Την ώρα που στη Συρία μαίνεται ο εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των πιστών στο καθεστώς και των ανταρτών, ένας άλλος πόλεμος διεξάγεται στον κόσμο των μέσων ενημέρωσης.
Το Al Arabiya και το Al Jazeera, είναι τα δυο κυρίαρχα κανάλια, με έδρα τον Περσικό Κόλπο, που στη προσπάθειά τους να αντικρούσουν την προπαγάνδα του Άσαντ, κατέληξαν στο να διαστρεβλώνουν τις ειδήσεις, όπως ακριβώς κάνει και το συριακό καθεστώς. Για να υποστηρίξουν τους αντάρτες, οι δυο αυτοί γίγαντες της ενημέρωσης κατέβασαν πολύ χαμηλά τον πήχη της δημοσιογραφίας, ξεχνώντας την διασταύρωση στοιχείων, και βασιζόμενοι σε ανώνυμες πηγές, και μη επαληθευμένα βίντεο.
Τα Al Arabiya και Al Jazeera ιδρύθηκαν από μέλη των βασιλικών οικογενειών του Κατάρ και της Σαουδικής Αραβίας, και για αυτό η ενημέρωση που προσφέρουν σχετικά με την συριακή εξέγερση, απηχεί τις απόψεις των ιδρυτών τους.
Και τα δυο κανάλια διαθέτουν πολύ χρήμα. Το Al Jazeera συστάθηκε το 1996 με επιδότηση ύψους $150 εκατ. από τον Εμίρη του Κατάρ, και οι ετήσιες δαπάνες του συνολικού δικτύου του άγγιξαν το 2010 τα $650 εκατομμύρια (σύμφωνα με την εταιρία Ipsos).
Κάτι ανάλογοι ισχύει και για το Al Arabiya, που ιδρύθηκε το 2003 με μια αρχική επένδυση $300 εκατ. από έναν όμιλο Λιβανέζων επενδυτών, υπό την ηγεσία του Σαουδάραβα επιχειρηματία και γαμπρού του τότε βασιλιά της Σ. Αραβίας, τον Waleed al-Ibrahim.
Η κάλυψη της συριακής εξέγερσης από πλευράς των δυο καναλιών, κοστίζει σε αυτά πανάκριβα. Οι διαφημίσεις μειώθηκαν, ή και ακυρώθηκαν τελείως, με αποτέλεσμα την σοβαρή μείωση των εσόδων τους. Και αντί για σοβαρά ρεπορτάζ, οι περισσότερες ανταποκρίσεις βασίζονται σε ερασιτεχνικές μαρτυρίες ντόπιων, και βίντεο από το YouTube.
Για τους μη αραβόφωνους θεατές, η κάλυψη της Συρίας απ αυτά τα κανάλια θυμίζει το iReport του CNN, με μαρτυρίες ιδιωτών, μόνο που στη περίπτωσή τους αυτό είναι μια μόνιμη διαδικασία. Κάθε μέρα υπάρχουν ανταποκρίσεις από Σύριους ακτιβιστές, με σκιώδες παρελθόν, που μεταδίδουν τις απόψεις τους μέσω Skype, μιλώντας για πράγματα που συμβαίνουν εκατοντάδες ή χιλιάδες χιλιόμετρα πιο πέρα!
Όταν ο στενός φίλος του Άσαντ, στρατηγός Manaf Tlass διέφυγε, τα δυο κανάλια ξεκίνησαν μια εκστρατεία προώθησής του ως την μετά Άσαντ ενωτική προσωπικότητα που θα ήταν η λύση για το μέλλον της χώρας. Άσχετα αν ο συριακός λαός, που πληρώνει με το αίμα του την εξέγερση, δεν θέλει ούτε να ακούσει για ένα τέτοιο σενάριο.
Τα δυο κανάλια όμως αυτό θέλουν, και έτσι υποστηρίζουν σθεναρά τον πρώην συνεργάτη του καθεστώτος, ως την διάδοχη λύση. Προσπαθούν να παρουσιάσουν την φυγή του ως πλήγμα στο καθεστώς, και ως σημαντική εξέλιξη αντίστασης, ξεχνώντας να πουν ότι πρόκειται για τον γιο του πρώην υπουργού Άμυνας, και τον ανιψιό του νυν υφυπουργού.
Σίγουρα, η δημοσιογραφική κάλυψη μέσα από την Συρία είναι μια επικίνδυνη υπόθεση. Η χώρα είναι αυτό το διάστημα το πιο επικίνδυνο μέρος του κόσμου για δημοσιογράφους. Το καθεστώς τους κυνηγάει, και τουλάχιστον 18 απ αυτούς έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους από τον περασμένο Νοέμβριο. Όσοι επιτρέπεται να είναι εκεί, συνοδεύονται διαρκώς από άνδρες των αρχών ασφαλείας.
Τα συγκεκριμένα αραβικά δίκτυα χρησιμοποιούν τις δυσκολίες αυτές ως δικαιολογία για να αποφύγουν τα ρεπορτάζ που δεν συμφωνούν με τις δικές τους απόψεις. Στα υπόλοιπα παγκόσμια ΜΜΕ, για παράδειγμα, υπάρχουν άρθρα που αμφισβητούν την αξιοπιστία του συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (με έδρα το Λονδίνο), κάτι που τα δυο αραβικά κανάλια δεν αγγίζουν καν. Επίσης, όλα τα παγκόσμια ΜΜΕ εστιάζουν στην παρουσία τρομοκρατικών ομάδων στη Συρία, όπως η Αλ Κάιντα, που στηρίζουν τους αντάρτες, κάτι που τα δυο κανάλια δεν αναφέρουν.
Παράλληλα, τα δυο κανάλια αλλάζουν στάση, ανάλογα με την γλώσσα στην οποία εκπέμπουν. Για παράδειγμα τα αγγλόφωνα δίκτυα του Al Jazeera αναφέρουν την Αλ Κάιντα, ενώ τα αραβόφωνα ποτέ. Αντίθετα, τα αραβόφωνα διαψεύδουν κάθε τέτοια πληροφορία, περί στήριξης των ανταρτών από την οργάνωση.
Παράλληλα, τα δυο κανάλια αλλάζουν στάση, ανάλογα με την γλώσσα στην οποία εκπέμπουν. Για παράδειγμα τα αγγλόφωνα δίκτυα του Al Jazeera αναφέρουν την Αλ Κάιντα, ενώ τα αραβόφωνα ποτέ. Αντίθετα, τα αραβόφωνα διαψεύδουν κάθε τέτοια πληροφορία, περί στήριξης των ανταρτών από την οργάνωση.
Λάθη κάνουν και τα δυτικά ΜΜΕ, όπως η εφημερίδα Guardian, ενώ το BBC World News άσκησε κριτική στον εντυπωσιασμό των καλύψεων από πλευράς ΜΜΕ.
Στο Ιράν, τα μέσα προπαγάνδας στηρίζουν τον σύμμαχό τους Άσαντ, κατηγορώντας το Κατάρ ότι χρηματοδοτεί την τρομοκρατία σε συνεργασία με το Ισραήλ. Αν και ανέκαθεν το Ιράν κατηγορούσε την Σ. Αραβία, τώρα άρχισε να κατηγορεί και το Κατάρ, με το οποίο μοιράζεται τα μεγαλύτερα κοιτάσματα αερίου στον πλανήτη.
Το δίκτυο Russia Today, στα αραβικά και στα αγγλικά, επαναλαμβάνει την επίσημη συριακή προπαγάνδα, χαρακτηρίζοντας τους αντάρτες τρομοκράτες, και αγνοώντας τις όποιες θηριωδίες του καθεστώτος. Όπως το Ιράν, έτσι και το Russia Today στοχοποιεί το Κατάρ, κατηγορώντας το ότι παίζει το παιχνίδι της Αμερικής στην περιοχή.
Ο μεγάλος χαμένος όμως είναι το Al Jazeera, ένα κανάλι με δεκάδες εκατομμύρια Άραβες θεατές, που σήμερα θυμίζει σκιά του άλλοτε εαυτού του. Ο σταθμός στηρίζει στην Συρία, και στην Αίγυπτο την Μουσουλμανική Αδελφότητα, ενώ έχει ως υπεύθυνο της κάλυψης της συριακής εξέγερσης τον αδελφό του Anas al Abdah, μέλους της Αδελφότητας, και του Εθνικού Συμβουλίου. Το αποτέλεσμα είναι οι όποιες ανταποκρίσεις και απόψεις να είναι φιλικές προς την Αδελφότητα, την οποία παρουσιάζουν ως λύση σταθερότητας, και ως την καλύτερη επιλογή για τον συριακό λαό..
Ο Σύριος ειδικός στα ΜΜΕ Fadi Salem, που εδρεύει στο Ντουμπάι, κατηγορεί τα δυο αραβικά κανάλια ότι «πληρώνουν μεγάλα ποσά σε ανώνυμους μάρτυρες στη Συρία, ανακυκλώνουν βίντεο από το διαδίκτυο, και αγνοούν τις απόψεις και τις μαρτυρίες όσων είναι μεν στην αντιπολίτευση, αλλά δεν ταυτίζονται με τις απόψεις της σαουδαραβικής εξωτερικής πολιτική, ή με αυτήν του Κατάρ».
Ένα μεγάλο μέρος των τηλεθεατών των δυο αυτών μεγάλων σταθμών, που αντιδρά στην σκληρότητα του καθεστώτος Άσαντ, σίγουρα πιστεύει πως πρόκειται για μια μάχη μεταξύ κακού και καλού. Για της κυβερνήσεις όμως του Κατάρ και της Σ. Αραβίας, η μοίρα της Συρίας επηρεάζει άμεσα το πολιτικό τους μέλλον, αφού θέλουν να δουν την κατάρρευση του εκεί καθεστώτος για τους δικούς τους προσωπικούς ή στρατηγικούς λόγους.
Ο Σύριος ειδικός στα ΜΜΕ Fadi Salem, που εδρεύει στο Ντουμπάι, κατηγορεί τα δυο αραβικά κανάλια ότι «πληρώνουν μεγάλα ποσά σε ανώνυμους μάρτυρες στη Συρία, ανακυκλώνουν βίντεο από το διαδίκτυο, και αγνοούν τις απόψεις και τις μαρτυρίες όσων είναι μεν στην αντιπολίτευση, αλλά δεν ταυτίζονται με τις απόψεις της σαουδαραβικής εξωτερικής πολιτική, ή με αυτήν του Κατάρ».
Ένα μεγάλο μέρος των τηλεθεατών των δυο αυτών μεγάλων σταθμών, που αντιδρά στην σκληρότητα του καθεστώτος Άσαντ, σίγουρα πιστεύει πως πρόκειται για μια μάχη μεταξύ κακού και καλού. Για της κυβερνήσεις όμως του Κατάρ και της Σ. Αραβίας, η μοίρα της Συρίας επηρεάζει άμεσα το πολιτικό τους μέλλον, αφού θέλουν να δουν την κατάρρευση του εκεί καθεστώτος για τους δικούς τους προσωπικούς ή στρατηγικούς λόγους.
Το επερχόμενο τέλος του Άσαντ είναι ένα ακόμη κεφάλαιο στην μεταλλαγή της παλιάς τάξης πραγμάτων στον αραβικό κόσμο, που ξεκίνησε με την ανατροπή του Σαντάμ Χουσείν, και ολοκληρώθηκε με αυτή του Μουμπάρακ στην Αίγυπτο. Και πρόκειται για μια ιστορία που είναι πολύ σημαντική για να αφεθεί στα χέρια κάποιων ΜΜΕ, που απλά προσπαθούν να περάσουν τις δικές τους απόψεις και συμφέροντα.
S.A.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου