Μετά και τους χθεσινοβραδινούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς στη Γάζα και την εκτόξευση ρουκετών στο Τελ Αβίβ, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή φαίνεται να ξεφεύγει απ’ τον έλεγχο για μια ακόμα φορά. Η επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα βάζει φωτιά σε μια Μέση Ανατολή που είναι έτοιμη να εκραγεί, αλλά είναι απίθανο να προκαλέσει έναν ευρύτερο πόλεμο ή να καταστρέψει την ειρηνευτική συνθήκη του εβραϊκού κράτους από το 1979 με την Αίγυπτο, υποστηρίζει ο Άλιστερ Λίον σε ανάλυσή του στο Reuters.
Η Χαμάς, ένα παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας της Αιγύπτου, είχε γίνει ιδιαίτερα δυναμική τις τελευταίες εβδομάδες, μετά και από μια επίσκεψη στη Γάζα του εμίρη του Κατάρ και με μια προφανή πεποίθηση ότι το Ισραήλ δεν θα διακινδυνεύσει την ισχυρή στρατιωτική δράση με τους Ισλαμιστές που κυβερνούν την Αίγυπτο. Ο Ισλαμιστής πρόεδρος της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μούρσι, ο οποίος απαίτησε η Ουάσιγκτον να τιθασεύσει τις «απαράδεκτες» επιθέσεις του Ισραήλ, αντιμετωπίζει τη λαϊκή πίεση για να ενεργήσει σκληρά, αλλά η απόρριψη της συνθήκης ειρήνης θα συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους για ένα έθνος που ακόμα βρίσκεται σε αναταραχή μετά την εξέγερση του περασμένου έτους κατά του Χόσνι Μουμπάρακ, ο οποίος κυβερνούσε επί 30 χρόνια.
Ωστόσο, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Μούρσι και τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου, την Τετάρτη, τόνισε απλώς το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα και δεν είχε καμία ένδειξη ότι εξέταζε οποιαδήποτε νέα ώθηση για την ειρήνη με τους Παλαιστινίους. Το Κάιρο λαμβάνει 1,3 δις. δολάρια το χρόνο σε στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ και στρέφεται στην Ουάσινγκτον για βοήθεια σχετικά με τα οικονομικά προβλήματά του, περιορίζοντας τον Μούρσι, παρά την ανάγκη του να δείξει στους Αιγύπτιους ότι οι πολιτικές του διαφέρουν από εκείνες των ΗΠΑ, που υποστηριζόταν και από τον προκάτοχό του.
«Ο Μούρσι δεν μπορεί να κάνει τίποτα πέρα από το άνοιγμα προς τη διεθνή κοινότητα, διότι η ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή κλίνει προς το Ισραήλ», δήλωσε ο Ναμπίλ Αμπντέλ Φατάχ, στο Κέντρο Πολιτικών και Στρατηγικών Μελετών
Ahram του Καΐρου. «Οι αραβικές χώρες παραμένουν επίσης πολύ αδύναμες στρατιωτικά και διπλωματικά για οποιαδήποτε σοβαρή ώθηση κατά της εν λόγω επίθεσης». Ο Ομπάμα έχει άλλους «πονοκεφάλους» στις χώρες της Μέσης Ανατολής για τη δεύτερη θητεία του, από την πυρηνική διένεξη με το Ιράν, ως την αστάθεια στο Ιράκ και τη σύγκρουση στη Συρία, που έχει προκαλέσει μερικές φορές βίαιες εντάσεις στα σύνορα με την Τουρκία, το Λίβανο, το Ιράκ, την Ιορδανία και το Ισραήλ.
Ahram του Καΐρου. «Οι αραβικές χώρες παραμένουν επίσης πολύ αδύναμες στρατιωτικά και διπλωματικά για οποιαδήποτε σοβαρή ώθηση κατά της εν λόγω επίθεσης». Ο Ομπάμα έχει άλλους «πονοκεφάλους» στις χώρες της Μέσης Ανατολής για τη δεύτερη θητεία του, από την πυρηνική διένεξη με το Ιράν, ως την αστάθεια στο Ιράκ και τη σύγκρουση στη Συρία, που έχει προκαλέσει μερικές φορές βίαιες εντάσεις στα σύνορα με την Τουρκία, το Λίβανο, το Ιράκ, την Ιορδανία και το Ισραήλ.
Σεκταριστικός διχασμός
Το θρησκευτική στοιχείο του συριακού αγώνα μεταξύ Σουνιτών Μουσουλμάνων ανταρτών ως επί το πλείστον και Αλαουιτών του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ πυροδοτεί περισσότερο την αντιπαλότητα Σουνιτών-Σιιτών με την οποία τα σουνιτικά κράτη αντιμετωπίζουν το σιιτικό Ιράν, τον στενότερο σύμμαχο του Άσαντ. Αυτό έχει αποξενώσει τη Χαμάς με κάποιους από τους παλιούς φίλους της. Το σουνιτικό ισλαμιστικό κίνημα ήταν κάποτε ευθυγραμμισμένο με τη σιιτική Χεζμπολάχ, το Ιράν και τη Συρία σε έναν «άξονα αντίστασης» στο Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά η αιματηρή καταστολή του Άσαντ για τους αντιπάλους του πριν από λίγους μήνες προκάλεσε το σπάσιμο των δεσμών με τη Δαμασκό.
Η συσσωρευμένη απογοήτευση που ξέσπασε με τις αραβικές εξεγέρσεις το περασμένο έτος έχει ανατρέψει τέσσερα παγιωμένα καθεστώτα, μέχρι σήμερα. Λαϊκές ταραχές ξέσπασαν στην Ιορδανία, το Κουβέιτ και το Μπαχρέιν την περασμένη εβδομάδα. Οι Άραβες ηγέτες, είτε οι αυταρχικοί επιζώντες είτε όσοι προέκυψαν πρόσφατα από την κάλπη, πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στα συναισθήματα των πολιτών τους, δείχνοντας μεγαλύτερη συμπάθεια προς τους Παλαιστινίους. Ωστόσο, ενώ έχει ήδη φουντώσει η αραβική οργή, η τελευταία προσπάθεια του Ισραήλ να αποτρέψει την εκτόξευση ρουκετών από μαχητές της Χαμάς στην πυκνοκατοικημένη Λωρίδα της Γάζας μπορεί να περάσει χωρίς μια ένοπλη απάντηση από άλλους εχθρούς του Ισραήλ, όπως το Ιράν, τη Συρία και τη Χεζμπολάχ.
Ο Τιμούρ Γκόσκελ, ένας πρώην σύμβουλος της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στο Λίβανο, είπε ότι δεν αναμένει περιφερειακές συνέπειες στη γνωστή διαμάχη, πέρα από την έντονα διατυπωμένη καταδίκη των αράβων ηγετών. «Ο μόνος τρόπος για να εξαπλωθεί αυτό θα είναι αν το Ισραήλ επιλέξει να προχωρήσει στο επόμενο βήμα (στη Γάζα). Αυτό είναι απόφαση του Ισραήλ και δεν είναι εύκολο να το μαντέψει κανείς γιατί οι Ισραηλινοί προσεχώς έχουν εκλογές», είπε. «Αν αφήσουν τα πράγματα ως έχουν, θα ξεθωριάσει». Η στρατιωτική ισχύς του Ισραήλ είναι ένας δύσκολος αποτρεπτικός παράγοντας για κάθε αμφισβητία, όπως και το αν η μάχη σκληρύνει από την Χεζμπολάχ του Λιβάνου.
Το ισχυρό κίνημα των Σιιτών πολέμησε το Ισραήλ οδηγώντας σε αδιέξοδο τον Λίβανο το 2006, αλλά σταμάτησε κατά τη διάρκεια της τελευταίας ισραηλινής επίθεσης στη Γάζα το 2008-09 και δεν θα προκαλέσει εύκολα έναν άλλο καταστροφικό πόλεμο με την εκτόξευση ρουκετών κατά μήκος των συνόρων. Το μη-αραβικό Ιράν, αγριεμένο από τις δυτικές κυρώσεις, ήδη αντιμετωπίζει τις απειλές του Ισραήλ ότι θα επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του και φαίνεται απίθανο να βυθιστεί σε μια ολοκληρωτική σύγκρουση πάνω από τη Γάζα. Η Συρία είναι απασχολημένη με την εσωτερική αγωνία της και δεν είναι σε θέση να αναλάβει το Ισραήλ. Ακόμα, οι ανταλλαγές πυρών αυτή την εβδομάδα έχουν χαλάσει την ησυχία δεκαετιών στη γραμμή μεταξύ της Συρίας και του Ισραήλ-στα κατεχόμενα Υψώματα του Γκολάν, τροφοδοτώντας τις εικασίες ότι ο Άσαντ θα μπορούσε να προκαλέσει πρόβλημα εκεί, ως αντιπερισπασμό στη δική του κακή κατάσταση.
«Η στρατηγική της αντίστασης»
Η αντιμετώπιση της Γάζας θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή για λίγο από τη Συρία, αλλά δεν θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη σύγκρουση εκεί, σύμφωνα με την τον σχολιαστή από τη Βηρυτό Ραμί Χούρι, ο οποίος είπε ότι η διαμάχη του Ισραήλ με τη Χαμάς έχει τη δικής της δυναμική. «Το νέο ξέσπασμα βίας δεν αποτελεί έκπληξη, διότι υπήρξε μια συνεπής στρατηγική αντίστασης από διάφορες ομάδες για να τα βάλουν με το Ισραήλ, αντιδρώντας έτσι στον αποκλεισμό», είπε αναφερόμενος στους ισραηλινούς περιορισμούς στη Λωρίδα της Γάζας. «Δεν είναι έκπληξη, διότι η κατάσταση εκεί δεν είναι υποφερτή» δήλωσε ο Χούρι. Και για πολλούς Ισραηλινούς, επίσης, δεν είναι βιώσιμη.
Κατά τη διάρκεια του φετινού κύκλου βίας και εκδίκησης, σχεδόν 800 ρουκέτες από τη Γάζα προσγειώθηκαν στο νότιο Ισραήλ, διαταράσσοντας τη ζωή εκεί και την άσκηση πολιτικής πίεσης στον Νετανιάχου, ο οποίος περιμένει τις βουλευτικές εκλογές του Ιανουάριο, για να απαντήσει. Το Ισραήλ ανησυχεί πράγματι για την πιθανή αιγυπτιακή αντίδραση – η κυβέρνηση αυτό το μήνα αποκήρυξε τα σχόλια του βοηθού στο υπουργείο Άμυνας Υπουργείο Άμος Γκιλάντ, ότι η Αδελφότητα της Αιγύπτου ήταν μια «συγκλονιστική» δικτατορία – αλλά αυτό δεν έδεσε τα χέρια του. «Σήμερα μεταδίδουμε ένα σαφές μήνυμα προς την οργάνωση Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις», δήλωσε ο Νετανιάχου, την Τετάρτη, προσθέτοντας ότι το Ισραήλ θα διευρύνει την επίθεση αν χρειαστεί. Το Ισραήλ δεν έχει αποκλείσει μια χερσαία εισβολή στο πλαίσιο της στρατιωτικής επιχείρησης η οποία ξεκίνησε την Τετάρτη. Η ένοπλη πτέρυγα της Χαμάς ζήτησε εκδίκηση, λέγοντας: «Η κατάληψη έχει ανοίξει τις πύλες της κολάσεως».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου