Ένα ισραηλινό πολεμικό παιχνίδι πρόσφατα δημιούργησε μια φανταστική έκρηξη από επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Ο David Patrikarakos, σε άρθρο του στο NewStatesman αποκαλύπτει τι έμαθε όταν έλαβε αποκλειστική πρόσβαση.
«Τον περασμένο μήνα, πήρα μια πτήση προς το Ισραήλ για να παρακολουθήσω ένα Ισραηλινό πολεμικό παιχνίδι μιας δεξαμενής σκέψης, για μια επίθεση στο Ιράν. Μαζί μου ήταν ο σκηνοθέτης, Kevin Sim, ο οποίος έκανε ένα ντοκιμαντέρ για το Ισραήλ και το Ιράν για Αποστολές του Channel 4. Δεν ήταν μια καλή χρονιά για τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Η διαμάχη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει εντείνει τις μακροχρόνιες αντιπάθειες σε επικίνδυνα επίπεδα. Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ορκίζεται τώρα ότι θα κάνει τα πάντα για να αποτρέψει ένα Ιράν με πυρηνικά όπλα, ενώ ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, περιγράφει «το σιωνιστικό καθεστώς» ως «αδύναμο και απομονωμένο» και, σε ένα πρόσφατο συλλαλητήριο για την Ημέρα Αλ-Κουντς (δηλαδή της Ιερουσαλήμ) στην Τεχεράνη, ως έναν «όγκο» που πρέπει να «αφαιρεθεί» από την περιοχή. Και, με τόσο μεγάλη εμπλοκή των ΗΠΑ και της ΕΕ στην κρίση, ο κόσμος μπορεί να κατρακυλά σε ένα άλλο πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
Η εν λόγω ταινία παρατηρεί το Παιχνίδι Πολέμου ως άσκηση προσομοίωσης και εξετάζει μια σειρά εσωτερικών απόψεων του Ισραήλ για το θέμα. Δεν εξετάζει την κατάσταση της ιρανικής πυρηνικής δύναμης, ούτε τα νομικά ή ηθικά επιχειρήματα υπέρ ή κατά μιας προληπτικής επίθεσης του Ισραήλ σε ένα άλλο κυρίαρχο κράτος, αλλά προσφέρει μια εικόνα για το πώς το Ισραήλ πιστεύει ότι το Ιράν θα ανταποδώσει, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση της πιθανότητας μιας βομβιστικής επίθεσης.
Το παιχνίδι του ίδιου του πολέμου έλαβε χώρα στο Ινστιτούτο Μελετών για την Εθνική Ασφάλεια του Ισραήλ, ένα άσχημο κτίριο από σκυρόδεμα σε έναν κεντρικό δρόμο στην μεγαλύτερη πόλη του Ισραήλ, το Τελ Αβίβ. Οι Ισραηλινοί δεν είχαν επιτρέψει ποτέ στο παρελθόν ένα βρετανικό τηλεοπτικό συνεργείο να εισέλθει, καθώς θεωρείται μια ιδιαιτέρως εξέχουσα δεξαμενή σκέψης για την ασφάλεια της χώρας.
Το παιχνίδι του ίδιου του πολέμου έλαβε χώρα στο Ινστιτούτο Μελετών για την Εθνική Ασφάλεια του Ισραήλ, ένα άσχημο κτίριο από σκυρόδεμα σε έναν κεντρικό δρόμο στην μεγαλύτερη πόλη του Ισραήλ, το Τελ Αβίβ. Οι Ισραηλινοί δεν είχαν επιτρέψει ποτέ στο παρελθόν ένα βρετανικό τηλεοπτικό συνεργείο να εισέλθει, καθώς θεωρείται μια ιδιαιτέρως εξέχουσα δεξαμενή σκέψης για την ασφάλεια της χώρας.
Ένα παιχνίδι πολέμου είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται συχνά στη στρατηγική κοινότητα. Χαλαρά μιλώντας, ένα μάτσο επίσημοι – εν προκειμένω πρώην υφυπουργοί της κυβέρνησης, διπλωμάτες και στρατιωτικοί αξιωματούχοι- μαζεύονται για να παίξουν με ένα συγκεκριμένο γεγονός και τις πιθανές συνέπειές του. Η έπαρση εδώ ήταν απλή: γύρω στα μεσάνυχτα στις 9 Νοεμβρίου (εν ώρα παιχνιδιού) τρία κύματα ισραηλινών αεροπλάνων έπληξαν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, προκαλώντας σημαντικές ζημιές. Το τι συνέβη στη συνέχεια θα παιζόταν με μια σειρά από ομάδες που εκπροσωπούν το Ισραήλ, τις ΗΠΑ, το Ιράν, την ΕΕ, την Αίγυπτο, το Λίβανο, τη Συρία και τη Ρωσία -το πλέγμα των διαπλεκόμενων σχέσεων που θα υπαγορεύσει πιθανότατα την έκρηξη μιας επίθεσης και στην πραγματική ζωή.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η ιρανική ομάδα αποφάσισε να ανταποκριθεί στις επιθέσεις, εκτοξεύοντας βαλλιστικούς πυραύλους Shahab-3 σε στόχους στο Ισραήλ, καθώς και πιέζοντας τις πληρεξούσιες παραστρατιωτικές ομάδες, τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο και τη Χαμάς στη Γάζα, να εκτοξεύσουν τους δικούς τους πυραύλους κατά του Ισραήλ. Δυστυχώς για το Ιράν και οι δύο ήταν απρόθυμοι να κάνουν κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει μαζικά ισραηλινά αντίποινα. Οι ΗΠΑ, εν τω μεταξύ, είχαν ενθουσιαστεί που τα πράγματα δεν ξέφυγαν από τον έλεγχο, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τους Ισραηλινούς ότι είχαν την πλήρη υποστήριξή τους – ειδικά στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η Αίγυπτος και η Ιορδανία αντιστάθηκαν στην ιρανική πίεση για την ακύρωση των συνθηκών ειρήνης τους με το Ισραήλ, ενώ η Ρωσία, η πυρηνική εταίρος του Ιράν (που κτίζει τον πυρηνικό αντιδραστήρα Μπουσέρ του Ιράν), υποσχέθηκε ότι θα βοηθούσε τους Ιρανούς και ότι θα πίεζε την διεθνή κοινότητα για την περίπτωσή τους. Ο ΟΗΕ έκανε έκκληση προς όλες τις πλευρές να έρθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων: κανείς δεν έδωσε σημασία.
Η Ισραηλινή στρατιωτική πολιτική ήθελε να συμπεριλάβει ένα στοιχείο τυχοδιωκτισμού και επιρροής που φαινόταν πως δουλεύει. Μέχρι το τέλος του παιχνιδιού, οι Ισραηλινοί είχαν επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν για δεύτερη φορά και υπέστησαν μόνο ένα μπαράζ πυραύλων από το Ιράν. Και με την Χεζμπολάχ και την Χαμάς να επιλέγουν να μείνουν έξω από τη σύγκρουση, δραπέτευσαν σχετικά αλώβητοι. Η επίθεση καταδικάστηκε διεθνώς. Οι Ιρανοί, εν τω μεταξύ, δεν ήταν σε θέση να χρησιμοποιούν την ιδιότητά τους ως θύματα της επίθεσης ώστε αρθούν οι κυρώσεις για τη χώρα, ούτε κατάφεραν να ασκήσουν πίεση για επιβολή κυρώσεων στο Ισραήλ: και με το πυρηνικό τους πρόγραμμα κατεστραμμένο, ήταν σαφώς οι χαμένοι.
Αυτή ήταν μια ισραηλινή άσκηση και όλοι οι παίκτες, αν και αντιπροσωπεύουν διαφορετικές πλευρές, ήταν Ισραηλινοί. Στο τέλος, το παιχνίδι του πολέμου ήταν λιγότερο αξιομνημόνευτο για τα αποτελέσματά του και περισσότερο για την παροχή μιας εικόνας του πώς σκέφτεται η ισραηλινή στρατιωτική και πολιτική τάξη. Στην πραγματικότητα, είναι μάλλον απίθανο ότι το Ισραήλ θα τη γλίτωνε τόσο ελαφρά μετά από επίθεση σε μια χώρα που πολέμησε έναν μακρόχρονο και καταστροφικό πόλεμο με το Ιράκ επί οκτώ χρόνια – ολομόναχη. Το παιχνίδι βασίζεται στην παραδοχή ότι μια ισραηλινή αεροπορική επιδρομή θα μπορούσε με επιτυχία να εξολοθρεύσει το μεγαλύτερο μέρος των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, οι οποίες είναι διάσπαρτες σε μια τεράστια χώρα και θάβονται βαθιά υπόγεια – για τον ίδιο τον σκοπό της προστασίας τους από μια τέτοια επίθεση.
Αλλά αν υπάρχει στρατιωτική εμπιστοσύνη μέσα στη στρατηγική κοινότητα, ο πληθυσμός, σε μεγάλο βαθμό, εμφανίζεται λιγότερο σίγουρος. Από το 1948 το Ισραήλ έχει κάνει πέντε πολέμους και, από το 1967 ήταν σχεδόν σταθερά σε σύγκρουση με τα κατεχόμενα εδάφη. Μέσω της Ταμάρα, μιας μητέρας της οποίας ο μοναχογιός Ντάνιελ προσφέρθηκε εθελοντικά να υπηρετήσει σε μάχιμη στρατιωτική μονάδα κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας, είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε εκ των έσω για μια κοινωνία που βρίσκεται διαρκώς σε πόλεμο.
Η Ταμάρα περιέγραψε τους φόβους της για το γιο της, ο οποίος βρίσκεται σε έναν στρατό που μπορεί, και κατά πάσα πιθανότητα θα κληθεί, να δράσει. Και σε μια χώρα όπου ο καθένας – τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες – υπηρετεί στο στρατό, αυτός ο φόβος είναι διάχυτος. Η Ταμάρα αντιπροσωπεύει τα εκατομμύρια των Ισραηλινών, οι οποίοι τώρα θέλουν απλά να ζήσουν ειρηνικά και να έχουν τα παιδιά τους να μεγαλώνουν σε ένα λιγότερο βίαιο κόσμο. Ενώ αναγνώρισε την ανάγκη ύπαρξης στρατού, δεδομένου του μικρούς μεγέθους του Ισραήλ, και μάλιστα σε μια περιοχή που περιβάλλεται από αυτό που αντιλαμβάνονται ως εχθρούς, η κούραση ήταν σαφής: πολλοί Ισραηλινοί έχουν σιχαθεί τις μάχες και η προοπτική του πολέμου με το Ιράν είναι τρομακτική. Αν το Ισραήλ επιτεθεί στο Ιράν, ο φόβος των Ισραηλινών για τα αντίποινα του Ιράν μπορεί να είναι εξίσου σημαντικός με το φόβο του να ζουν με μια ιρανική βόμβα».
Πυθία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου