Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2010

Το κόστος και οι συνέπειες των αποκαλύψεων της WikiLeaks

Η ιστοσελίδα WikiLeaks πρόσφατα ανάρτησε μια τεράστια συλλογή απόρρητων αμερικανικών εγγράφων σχετικών με τον πόλεμο στο Ιράκ. Όπως και με προηγούμενα έγγραφα για το Αφγανιστάν, τα έδωσε πρώτα στις εφημερίδες New York TimesGuardian, και Der Spiegel. Το αμερικανικό πεντάγωνο καταδίκασε τις αποκαλύψεις. Προσπαθεί παράλληλα να μειώσει τη σημασία τους. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, τα εν λόγω έγγραφα δεν λένε ολόκληρη την αλήθεια. Πάντως, η αλήθεια είναι πως τα γεγονότα της αμερικανικής εμπλοκής στο Ιράκ έχουν πολλαπλά χαρτογραφηθεί, μέσα από ρεπορτάζ, βιβλία και ταινίες, οπότε τίποτα από τα νέα στοιχεία που προκύπτουν δεν φαίνεται να  είναι κάτι το «καινούργιο».
Ακόμη και η New York Times, που ανέλυσε και εξέτασε σε βάθος τα έγγραφα, αποκαλύπτει πως αυτά «δεν προκαλούν σεισμό». Αυτό όμως που αποκαλύπτουν, είναι μια εμβάθυνση από πλευράς αυτών που συμμετείχαν στο πόλεμο. Ο αριθμός των εγγράφων είναι από μόνος του τρομακτικός: 391.832! Δεν μπορεί, ένας τέτοιος θησαυρός σίγουρα θα έχει κάτι να προσφέρει που να αλλάξει την επίσημη άποψή  για τον συγκεκριμένο πόλεμο.
Παρακάτω, παρουσιάζεται ένα άρθρο, από αυτά που στηρίζουν την αμερικανική κυβέρνηση και πολιτική, και που τίθεται ευθέως εναντίον παρόμοιων αποκαλύψεων, όπως αυτών της WikiLeaks, μιας ιστοσελίδας  που είναι στο στόχαστρο πλέον του αμερικανικού κατεστημένου.
S.A.
Η WikiLeaks αποκάλυψε σχεδόν 400.000 διαβαθμισμένα έγγραφα για τον πόλεμο στο Ιράκ. Είναι να απορεί κανείς για τα κίνητρα αυτών που έκαναν τη διαρροή, αφού τα κίνητρα της ιστοσελίδας είναι μάλλον η δημοσιότητα και μόνο. Ότι και να είναι, η τελευταία αυτή διαρροή θα πρέπει να μπει στο βιβλίο ρεκόρ Guinness ως το  μεγαλύτερο πλήγμα στο ζήτημα της αμερικανικής ασφάλειας πληροφοριών. Το γεγονός ότι τα έγγραφα δεν αποκαλύπτουν κάτι το συγκλονιστικό δεν αποτελεί λόγο να υποτιμηθεί η διαρροή. Και μόνο ο όγκος του υλικού, κάτι μας λέει. Και πέρα από τους όποιους στρατιωτικούς κινδύνους ενέχει η διαρροή, προλειαίνεται το έδαφος για ακόμη περισσότερες.
Ένα κόστος των διαρροών είναι πως δυσχεραίνεται το έργο της κυβέρνησης που θα φοβάται περαιτέρω διαρροές. Σε σχέση με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ο φόβος των διαρροών μπορεί να περιορίσει τη ροή πληροφοριών μεταξύ μονάδων, οι οποίες όμως χρειάζονται οπωσδήποτε τις πληροφορίες αυτές. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε σχέση με τη διαμόρφωση πολιτικής στη Ουάσιγκτον. Κάποιες εργασίες και μελέτες που θα έπρεπε να γραφτούν ίσως να μη γραφτούν ποτέ, για το φόβο τυχόν διαρροών. Κάποιοι αξιωματούχοι, ή κάποια άλλα συστατικά που θα έπρεπε να συμπεριληφθούν σε χάραξη πολιτικών, μπορεί να μη συμπεριληφθούν μόνο και μόνο για να περιοριστεί  ο κίνδυνος διαρροών. Και ούτω καθ εξής.
Ένα έμμεσο κόστος είναι η μείωση της θέλησης των αλλοδαπών εταίρων μας να μοιραστούν πληροφορίες με τις ΗΠΑ. Αυτό το συγκεκριμένο είναι και το πιο άμεσο, ειδικά αν οι πληροφορίες των εταίρων συμπεριλαμβάνονται στις διαρροές. Αλλά και αν δεν συμπεριλαμβάνονται, το γεγονός και μόνο των διαρροών συντελεί σε μια άσχημη εικόνα για την αμερικανική κυβέρνηση που δεν μπορεί να κρατήσει μυστικά.
Μια άλλη οδυνηρή συνέπεια είναι πως αυξάνεται η απειθαρχία στη διασφάλιση των πληροφοριών που είναι απαραίτητες για την εθνική ασφάλεια, και πληροφοριών η αποκάλυψη των οποίων θα προκαλούσε μεγαλύτερη ζημιά από ότι αυτή των εγγράφων της WikiLeaks. Είναι εύκολο να απαξιώνουμε τις τελευταίες διαρροές λέγοντας πως δεν είναι κάτι το σπουδαίο. Όμως να θυμόμαστε πως η σοβαρότητα των μελλοντικών διαρροών αφήνεται στα χέρια των μελλοντικών δραστών τυχόν διαρροών.
Γενικά, οι διαρροές δεν βοηθούν στη κατανόηση του κοινού όσον αφορά πολέμους ή οτιδήποτε. Και αυτό όχι μόνο για τις διαρροές της WikiLeaks, αλλά και άλλες πιο επιλεκτικές.
Συνήθως, αυτός που «διαρρέει» κάτι είναι ένας απογοητευμένος παραβάτης, με κρυφή ατζέντα. Αυτό από μόνο του προσφέρει μια παραπλανητική εικόνα. Ακόμη και αν υπάρχουν «κόντρα» διαρροές, κάτι που συμβαίνει συχνά στη Ουάσιγκτον, ώστε να εξισορροπηθεί η παράθλαση, αυτό πάλι αφορά κάποιον που και ο ίδιος έχει μια ατζέντα, με τελικό αποτέλεσμα  μια θολή εικόνα και όχι την πραγματική.
Βέβαια  πάντα υπάρχει μια ατυχής υποβόσκουσα συμπάθεια προς αυτούς που κάνουν τη διαρροή, η οποία συνήθως βασίζεται σε δυο παράγοντες: Ο ένας είναι η άποψη πως η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να κοροϊδεύει τον κόσμο αν δεν είχε τη δυνατότητα να κρατάει τόσα μυστικά. Βέβαια στη πραγματικότητα, η κυβέρνηση πετυχαίνει να καλύπτει αυτά που θέλει όχι με απόρρητα έγγραφα κλπ. αλλά εξαιτίας της έλλειψης προσοχής , της διάθεσης, και της αφέλειας του κοινού, που δέχεται τις όποιες πληροφορίες αμάσητα. Ο τρόπος που η κυβέρνηση του Μπους για παράδειγμα, πλάσαρε την εισβολή στο Ιράκ, έχει να κάνει με καθαρή εξαπάτηση βασισμένη στη ρητορική και στο ταλέντο να πουλάς κάτι, και όχι στην απόκρυψη κάποιου μυστικού.
Ο δεύτερος παράγοντας συμπάθειας για τις διαρροές,  έχει να κάνει με τα συμφέροντα του τύπου. Τα συμβατικά και καθιερωμένα (mainstream) ΜΜΕ έχουν δείξει πως μπορούν να συμπεριφέρονται υπεύθυνα όταν πρόκειται για κάποια απόρρητα που η κυβέρνηση δεν επιθυμεί τη δημοσιοποίησή τους. Όμως τα ΜΜΕ χρειάζονται να τρέφονται συνεχώς με πληροφορίες προκειμένου να επιβιώσουν, και η αποκάλυψη μυστικών είναι ότι πιο νόστιμο για αυτά. Αυτό ενθαρρύνει μια συμπεριφορά, μεταξύ των δημοσιογράφων, που είναι υπέρ των διαρροών. Οι περισσότεροι μάλιστα εξ αυτών, το παραδέχονται ανοιχτά. Τέτοιου είδους συμπάθειες θα πρέπει να αποφεύγονται. Οι διαρροές, αλλά και οι υπεύθυνοι των διαρροών, θα πρέπει να καταδικάζονται.
The National Interest

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου