Ανέκαθεν υπήρχαν κράτη που είχαν προβλήματα με τα χρέη τους, αλλά αυτό που ζούμε σήμερα είναι η πρώτη πραγματικά παγκόσμια κρίση χρέους.
Δεν υπάρχει καμιά ανάλογη περίπτωση στο παρελθόν, που σχεδόν όλες οι χώρε του πλανήτη να πνίγονται συγχρόνως στα χρέη.
Η σημερινή κρίση δεν πρόκειται να τελειώσει αν δεν υπάρξει μια παγκόσμια οικονομική κατάρρευση. Δεν υπάρχει κάποια ελπίδα για μια οργανωμένη διέξοδο από το σημερινό οικονομικό χάλι.
Αυτή τη στιγμή, η ΕΕ και το ΔΝΤ δανειοδοτούν εκτάκτως την Ελλάδα, την Ιρλανδία, και την Πορτογαλία, αλλά το μόνο που θα καταφέρουν είναι τις δώσουν λίγους μήνες παράταση.
Η δανειοδότηση των υπερχρεωμένων χωρών, απλά αναβάλλει το μοιραίο χωρίς να προσφέρει λύση. Παράλληλα, δεκάδες άλλες χώρες πλησιάζουν κι αυτές στην ώρα του λογαριασμού.
Όλες οι οικονομικές διασώσεις για τις οποίες ακούμε δεξιά και αριστερά, απλά καθυστερούν το τέλος. Η αλήθεια είναι πως μόλις σταματήσει η έκτακτη βοήθεια προς την Ελλάδα, αυτή θα χρεοκοπήσει. Η μοίρα της είναι προδιαγεγραμμένη. Το παιχνίδι τελείωσε για αυτήν. Έχει ήδη ψηθεί.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των Ελλήνων είναι ότι επειδή ανήκουν στην ευρωζώνη δεν μπορούν να τυπώσουν δικό τους χρήμα. Και αν η Ελλάδα δεν μπορεί να βρει λεφτά στο εσωτερικό της, τότε αναγκάζεται να στραφεί σε εξωτερική βοήθεια.
Δυστυχώς, τα χρέη της είναι πλέον τόσο δυσθεώρητα που είναι αδύνατο να τα εξυπηρετήσει. Προβλέπεται, ότι στο τέλος του χρόνου, το δημόσιο χρέος της θα είναι 166% του ΑΕΠ της.
Η οικονομική κατάρρευση της Ελλάδας είναι αναπόφευκτη. Αν συνεχίσει να ανήκει το ευρώ, θα γονατίσει. Αν φύγει από το ευρώ, θα καταρρεύσει. Και όταν η ΕΕ αποφασίσει ότι είναι μάταιο πλέον να την βοηθάει, τότε θα σημάνει και το τέλος της.
Σήμερα, ελάχιστοι είναι αυτοί που ενδιαφέρονται να δανείσουν στην Ελλάδα. Τα περισσότερα κράτη του κόσμου συνεχίζουν να λειτουργούν, επειδή απλά μπορούν και δανείζονται με χαμηλά επιτόκια. Αυτό δεν μπορεί να το κάνει η Ελλάδα. Σήμερα, τα σπρέντς στα διετή ελληνικά κρατικά ομόλογα αγγίζουν το 28%.
Ευτυχώς για τον υπόλοιπο κόσμο, η Ελλάδα αποτελεί μικροσκοπικό κομμάτι της παγκόσμιας οικονομίας. Όταν όμως τα επιτόκια φτάσουν σε αυτά τα επίπεδα για οικονομίες όπως αυτές της Αμερικής και της Ιαπωνίας, τότε θα επικρατήσει το παγκόσμιο οικονομικό χάος.
Γιατί λοιπόν όλοι εστιάζουν σήμερα στην μικρή Ελλάδα; Επειδή υπάρχει ο φόβος και ο πανικός μην τυχόν και η κρίση μεταδοθεί.
Πρόσφατα, η Moody’s Investors Service υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας κατά τέσσερις μονάδες. Το πορτογαλικό χρέος θεωρείται πλέον «σκουπίδι». Το ανησυχητικό είναι ότι σύμφωνα με την Moody’s, η κατάσταση της Ελλάδας έπαιξε ρόλο στην υποβάθμιση της Πορτογαλίας.
Όπως ανέφερε:
«Αν και η πορτογαλική αξιολόγηση με Βα2 παρουσιάζει μικρότερο κίνδυνο αναδιάρθρωσης από την αντίστοιχη ελληνική αξιολόγηση με Caa1, η πρόθεση της ΕΕ να παράσχει επίσημη στήριξη είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τη Πορτογαλία, επειδή αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρχει συμμετοχή ιδιωτών προκειμένου να βοηθηθεί οικονομικά η χώρα στο μέλλον. Αυτή η εξέλιξη είναι σημαντική αφού όχι μόνο αυξάνει τα ρίσκα για τους σημερινούς επενδυτές, αλλά αποθαρρύνει τον μελλοντικό ιδιωτικό δανεισμό, και μειώνει τις πιθανότητες να μπορεί η Πορτογαλία να ξαναποκτήσει πρόσβαση στις αγορές με βιώσιμους όρους…».
Καταλάβατε τι μας λένε; Βασικά, η Moody’s μας λέει ότι οι όροι της ελληνικής διάσωσης κάνουν λιγότερο ελκυστικό το πορτογαλικό χρέος επειδή και η Πορτογαλία θα αναγκαστεί σε κάποια φάση να διασωθεί κι αυτή. Αν η ΕΕ δεν μπορεί να εγγυηθεί πλήρως τα χρέη των χωρών μελών της, τότε οι επενδυτές απομακρύνονται.
Έτσι, η υποβάθμιση της Πορτογαλίας προκαλεί μια σειρά από συνέπειες. Το κόστος της ασφάλισης του δημόσιου χρέους της ανέβηκε στα ύψη, όπως στα ύψη ανέβηκαν και τα σπρέντς των πορτογαλικών ομολόγων.
Όμως δεν είναι μόνο η Πορτογαλία που αντιμετωπίζει κινδύνους. Η Moody’s προειδοποίησε ότι μέσα στους επόμενους μήνες, σκοπεύει να υποβαθμίσει και την αξιολόγηση της Ιταλίας, που σήμερα είναι Αα2. Το ίδιο κινδυνεύουν και η Ισπανία με την Ιρλανδία, ενώ η δεύτερη μάλλον θα χρειαστεί και μια νέα διάσωση.
Τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά. Και αν αρχίσουν να πέφτουν τα ντόμινο, σύντομα θα καταρρεύσει και η ΕΕ. Οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν τεράστια ανοίγματα στο χρέος των κρατών, και έχουν πιάσει τα όριά τους. Είναι σαν μια επανάληψη του 2008, όταν κατέρρευσε η Lehman Brothers.
Και πως αντιδρά η ΕΚΤ; Ανεβάζει και πάλι τα επιτόκια! Και αυτό δεν πρόκειται να βοηθήσει καθόλου τις χώρες PIIGS.
Βέβαια, η Ευρώπη δεν είναι η μόνη που έχει προβλήματα. Στην Ιαπωνία, το δημόσιο χρέος είναι ήδη στο 226% του ΑΕΠ. Η ιαπωνική κυβέρνηση αντέχει διότι προς το παρόν ο λαός της χώρας δείχνει πρόθυμος στο να δανείζει τεράστια ποσά στο κράτος, με απίστευτα χαμηλά επιτόκια. Αν αυτό αλλάξει, που θα αλλάξει, η Ιαπωνία θα κινδυνεύσει. Μάλιστα, όπως έγραψε το Forbes, ακόμη και μια μικρή αύξηση των επιτοκίων θα οδηγήσει τις αποπληρωμές των τόκων στο ιαπωνικό χρέος να ξεπεράσουν τα συνολικά κρατικά έσοδα της χώρας μέχρι το 2019.
Και βεβαίως, το μεγαλύτερο χρέος όλων το έχουν οι ΗΠΑ. Η Αμερική είναι τόσο υποδουλωμένη στα χρέη της, που δεν υπάρχει καμία διέξοδος με το σημερινό σύστημα. Η Αμερική βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο. Ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο. Παντού στον πλανήτη τα χρέη συσσωρεύονται, και σύντομα θα πέσουμε πάνω σε τοίχο.
Η Wall Street Journal γράφει πως οι διαδικασίες αυτές δεν είναι γραμμικές. «Μπορεί να αυξάνεις τα χρέη για κάποιο διάστημα και δεν συμβαίνει τίποτα. Μετά όμως πέφτεις επάνω σε τοίχο και μπάμ! Αυτό που άλλοτε οι αγορές θα το αντιμετώπιζαν, τώρα πια δεν μπορούν…».
Έτσι είναι η φύση των φουσκών χρέους. Φουσκώνουν, φουσκώνουν, μέχρι που σκάζουν.
Μόνο μέσα στο 2011, τα κράτη του κόσμου θα εκδώσουν περί τα $5 τρισεκατομμύρια σε χρέος. Και οι αναλογίες των χρεών με τα εθνικά ΑΕΠ, όλο και αυξάνονται.
Η σημερινή διασύνδεση του κόσμου είναι τέτοια, που αν καταρρεύσει ένα και μόνο κράτος, θα καταστραφούν τράπεζες στην άλλη άκρη του πλανήτη. Ένα μόνο ντόμινο να πέσει, και οι επιπτώσεις θα είναι ανυπολόγιστες.
Ο συνδυασμός του χρέους με τα ανοίγματα των τραπεζών είναι τοξικός. Όμως αυτό είναι που συμβαίνει σήμερα παντού.
Υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να τελειώσει η παγκόσμια κρίση χρέους, και είναι πάρα πολύ άσχημος.
Ας ελπίσουμε πως είμαστε έτοιμοι να τον αντιμετωπίσουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου