Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009

Η Τουρκία δεν ανήκει στην Ευρώπη

Του Γιώργου Δελαστίκ
Προ μίας πενταετίας, το 2004, το 73% των Τούρκων τασσόταν στις δημοσκοπήσεις υπέρ της ένταξης της χώρας τους στην ΕΕ, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό έχει υποχωρήσει αισθητά.
Είναι ομολογουμένως παράδοξο το γεγονός. Σε όλες τις σημαντικές χώρες της Δυτικής Ευρώπης μαίνεται κυριολεκτικά η συζήτηση γύρω από το αν η Τουρκία είναι ή όχι ευρωπαϊκή χώρα, επομένως αν δικαιούται ή όχι να είναι υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ. Γίνονται σοβαρές πολιτικές αναλύσεις και συζητήσεις για τις καταλυτικές συνέπειες που θα έχει για την ίδια την ουσία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ενδεχόμενη ένταξη της Τουρκίας.
Μόνο στην Ελλάδα και στην Κύπρο, στις χώρες που αποτελούν τα κατεξοχήν θύματα της τουρκικής επιθετικότητας, όχι μόνο δεν γίνεται κανενός είδους τέτοια συζήτηση, αλλά έχει επιπροσθέτως αναγορευθεί σε «δόγμα» της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής η ένθερμη υποστήριξη της πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ. Χωρίς καμιά συζήτηση.
Η τουρκική προσχώρηση βρίσκει ανεπιφύλακτη υποστήριξη από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας, οι οποίες έχουν εντελώς δική τους άποψη για το πώς τις συμφέρει να οικοδομείται η ΕΕ, ώστε να μην είναι ποτέ σε θέση να αμφισβητήσει δυνάμει την αμερικανική ηγεμονία ακόμη και στη Γηραιά Ήπειρο.
Από άλλη σκοπιά τάσσονται υπέρ της Άγκυρας και άλλοι ευρωπαϊκοί κύκλοι, κυρίως σοσιαλδημοκρατικοί.
Η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ έχει και πολλούς εχθρούς. Σε κυβερνητικό επίπεδο ηγούνται αυτού του στρατοπέδου η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί. Πολιτικά, είναι κυρίως η Δεξιά στην Ευρώπη που αντιμάχεται την Άγκυρα.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι, σε επίπεδο πολιτών, η διάσταση είναι πλήρης και στις δύο όχθες. Όπως σημειώνει η ισπανική εφημερίδα El País, δύο στους τρεις Ευρωπαίους είναι εναντίον της τουρκικής ένταξης, ενώ παράλληλα μόνο το 30% των Τούρκων δηλώνουν ότι αισθάνονται Ευρωπαίοι.
Προ μίας πενταετίας, το 2004, το 73% των Τούρκων τασσόταν στις δημοσκοπήσεις υπέρ της ένταξης της χώρας τους στην ΕΕ. Σήμερα, το ποσοστό αυτό έχει υποχωρήσει αισθητά: μόνο το 47% τάσσεται πλέον υπέρ. Επιπλέον, δύο στους τρεις Τούρκους είναι πια πεπεισμένοι ότι η χώρα τους ποτέ δεν θα γίνει μέλος της ΕΕ.
«Σχέδιο της ελίτ»
Η ίδια σοβαρή ισπανική εφημερίδα –μιας χώρας δηλαδή που η κυβέρνησή της υποστηρίζει την τουρκική ένταξη– δημοσίευσε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση για το θέμα.
«Η ένταξη της Τουρκίας ήταν ένα σχέδιο της ευρωπαϊκής ελίτ και μιας κοσμοπολίτικης μειοψηφίας, όμως η ελίτ έκανε πίσω», υπογραμμίζει, τονίζοντας ότι «η αναρρίχηση στην εξουσία του Νικολά Σαρκοζί και της Άνγκελα Μέρκελ στη Γαλλία και τη Γερμανία σηματοδότησε μια στροφή 180 μοιρών στην ευρωπαϊκή πολιτική απέναντι στην Τουρκία».
Οι υποστηρικτές της τουρκικής ένταξης συνήθιζαν επί χρόνια να προβάλλουν το επιχείρημα ότι η Άγκυρα μπορεί να αποτελέσει γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και στο μουσουλμανικό κόσμο. Διαπιστώνοντας ότι αυτός ο ισχυρισμός δεν ήταν και τόσο ελκυστικός ούτε για τους Ευρωπαίους ούτε για τις κυβερνήσεις τους, επιχειρούν προσφάτως να μετατρέψουν το «πλεονέκτημα» σε… απειλή: η Τουρκία παύει δήθεν να ενδιαφέρεται για την Ευρώπη, στρέφεται όλο και περισσότερο προς το μουσουλμανικό περίγυρό της στη Μέση Ανατολή, στον Καύκασο και στην Κεντρική Ασία καθώς και στα Βαλκάνια. Αναδύεται έτσι ένας «νεο-οθωμανισμός» της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, πράγμα που σημαίνει, κατά τους υποστηρικτές αυτής της άποψης, ότι η Ευρώπη και η Δύση γενικότερα «κινδυνεύουν να χάσουν την Τουρκία».
«Κάποιοι ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει μέλλον για την ΕΕ χωρίς την Τουρκία (!)», έγραψε αρθρογράφος των New York Times, ενώ άλλος αρθρογράφος της ίδιας αμερικανικής εφημερίδας ήταν πιο αναλυτικός: «Η Τουρκία επιτέλους αποτίναξε το ζουρλομανδύα μιας σφιχτής συμμαχίας με τις ΗΠΑ, κατέστη ουσιαστικά αδιάφορη για ένταξη στην ΕΕ και έστρεψε την προσοχή της προς τους πρώην γείτονες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Ασία και τη Μέση Ανατολή», διαπίστωνε εμβριθώς.
Ολόκληρη σελίδα μεγάλου μεγέθους αφιέρωσαν προ εικοσαημέρου και οι Financial Times του Λονδίνου με τίτλο «Οθωμανική αποστολή». Μόνο η γερμανική Frankfurter Allgemeine δεν έδειξε να συγκινείται καθόλου από αυτή την προπαγανδιστική εκστρατεία. «Ο νέος “οθωμανισμός” της Άγκυρας» ήταν ο τίτλος πολύ ενδιαφέροντος πρωτοσέλιδου άρθρου της. Ψυχρό και χωρίς περιστροφές το συμπέρασμά του:
«Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν οπωσδήποτε μια μεγάλη δύναμη, αντιθέτως η Τουρκία δεν είναι. Δεν πρόκειται η Τουρκία να παραιτηθεί από τη Δύση». Τελεία και παύλα!
Θα αλλάξει η ΕΕ
Η ίδια εφημερίδα με παλαιότερο βαρυσήμαντο άρθρο της είχε ταχθεί χωρίς περιστροφές εναντίον της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, γράφοντας μεταξύ πολλών άλλων:
«Με την πιθανή είσοδο της Τουρκίας φτάνει στο τέλος του το ιστορικό σχέδιο της Ευρώπης… Η είσοδος της Τουρκίας θα καταστρέψει αυτό το ευρωπαϊκό σπίτι. Γεωπολιτικά όνειρα και ιστορικοφιλοσοφικές μπούρδες για μια “γέφυρα προς τον ισλαμικό κόσμο” προσφέρονται ως υποκατάστατο. Θα έπρεπε να βγουν και να πουν τίμια στους ευρωπαϊκούς λαούς: δεν πρόκειται για μια δήθεν διεύρυνση της ΕΕ, αλλά για μετασχηματισμό της».
Η εφημερίδα έχει απόλυτο δίκιο. Ένταξη της Τουρκίας σημαίνει υπέρβαση των γεωγραφικών ορίων της Ευρώπης μια για πάντα, αφού το 95% του εδάφους της Τουρκίας βρίσκεται στην Ασία.
Οι υποστηρικτές της τουρκικής ένταξης συνήθιζαν επί χρόνια να προβάλλουν το επιχείρημα ότι η Άγκυρα μπορεί να αποτελέσει γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και μουσουλμανικού κόσμου.
Μετά την ένταξη της Τουρκίας θα ακολουθήσει εκείνη του Ισραήλ, των χωρών του Καυκάσου, των αραβικών κρατών της Βόρειας Αφρικής. Δεν μπορεί φυσικά να γίνει λόγος πλέον για «ευρωπαϊκή» ολοκλήρωση. Απλώς θα έχουμε μια ζώνη οικονομικών ευρωπαϊκών συμφερόντων, τίποτα παραπάνω.
«Η Μεγάλη Βρετανία, π.χ., είναι υπέρ της τουρκικής ένταξης γιατί δεν έχει καμιά αντίρρηση για τον εκφυλισμό της ΕΕ σε ζώνη ελεύθερου εμπορίου, το αντίθετο μάλιστα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρώην καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας Χέλμουτ Σμιτ, εξέχων Σοσιαλδημοκράτης.
Την ανάγκη εγκατάλειψης του ευρωπαϊκού χαρακτήρα της ΕΕ, προκειμένου να ενταχθεί η Τουρκία, υποστηρίζουν και κάποιοι που τάσσονται υπέρ της ένταξης της Άγκυρας, με επικεφαλής τον… Ζακ Ντελόρ!
«Είναι η Ευρώπη ικανή να υπερβεί τη χίμαιρα των συνόρων της ταυτότητάς της;» αναρωτιέται ρητορικά ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν που άφησε εποχή, καλώντας την ΕΕ να δεχτεί στους κόλπους της… «έναν σύμμαχο με επιμονή και διακριτικότητα στην επιδίωξη της ειρήνης»!
Είναι εξωφρενικό. Η Τουρκία κατέχει επί 35 χρόνια το 37% της Κύπρου, απειλεί να εξαπολύσει πόλεμο εναντίον της Ελλάδας αν αυξήσουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια, όπως ορίζει το Δίκαιο της Θάλασσας, και όμως ο Ντελόρ αποδίδει στην Άγκυρα «επιμονή στην επιδίωξη της ειρήνης». Είναι να τρελαίνεται κανείς.
Η ανάγκη αντίδρασης
«Κάποιοι ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει μέλλον για την ΕΕ χωρίς την Τουρκία (!)» έγραψε αρθρογράφος των New York Times...
Ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου έχει καταστήσει σαφές ότι δεν προτίθεται να εγκαταλείψει τη γραμμή της «εθνικής αυταπάτης» που ακολουθεί η Αθήνα έναντι της Τουρκίας από το 1996, ότι δήθεν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ θα «εξευρωπαΐσουν» την τουρκική εξωτερική πολιτική και έτσι θα λυθεί το Κυπριακό και τα Ελληνοτουρκικά.
Απομένει να φανεί αν και ο νέος ηγέτης της ΝΔ, ο Αντώνης Σαμαράς, θα ακολουθήσει στο θέμα αυτό τη γραμμή του προκατόχου του ή αν θα βρεθεί επιτέλους ένας ηγέτης μεγάλου ελληνικού κόμματος που θα τολμήσει να υποστηρίξει τη θέση μπλοκαρίσματος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ΕΕ – Τουρκίας μέχρις ότου η Άγκυρα συμμορφωθεί με το κεκτημένο της ΕΕ, αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και πάψει να απειλεί την Ελλάδα με πόλεμο για την άσκηση δικαιωμάτων που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο. Αν θα βρεθεί ένας ηγέτης που θα ανοίξει και στην Ελλάδα τη συζήτηση για το αν η Τουρκία είναι ή όχι ευρωπαϊκή χώρα, πέρα από την προφανή ανάγκη της προώθησης πολιτικής καλής γειτονίας.
Στη συνέντευξη που έδωσε την Κυριακή ο Αντώνης Σαμαράς στην Καθημερινή υποστήριξε θέσεις σαφώς πιο προωθημένες από εκείνες του Κώστα Καραμανλή.
«Δεν μπορείς να θέλεις να μπεις στην Ευρώπη, όταν αρνείσαι να αναγνωρίσεις ένα κράτος-μέλος της ΕΕ. Ανοχή σε τέτοιες συμπεριφορές είναι αδιανόητη», τόνισε. «Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες εκφράζουν αντίρρηση πλέον για την πλήρη ένταξη της Τουρκίας. Το δεδομένο αυτό πρέπει να το εξετάσουμε με μεγάλη προσοχή», πρόσθεσε.
Για να δούμε, λοιπόν, αν αυτές τις σωστές πολιτικές θέσεις προτίθεται να τις επεξεργαστεί περαιτέρω και να τις ενσωματώσει στην πολιτική του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου