Ισχυρές πιέσεις ασκούνται στο παρασκήνιο προκειμένου να επιλυθεί άμεσα το πρόβλημα της ονομασίας των Σκοπίων ή, σε περίπτωση παράτασης του αδιεξόδου, να ενταχθεί η γειτονική χώρα στο ΝΑΤΟ και να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ με την προσωρινή ονομασία FYROM. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της “ΜτΚ”, τίθεται ατύπως ως καταληκτική ημερομηνία ο Ιούνιος, και το κεντρικό επιχείρημα που διατυπώνεται αναφέρεται στον κίνδυνο αποσταθεροποίησης των Σκοπίων και σε ενδεχόμενες παράπλευρες συνέπειες στο Κοσσυφοπέδιο. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, το μήνυμα αυτό έχει σταλεί από την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες στην Αθήνα, ενώ κοινωνός των πιέσεων από εκπροσώπους συμμαχικών κρατών έγινε και η ελληνική αντιπροσωπεία που συμμετείχε στην πρόσφατη άτυπη σύνοδο υπουργών του ΝΑΤΟ στην Κωνσταντινούπολη. Το ίδιο μήνυμα μεταφέρεται και σε έλληνες ευρωβουλευτές από συναδέλφους τους άλλων χωρών.
Υπό το πρίσμα αυτών των διπλωματικών διεργασιών, προσλαμβάνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η επικείμενη επίσκεψη του ειδικού μεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς στα Σκόπια (23 Φεβρουαρίου) και στην Αθήνα αμέσως μετά.
Άλλωστε το Σκοπιανό βρέθηκε πολύ ψηλά στην ατζέντα των συνομιλιών που είχε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δρούτσας στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όπου -όπως υποστηρίζουν διπλωματικοί κύκλοι- του επισημάνθηκε η προτεραιότητα που δίνει η αμερικανική διπλωματία στη διευθέτηση της εκκρεμότητας.
Μέσα ενημέρωσης των Σκοπίων έχουν μεταδώσει ότι ξένες κυβερνήσεις υποστηρίζουν την ονομασία “Βόρεια Δημοκρατία της Μακεδονίας”, ενώ στην ΕΕ και στις ΗΠΑ φαίνεται πως έχει κερδίσει έδαφος η λογική μιας διαδικασίας με πολλά στάδια, ώστε πρώτα να συμφωνηθεί το όνομα, μετά το εύρος χρήσης και αργότερα ζητήματα που άπτονται εθνικότητας και γλώσσας.
Νέο Βουκουρέστι
Ενημερωμένες διπλωματικές πηγές εξηγούν ότι στο ορατό μέλλον θα στηθεί σκηνικό Βουκουρεστίου, με τη διατύπωση αιτήματος προς την ελληνική πλευρά να αποδεχθεί την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ με το όνομα FYROM, προκειμένου να αποφευχθεί αποσταθεροποίηση της γειτονικής χώρας και ανάφλεξη στα Βαλκάνια λόγω διεθνοτικών εντάσεων.
Οι ίδιες πηγές αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στην έκρηξη που σημειώθηκε τη νύχτα της προηγούμενης Κυριακής κοντά σε αστυνομικό τμήμα στην πλατεία Μπιτ Παζάρ στα Σκόπια. Ο εκρηκτικός μηχανισμός είχε τοποθετηθεί σε ένα κτίριο πολύ κοντά στο διαμέρισμα οικογένειας, για την οποία είχε γραφτεί πριν από λίγες μέρες σε εφημερίδες των Σκοπίων ότι μέλος της ανήκε στον UCK. Στο σπίτι αυτό είχαν γίνει στο παρελθόν έλεγχοι για ενδεχόμενη οπλοκατοχή, αλλά δεν είχαν εντοπιστεί όπλα. Σύμφωνα με τις αρχές των Σκοπίων, πρόκειται για την τρίτη έκρηξη σε διάστημα τριών εβδομάδων στην πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ και έγινε προσπάθεια να κρατηθεί η είδηση χαμηλά και να μη δοθούν πολιτικές διαστάσεις.
Μεγάλη ένταση
Έχει αυτοτελή σημασία το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει μεγάλη ένταση μεταξύ της ισχυρής αλβανικής μειοψηφίας και του σλαβομακεδονικού πληθυσμού, λόγω της απόφασης της κυβέρνησης Γκρούεφσκι να γίνει υποχρεωτική η εκπαίδευση των αλβανών μαθητών στη σλαβομακεδονική γλώσσα από το δημοτικό. Παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας επισημαίνουν ότι η συνοχή στα Σκόπια κρέμεται από μία κλωστή και ότι ΕΕ και ΗΠΑ συμφωνούν στη διαπίστωση ότι η επίλυση του προβλήματος της ονομασίας θα συμβάλει στη σταθερότητα. Οι συνεχιζόμενες φήμες για πραγματοποίηση πρόωρων εκλογών στα Σκόπια και οι προσπάθειες της αντιπολίτευσης να ισχυροποιηθεί μέσω συμμαχικών σχημάτων ενισχύουν τις εκτιμήσεις κατά τις οποίες η πολιτική ρευστότητα στη γειτονική χώρα μπορεί να έχει απρόβλεπτη έκβαση.
Η θέση της κυβέρνησης Παπανδρέου είναι ότι η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της πλευράς Γκρούεφσκι, που θα πρέπει να εγκαταλείψει εθνικισμούς και αναχρονιστικές αντιλήψεις αποδεχόμενη σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων.
Και στο βάθος Κοσσυφοπέδιο
Οι υπουργοί Άμυνας των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ έχουν καταλήξει στη μείωση των δυνάμεων της KFOR στο Κοσσυφοπέδιο, στο οποίο γίνονται μεγάλες αμερικανικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας και όχι μόνο.
Η απόφαση αυτή συνιστά έμμεση παραδοχή ότι η κατάσταση στην πρώην γιουγκοσλαβική επαρχία έχει εξομαλυνθεί. Και αυτό συμβαίνει ενώ υπάρχουν πληροφορίες κατά τις οποίες οι αλβανικές αρχές της Πρίστινα επεξεργάζονται σχέδιο διάλυσης των σερβικών οργάνων αυτοδιοίκησης.
Ο πρωθυπουργός Χασίμ Θάτσι, πρώην διοικητής του εξτρεμιστικού “Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου”, φέρεται αποφασισμένος για μια τελική προσπάθεια ξεκαθαρίσματος που θα οδηγήσει την περιοχή σε απόλυτη αλβανοποίηση μέσα από εντάσεις και ενδεχόμενες συγκρούσεις. Με αυτά τα δεδομένα, προκαλεί μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ δημιουργεί εντυπώσεις προόδου στον τομέα της ασφάλειας, ενώ είναι ορατός ο κίνδυνος για ένοπλη σερβο-αλβανική σύγκρουση. Την ίδια ώρα καλλιεργείται το δόγμα της “φυσικής Αλβανίας” που φαίνεται να υποκαθιστά το ιδεολόγημα της “Μεγάλης Αλβανίας” αλλά αναφέρεται επίσης στους δεσμούς των αλβανικών και αλβανόφωνων πληθυσμών στην ΠΓΔΜ, το Κοσσυφοπέδιο, την Αλβανία, τη Νότια Σερβία και το Μαυροβούνιο.
Μακεδονία
Υπό το πρίσμα αυτών των διπλωματικών διεργασιών, προσλαμβάνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η επικείμενη επίσκεψη του ειδικού μεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς στα Σκόπια (23 Φεβρουαρίου) και στην Αθήνα αμέσως μετά.
Άλλωστε το Σκοπιανό βρέθηκε πολύ ψηλά στην ατζέντα των συνομιλιών που είχε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δρούτσας στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όπου -όπως υποστηρίζουν διπλωματικοί κύκλοι- του επισημάνθηκε η προτεραιότητα που δίνει η αμερικανική διπλωματία στη διευθέτηση της εκκρεμότητας.
Μέσα ενημέρωσης των Σκοπίων έχουν μεταδώσει ότι ξένες κυβερνήσεις υποστηρίζουν την ονομασία “Βόρεια Δημοκρατία της Μακεδονίας”, ενώ στην ΕΕ και στις ΗΠΑ φαίνεται πως έχει κερδίσει έδαφος η λογική μιας διαδικασίας με πολλά στάδια, ώστε πρώτα να συμφωνηθεί το όνομα, μετά το εύρος χρήσης και αργότερα ζητήματα που άπτονται εθνικότητας και γλώσσας.
Νέο Βουκουρέστι
Ενημερωμένες διπλωματικές πηγές εξηγούν ότι στο ορατό μέλλον θα στηθεί σκηνικό Βουκουρεστίου, με τη διατύπωση αιτήματος προς την ελληνική πλευρά να αποδεχθεί την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ με το όνομα FYROM, προκειμένου να αποφευχθεί αποσταθεροποίηση της γειτονικής χώρας και ανάφλεξη στα Βαλκάνια λόγω διεθνοτικών εντάσεων.
Οι ίδιες πηγές αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στην έκρηξη που σημειώθηκε τη νύχτα της προηγούμενης Κυριακής κοντά σε αστυνομικό τμήμα στην πλατεία Μπιτ Παζάρ στα Σκόπια. Ο εκρηκτικός μηχανισμός είχε τοποθετηθεί σε ένα κτίριο πολύ κοντά στο διαμέρισμα οικογένειας, για την οποία είχε γραφτεί πριν από λίγες μέρες σε εφημερίδες των Σκοπίων ότι μέλος της ανήκε στον UCK. Στο σπίτι αυτό είχαν γίνει στο παρελθόν έλεγχοι για ενδεχόμενη οπλοκατοχή, αλλά δεν είχαν εντοπιστεί όπλα. Σύμφωνα με τις αρχές των Σκοπίων, πρόκειται για την τρίτη έκρηξη σε διάστημα τριών εβδομάδων στην πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ και έγινε προσπάθεια να κρατηθεί η είδηση χαμηλά και να μη δοθούν πολιτικές διαστάσεις.
Μεγάλη ένταση
Έχει αυτοτελή σημασία το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει μεγάλη ένταση μεταξύ της ισχυρής αλβανικής μειοψηφίας και του σλαβομακεδονικού πληθυσμού, λόγω της απόφασης της κυβέρνησης Γκρούεφσκι να γίνει υποχρεωτική η εκπαίδευση των αλβανών μαθητών στη σλαβομακεδονική γλώσσα από το δημοτικό. Παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας επισημαίνουν ότι η συνοχή στα Σκόπια κρέμεται από μία κλωστή και ότι ΕΕ και ΗΠΑ συμφωνούν στη διαπίστωση ότι η επίλυση του προβλήματος της ονομασίας θα συμβάλει στη σταθερότητα. Οι συνεχιζόμενες φήμες για πραγματοποίηση πρόωρων εκλογών στα Σκόπια και οι προσπάθειες της αντιπολίτευσης να ισχυροποιηθεί μέσω συμμαχικών σχημάτων ενισχύουν τις εκτιμήσεις κατά τις οποίες η πολιτική ρευστότητα στη γειτονική χώρα μπορεί να έχει απρόβλεπτη έκβαση.
Η θέση της κυβέρνησης Παπανδρέου είναι ότι η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της πλευράς Γκρούεφσκι, που θα πρέπει να εγκαταλείψει εθνικισμούς και αναχρονιστικές αντιλήψεις αποδεχόμενη σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων.
Και στο βάθος Κοσσυφοπέδιο
Οι υπουργοί Άμυνας των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ έχουν καταλήξει στη μείωση των δυνάμεων της KFOR στο Κοσσυφοπέδιο, στο οποίο γίνονται μεγάλες αμερικανικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας και όχι μόνο.
Η απόφαση αυτή συνιστά έμμεση παραδοχή ότι η κατάσταση στην πρώην γιουγκοσλαβική επαρχία έχει εξομαλυνθεί. Και αυτό συμβαίνει ενώ υπάρχουν πληροφορίες κατά τις οποίες οι αλβανικές αρχές της Πρίστινα επεξεργάζονται σχέδιο διάλυσης των σερβικών οργάνων αυτοδιοίκησης.
Ο πρωθυπουργός Χασίμ Θάτσι, πρώην διοικητής του εξτρεμιστικού “Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου”, φέρεται αποφασισμένος για μια τελική προσπάθεια ξεκαθαρίσματος που θα οδηγήσει την περιοχή σε απόλυτη αλβανοποίηση μέσα από εντάσεις και ενδεχόμενες συγκρούσεις. Με αυτά τα δεδομένα, προκαλεί μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ δημιουργεί εντυπώσεις προόδου στον τομέα της ασφάλειας, ενώ είναι ορατός ο κίνδυνος για ένοπλη σερβο-αλβανική σύγκρουση. Την ίδια ώρα καλλιεργείται το δόγμα της “φυσικής Αλβανίας” που φαίνεται να υποκαθιστά το ιδεολόγημα της “Μεγάλης Αλβανίας” αλλά αναφέρεται επίσης στους δεσμούς των αλβανικών και αλβανόφωνων πληθυσμών στην ΠΓΔΜ, το Κοσσυφοπέδιο, την Αλβανία, τη Νότια Σερβία και το Μαυροβούνιο.
Μακεδονία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου