεται ότι το πρώτο εξάμηνο του 2011 η Ελλάδα κάλυψε το 14% των πετρελαϊκών αναγκών της με ιρανικό πετρέλαιο.
Πηγές που  επικαλείται το Reuters υποστηρίζουν εξάλλου πως εδώ και μέρες, από τα τέλη Δεκεμβρίου για την ακρίβεια, Ευρωπαίοι διπλωμάτες είχαν αποδυθεί σε σειρά διαπραγματεύσεων προκειμένου να καμφθούν οι όποιες αντιρρήσεις και ενστάσεις είχαν διατυπωθεί από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, με πρώτη την Ελλάδα και δευτερευόντως την Ιταλία και την Ισπανία.
Σε κάθε περίπτωση  ένα εμπάργκο στο ιρανικό πετρέλαιο  αναμένεται να πλήξει ιδιαίτερα τις  ασθενέστερες – και δη εξαρτημένες  από το πετρέλαιο – οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η ελληνική, που προμηθεύεται σε ετήσια βάση από  το Ιράν περίπου το 25% των αναγκών της σε μαύρο χρυσό.
Το Ιράν εξάγει στην Ευρωπαϊκή Ένωση περίπου 450.000 βαρέλια  αργού την ημέρα από το σύνολο των 2,6 εκατομμυρίων βαρελιών της μέσης ημερήσιας παραγωγής του. Εξ΄αυτών ένα 22% με 25% κατευθύνεται στην Ελλάδα, ένα 30% στην Τουρκία και σχετικά σημαντικά ποσοστά σε Ιταλία και Ισπανία.
Πάντως πηγές της  ελληνικής αγοράς πετρελαιοειδών τονίζουν πως δεν συντρέχει άμεσος λόγος ανησυχίας καθώς και επαρκής ποσότητα αργού έχει αποθεματοποιηθεί, αλλά και παράλληλα «ανοίγει» σταδιακά η αγορά της Λιβύης, ενώ και η Σαουδική Αραβία είναι έτοιμη να αυξήσει την παραγωγή της για να καλύψει όποιες πιθανές ελλείψεις.
Αν η κατάσταση δεν ηρεμήσει, μπορεί να δούμε το πετρέλαιο να κοστίζει μέχρι και $110-$125 ανά βαρέλι, λένε οι αναλυτές. Από εκεί και πέρα όλα εξαρτώνται από τις εξελίξεις. Μπορεί το Ιράν να αποκλείσει τα Στενά; Πως θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ, και οι άλλες ναυτικές δυνάμεις
Πολλοί θυμίζουν τι έγινε με την τιμή του πετρελαίου στην περίπτωση των εχθροπραξιών της Λιβύης. Και όπως λένε, εκείνη η περίπτωση ήταν μικρότερης σημασίας όσον αφορά σε ποσότητες πετρελαίου.
Αυτό που παίζεται σήμερα είναι η διακίνηση σημαντικότατου μεριδίου του παγκόσμιου πετρελαίου που μεταφέρεται δια θαλάσσης.
Το 2011 διακινήθηκε, μέσω των συγκεκριμένων Στενών, το 35% του παγκόσμιου πετρελαίου, ή αλλιώς περίπου 17 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Μεγάλο μέρος του καταλήγει στις αναδυόμενες οικονομίες, κάποιο πάει στην Ευρώπη, και μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό κατευθύνεται προς τις ΗΠΑ.
Οι σημερινές εντάσεις σημειώνονται σε μια χρονική συγκυρία που υπάρχουν διάφορες πιέσεις στις αγορές πετρελαίου. Η Ευρώπη μπαίνει σε, ή βρίσκεται ήδη σε, ύφεση. Οι εντάσεις στο Ιράν ανεβάζουν τις τιμές, ενώ από την άλλη,  η οικονομική αβεβαιότητα για το μέλλον, και η σχετικά μέτρια ζήτηση πετρελαίου από πλευράς ΗΠΑ, πιέζουν τις τιμές του πετρελαίου προς τα κάτω.
Οι απειλές της Τεχεράνης οδήγησαν σε πτώση το ιρανικό νόμισμα, ειδικά μετά την κίνηση του Ομπάμα να στοχοποιήσει (με νόμο) την ιρανική κεντρική τράπεζα, ως τιμωρία για τις πυρηνικές φιλοδοξίες του καθεστώτος. Το ιρανικό νόμισμα έκανε βουτιά, και οι Ιρανοί τρέχουν να βρουν δολάρια.
Όπως λέει η αναλύτρια της Energy Security Analysis Sarah Emerson, «αν ξεκινήσουν εχθροπραξίες, κανένας δεν γνωρίζει που θα καταλήξουν… μπορεί να υπάρξουν επιθέσεις αντιποίνων εναντίον των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, και μπορεί να εμπλακεί και το Ισραήλ… το χειρότερο θα ήταν να υπάρξουν συγκρούσεις στον Περσικό Κόλπο».
Αν συμβεί κάτι τέτοιο, η τιμή του πετρελαίου θα εκτοξευτεί στα ύψη. Βέβαια, υπάρχουν και ειδικοί που αμφιβάλλουν για το ενδεχόμενο να δούμε πολεμικές ενέργειες στην περιοχή. Όπως λένε, μάλλον θα επικρατήσει η λογική και η διπλωματία. Παρόλα αυτά δεν αμφιβάλλουν για την δυνατότητα του Ιράν να αποκλείσει τα Στενά, αν το θελήσει. Κάτι ανάλογο πιστεύει και το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό, με παλαιότερες δηλώσεις εκπροσώπων του.
Μερικά σημεία των Στενών είναι πρόσφορα για αποκλεισμό, αφού οι Ιρανοί θα μπορούσαν να βυθίσουν μαούνες κλπ εμποδίζοντας την διέλευση των δεξαμενόπλοιων.
Όπως λέει η κα  Emerson « θα ήταν δύσκολο, αλλά μπορούμε να ανοίξουμε και πάλι τα Στενά…μπορεί να συμμετάσχει και το ναυτικό της Κίνας, και κάτι τέτοιο θα εγκαινίαζε μια νέα εποχή κινεζικής παρεμβατικότητας στη διεθνή σκηνή…». Όπως σημειώνει, η Κίνα βασίζεται στην ομαλή ροή του πετρελαίου μέσω των Στενών, αφού εισάγει έως και 550.000 βαρέλια ημερησίως από το Ιράν, το οποίο επίσης θα πληγεί, αφού δεν θα μπορεί να εξάγει την παραγωγή του.
Ποιος θα πονέσει πιο πολύ; Αναρωτιέται η Sarah Emerson. Πάντως όχι οι ΗΠΑ, αλλά μάλλον οι βασικοί πελάτες του Ιράν, στην Ασία, και γενικά στον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Οι αμερικανικές εισαγωγές πετρελαίου (9 εκατ. βαρέλια ημερησίως) προέρχονται κυρίως από τον Καναδά, το Μεξικό, την Βραζιλία, την Αφρική, και τη Ευρώπη.. Όσον αφορά στο πετρέλαιο της Μ. Ανατολής, η Αμερική εισάγει περίπου 1.8 εκατ, βαρέλια την ημέρα. Κυρίως από την Σαουδική Αραβία.
Εξάλλου, η Αμερική διαθέτει περισσότερα από 700 εκατ. βαρέλια ως στρατηγικά αποθεματικά, με τα οποία θα μπορούσε να περάσει μέχρι και 466 μέρες χωρίς να χρειάζεται να εισάγει καθόλου πετρέλαιο
(Και για να γνωρίζουμε πόσο πληρώνουν οι κάτοικοι κάποιων άλλων χωρών την βενζίνη, ιδού οι πέντε πιο φθηνές βενζίνες στον κόσμο σήμερα:
1-Σ. Αραβία, $0.13 το λίτρο
2-Τουρκμενιστάν, $0.19 το λίτρο
3- Μπαχρέιν, $0.21 το λίτρο
4-Βενεζουέλα, $0.47 το λίτρο
Και τέλος, η Λιβύη, στην οποία  μέχρι πρόσφατα, η βενζίνη στοίχιζε $0.14 το λίτρο, αλλά οι εκεί εξελίξεις μάλλον σημαίνουν πως  οσονούπω, οι τιμές αυτές θα ανήκουν οριστικά στο παρελθόν).
(Antinews, με πληροφορίες από Christian Science Monitor)
http://www.csmonitor.com/USA/2012/0103/Oil-prices-What-happens-if-Iran-shuts-down-the-Strait-of-Hormuz

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου