Η απαγόρευση της κάλυψης του προσώπου δεν αποτελεί παραβίαση του δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης και της θρησκείας. Αυτό αποφάνθηκε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απορρίπτοντας την προσφυγή 24χρονης Γαλλίδας μουσουλμάνας κατά του νόμου που ισχύει στη χώρα από το 2010 και απαγορεύει την κάλυψη του προσώπου σε δημόσιους χώρους, ορίζοντας πολύ συγκεκριμένες εξαιρέσεις, όπως είναι το κράνος όταν οδηγεί κάποιος μηχανή, οι μάσκες του καρναβαλιού, η μάσκα για λόγους ασθενείας, οι μάσκες που φορά κανείς σε αθλητικές δραστηριότητες και εννοείται τα γυαλιά ηλίου ή τα απλά καπέλα. Ο παραβάτης τιμωρείται μέχρι και με πρόστιμο 150 ευρώ και οφείλει να περάσει εκ νέου μαθήματα «αγωγής του πολίτη».
Η 24χρονη στην προσφυγή της υποστήριζε ότι η ίδια επέλεξε εντελώς ελεύθερα και χωρίς να της το επιβάλλει η οικογένειά της να φορά νικάμπ, το μαντήλι εκείνο που καλύπτει το κεφάλι της γυναίκας και το πρόσωπό της αφήνοντας ελεύθερα μόνο τα μάτια. Η ίδια τόνισε ότι πρόκειται για επιλογή λόγω θρησκευτικής πίστης και ότι ο νόμος παραβιάζει την ελευθερία της έκφρασής της και της θρησκείας της. Η προσφυγή της σημείωνε ότι παραβιάζει το άρθρο 8 των ανθρωπίνων δικαιωμάτων περί σεβασμού στην προσωπική ζωή και στην οικογένεια, παραβιάζεται το άρθρο 9 περί σεβασμού στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας, και ότι ο νόμος προάγει τις διακρίσεις, σε αντίθεση με ό,τι προβλέπει το άρθρο 14 της Χάρτας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Εντούτοις, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είχε διαφορετική άποψη. Όπως αναφέρει στην απόφασή του, έλαβε υπ’ όψιν του την άποψη που διατύπωση η πλευρά της γαλλικής πολιτείας ότι το πρόσωπο παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση διαπροσωπικών σχέσεων και κατ’ επέκταση στην κοινωνική αλληλεπίδραση. Επίσης, αναφέρει ότι το Δικαστήριο δέχεται την άποψη ότι τα ξεχωριστά άτομα έχουν το δικαίωμα να μην θέλουν να βλέπουν, σε ανοιχτούς δημόσιους χώρους, πρακτικές ή συμπεριφορές οι οποίες, επί της ουσίας, θέτουν υπό αμφισβήτηση τη δυνατότητα ανοιχτών διαπροσωπικών σχέσεων, οι οποίες, με βάση την αρχή ενός κοινώς αποδεκτού συμβιβασμού, αποτελούν απαραίτητο στοιχείο της κοινωνικής ζωής στο πλαίσιο μιας κοινωνίας». Το δικαστήριο, στο σκεπτικό του, απορρίπτει τη λογική της προσφυγής ότι ο νόμος απαγορεύει μια συγκεκριμένη εμφάνιση με βάση τη θρησκεία, υπογραμμίζοντας ότι απαγορεύει την κάλυψη του προσώπου.
Η απόφαση προκάλεσε την αντίδραση αρκετών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κυρίως, και αυτό έχει ενδιαφέρον, στη Βρετανία, όπου δεν υπάρχει αντίστοιχη κρατική νομοθεσία. Η βρετανική οργάνωση Liberty, που κατέθεσε και ως μάρτυρας υπεράσπισης της προσφυγής της νεαρής Γαλλίδας, στο Δικαστήριο αντέτεινε ότι ο νόμος που έχει υιοθετηθεί στη Γαλλία παραβιάζει όντως όλα τα άρθρα που ανέφερε και η 24χρονη. Επεσήμανε ότι η συγκεκριμένη δικαστική απόφαση θα έχει τεράστιες συνέπειες στην ελευθερία της έκφρασης και στην ελευθερία τη θρησκευτικής έκφρασης σε ολόκληρη την Ευρώπη και εκτίμησε ότι «ποινικοποιεί τα ρούχα» των γυναικών με αποτέλεσμα να υποδαυλίζει το ρατσισμό.
Πάντως, στη Γαλλία, η πλειοψηφία της κοινής γνώμης, όπως έχουν δείξει αλλεπάλληλες δημοσκοπήσεις, δεν διαφωνεί με την νομοθεσία, η οποία απαγορεύει και τη χρήση θρησκευτικών συμβόλων στα σχολεία. Στη χώρα ζουν περίπου πέντε εκατομμύρια μουσουλμάνοι (πρόκειται για τον πολυπληθέστερο μουσουλμανικό πληθυσμό στην Ευρώπη) εκ των οποίων έχει υπολογιστεί ότι μόνο 2.000 γυναίκες καλύπτουν πλήρως το πρόσωπό τους.
Η Γαλλία είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που προχώρησε στην υιοθέτηση τέτοιας νομοθεσίας το 2010. Τότε είχε ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση για το κατά πόσο η συγκεκριμένη νομοθεσία παραβιάζει τα ατομικά δικαιώματα και την ελευθερία έκφρασης στο πλαίσιο της οποίας διατυπώθηκαν απόψεις ένθεν και ένθεν, με την άποψη ότι η θρησκεία είναι ένα προσωπικό θέμα και μπορεί να την ασκεί κανείς ελεύθερα χωρίς να την διατυμπανίζει δια μέσου θρησκευτικών συμβόλων σε δημόσιους χώρους είχε πλειοψηφήσει. Στο σκεπτικό, τότε, της κυβέρνησης είχε επίσης σημειωθεί ότι πάνω από όλα τίθεται η έννοια του Γάλλου πολίτη.
Τη Γαλλία, ως προς την υιοθέτηση σχετικής νομοθεσίας, ακολούθησε το Βέλγιο το 2011, ενώ ανάλογες απαγορεύσεις ισχύουν στην Βαρκελώνη της Ισπανίας και σε ορισμένες πόλεις της Ιταλίας.
Μάρκο Πόλο
Πηγές: bbc, huffington post, france info, le monde
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου