Κάποιοι δίνουν τα… εύσημα στην Άνγκελα Μέρκελ για την επικείμενη καταστροφή της ΕΕ. Απ’ ότι φαίνεται όμως, η γερμανίδα καγκελάριος έχει κι άλλο έργο ιερό έργο να επιτελέσει: την καταστροφή του περιβάλλοντος. Η έξοδος από την πυρηνική ενέργεια που ανακοίνωσε το 2011 δεν είναι και τόσο «πράσινη». Αντιθέτως, είναι ιδιαίτερα ρυπογόνα και θα προκαλέσει την αύξηση εργοστασίων που χρησιμοποιούν άνθρακα, υποστηρίζουν οι ειδικοί. Η επιλογή αυτή όμως δεν φαίνεται να ενοχλεί τους οικολόγους της Γερμανίας.
Η παραπάνω αναφορά δεν είναι υποθετική αλλά βασισμένη στην τελευταία έκθεση του Ιδρύματος Heinrich Böll. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Γερμανία έχει το δικαίωμα να αυξήσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, διότι τους έχει ήδη μειώσει αρκετά. Τώρα, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης μπορεί να παράγει ενέργεια ακόμα και από λιγνίτη _αν και πιθανώς μόνο η καύση παλιών ελαστικών θα παρήγαγε περισσότερη ρύπανση από κάτι τέτοιο. Ωστόσο, η Γερμανία έχει το δικαίωμα να το κάνει.
Μετά από αυτό, από μια χώρα που ήταν ηγέτιδα της επανάστασης πράσινης ενέργειας, πολλοί θα σκέφτονταν ότι ίσως οι οικολόγοι λιποθυμούσαν από το σοκ. Αντ’ αυτού όμως, οι Πράσινοι της Γερμανίας δεν λιποθυμούν, απλά επειδή έχουν βοηθήσει στο να συνταχθεί η εν λόγω έκθεση.
Μετά από τέτοια συμπεράσματα από το Ίδρυμα Heinrich Böll, που είναι μια δεξαμενή σκέψης του Κόμματος των Πρασίνων της Γερμανίας, ο κόσμος τελειώνει. Και ο Πέτερ Αλτμάγιερ, υπουργός Περιβάλλοντος, συμφωνεί με τους οικολόγους. «Θέλουμε να παράγουμε το 35 τοις εκατό της ηλεκτρικής ενέργειάς μας από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2020», είπε πρόσφατα στην «Die Zeit». «Αλλά πρέπει επίσης να παράγουμε το υπόλοιπο 65 τοις εκατό από κάτι άλλο».
Μετά από τέτοια συμπεράσματα από το Ίδρυμα Heinrich Böll, που είναι μια δεξαμενή σκέψης του Κόμματος των Πρασίνων της Γερμανίας, ο κόσμος τελειώνει. Και ο Πέτερ Αλτμάγιερ, υπουργός Περιβάλλοντος, συμφωνεί με τους οικολόγους. «Θέλουμε να παράγουμε το 35 τοις εκατό της ηλεκτρικής ενέργειάς μας από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2020», είπε πρόσφατα στην «Die Zeit». «Αλλά πρέπει επίσης να παράγουμε το υπόλοιπο 65 τοις εκατό από κάτι άλλο».
Τρελάθηκαν οι οικολόγοι; Αναρωτιούνται κάποιοι. Ένα μεγάλο μέρος τη ευθύνης για την επιστροφή της Γερμανίας στον άνθρακα ανήκει στον κ. Αλτμάγιερ, μεταξύ άλλων. Πουθενά στον κόσμο δεν χτίστηκαν τον τελευταίο καιρό περισσότερα εργοστάσια που χρησιμοποιούν άνθρακα -ο αριθμός τους σήμερα ανέρχεται σε είκοσι τρία. Τα περισσότερα θα καίνε λιγνίτη, το πιο βρώμικο συμβατικό καύσιμο που υπάρχει. Για την ατμόσφαιρα, αυτό σημαίνει επιπλέον 150 εκατομμύρια τόνους CO2 το χρόνο -με τις ευλογίες του Κόμματος των Πρασίνων της Γερμανίας.
Τρελάθηκαν οι γερμανοί Πράσινοι; Κατά κάποιο τρόπο, ναι. Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έγινε είδωλο τους όταν τον Μάρτιο του 2011, λίγες μέρες μετά την αποτυχία στο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία, δεσμεύτηκε να κλείσει οκτώ από τους δεκαεπτά αντιδραστήρες της Γερμανίας, παρόλο που στην αρχή της θητείας της ήθελε να τους κρατήσει ενεργούς μέχρι το 2036.
Στις 30 Μαΐου 2011, η γερμανική κυβέρνηση πήρε μια ακόμη πιο ριζοσπαστική απόφαση: την αποξήλωση όλων των πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής της χώρας μέχρι το 2022. Και έτσι τα όνειρα των οικολόγων εκπληρώθηκαν και μια πράσινη επανάσταση άρχισε στη Γερμανία.
Τρελάθηκαν οι γερμανοί Πράσινοι; Κατά κάποιο τρόπο, ναι. Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έγινε είδωλο τους όταν τον Μάρτιο του 2011, λίγες μέρες μετά την αποτυχία στο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία, δεσμεύτηκε να κλείσει οκτώ από τους δεκαεπτά αντιδραστήρες της Γερμανίας, παρόλο που στην αρχή της θητείας της ήθελε να τους κρατήσει ενεργούς μέχρι το 2036.
Στις 30 Μαΐου 2011, η γερμανική κυβέρνηση πήρε μια ακόμη πιο ριζοσπαστική απόφαση: την αποξήλωση όλων των πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής της χώρας μέχρι το 2022. Και έτσι τα όνειρα των οικολόγων εκπληρώθηκαν και μια πράσινη επανάσταση άρχισε στη Γερμανία.
Το φιάσκο τους Συστήματος Ανταλλαγής Ρύπων
Η απόφαση να παραιτηθεί από την παραγωγή ατομικής ενέργειας δεν απαιτούσε και πολύ θάρρος από την καγκελάριο Μέρκελ, επειδή η μερίδα των πολιτών που ήταν αντίθετοι σε αυτό έφτασε το 70% μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα. Αλλά μια τέτοια απόφαση απαιτεί ακριβείς προβλέψεις, οι οποίες έλειπαν.
Αρχικά, το σχέδιο ήταν η Γερμανία να απαλλαγεί από την πυρηνική ενέργεια με τέτοιο ρυθμό, ώστε να επιτρέψει στις ανανεώσιμες πηγές να καλύψουν το κενό που προκύπτει στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Τώρα, όμως, έχει γίνει σαφές ότι η διακοπή της λειτουργίας των αντιδραστήρων συνεπάγεται τη μείωση παραγωγής ενέργειας κατά 20% μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Αρχικά, το σχέδιο ήταν η Γερμανία να απαλλαγεί από την πυρηνική ενέργεια με τέτοιο ρυθμό, ώστε να επιτρέψει στις ανανεώσιμες πηγές να καλύψουν το κενό που προκύπτει στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Τώρα, όμως, έχει γίνει σαφές ότι η διακοπή της λειτουργίας των αντιδραστήρων συνεπάγεται τη μείωση παραγωγής ενέργειας κατά 20% μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Αρχικά, το φυσικό αέριο έπρεπε να χρησιμεύσει ως μια φυσική αντικατάσταση της πυρηνικής ενέργειας. Αλλά το Σύστημα Ανταλλαγής Ρύπων της ΕΕ αποδείχθηκε αποτυχία. Μέχρι τώρα, ανέθεσε τις άδειες εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών ενέργειας, με βάση τις προηγούμενες επιδόσεις τους. Αν μια εταιρεία ήταν σε θέση να μειώσει τις εκπομπές CO2, θα μπορούσε να πουλήσει τις αχρησιμοποίητες άδειες στις εταιρείες που είχαν υπερβεί τα όριά τους.
Αν το Σύστημα λειτουργούσε σωστά, ο άνθρακας ως πηγή για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα ανέβαινε έναντι του φυσικού αερίου, το οποίο εκπέμπει τρεις φορές λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα. Ωστόσο, οι ιθύνοντες του Συστήματος παρέλειψαν να προβλέψουν ότι η Ευρώπη θα πληγεί από μια οικονομική κρίση, η οποία προκάλεσε σημαντική πτώση της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια, πράγμα που σημαίνει ότι οι περισσότεροι παραγωγοί ενέργειας δεν χρησιμοποιούν τις άδειες εκπομπής CO2 τους.
Αν το Σύστημα λειτουργούσε σωστά, ο άνθρακας ως πηγή για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα ανέβαινε έναντι του φυσικού αερίου, το οποίο εκπέμπει τρεις φορές λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα. Ωστόσο, οι ιθύνοντες του Συστήματος παρέλειψαν να προβλέψουν ότι η Ευρώπη θα πληγεί από μια οικονομική κρίση, η οποία προκάλεσε σημαντική πτώση της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια, πράγμα που σημαίνει ότι οι περισσότεροι παραγωγοί ενέργειας δεν χρησιμοποιούν τις άδειες εκπομπής CO2 τους.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η άδεια για την εκπομπή ενός τόνου διοξειδίου του άνθρακα κοστίζει περίπου 7 ευρώ σήμερα. Θα πρέπει να κοστίζει τουλάχιστον 35 ευρώ για την ενέργεια που παράγεται από φυσικό αέριο για να είναι φθηνότερα από ό,τι εκείνη που λαμβάνεται από τον άνθρακα, σύμφωνα με το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καρλσρούης.
Αλλά όταν έγιναν προσφυγές την άνοιξη στο Bundestag ώστε να διατηρηθεί τουλάχιστον ένα μέρος του πυρηνικού τομέα, το Κόμμα των Πρασίνων -η πρώτη τέτοια περίπτωση στην ιστορία του κόσμου- υποστήριξε σθεναρά τον άνθρακα. «Μπορούμε να δεχτούμε μια προσωρινή επιστροφή στον άνθρακα ως πηγή ενέργειας για να προστατευθεί η Γερμανία από καταστροφικό για το περιβάλλοντος άτομο. Εν τέλει, ενδιαφερόμαστε όλοι για την προστασία του περιβάλλοντος» εξήγησε στο κοινοβούλιο ο η ηγέτης του κόμματος Γιούργκεν Τρίτιν.
Αλλά όταν έγιναν προσφυγές την άνοιξη στο Bundestag ώστε να διατηρηθεί τουλάχιστον ένα μέρος του πυρηνικού τομέα, το Κόμμα των Πρασίνων -η πρώτη τέτοια περίπτωση στην ιστορία του κόσμου- υποστήριξε σθεναρά τον άνθρακα. «Μπορούμε να δεχτούμε μια προσωρινή επιστροφή στον άνθρακα ως πηγή ενέργειας για να προστατευθεί η Γερμανία από καταστροφικό για το περιβάλλοντος άτομο. Εν τέλει, ενδιαφερόμαστε όλοι για την προστασία του περιβάλλοντος» εξήγησε στο κοινοβούλιο ο η ηγέτης του κόμματος Γιούργκεν Τρίτιν.
Αλλά είναι πραγματικά έτσι; Η βασανιστική επιχειρηματολογία, παρά το γεγονός ότι η Μητέρα Γη δεν έχει ακόμη πωληθεί σε εταιρείες ενέργειας, μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της μοναδικής σύμπτωσης ότι η ευημερία της συμπίπτει με τα συμφέροντα αυτών των εταιρειών. Αλλά σίγουρα δεν είναι το πιο σημαντικό, καθώς η θλιβερή περίπτωση στον τομέα της γερμανικής ηλιακής ενέργειας το επιβεβαιώνει.
Καλλιεργώντας ανανάδες στην Αλάσκα
Το να πούμε ότι οι Γερμανοί είναι τρελοί για την ηλιακή ενέργεια θα ήταν μια συγκρατημένη περιγραφή. Παρά το γεγονός ότι η Γερμανία δεν δέχεται περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία από ό,τι, ας πούμε, η Αλάσκα, η συνδυασμένη παραγωγή των ηλιακών εγκαταστάσεων της χώρας ισούται σχεδόν με αυτή του υπόλοιπου κόσμου.
Το να πούμε ότι οι Γερμανοί είναι τρελοί για την ηλιακή ενέργεια θα ήταν μια συγκρατημένη περιγραφή. Παρά το γεγονός ότι η Γερμανία δεν δέχεται περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία από ό,τι, ας πούμε, η Αλάσκα, η συνδυασμένη παραγωγή των ηλιακών εγκαταστάσεων της χώρας ισούται σχεδόν με αυτή του υπόλοιπου κόσμου.
«Είναι σαν οι κάτοικοι της Αλάσκας να αρχίσουν να καλλιεργούν εκεί ανανά», υποστήριξε πρόσφατα στη Βουλή ο Μίκαελ Φουκς (του CDU).
Αυτοί οι ανανάδες έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα δαπανηροί για τους Γερμανούς. Ο γνωστός οικονομολόγος Χοακίμ Βάινμαν κατέδειξε τον παραλογισμό της επιδότησης του τομέα παραγωγής ηλιακής ενέργειας, υπολογίζοντας ότι τα 9 δις ευρώ που έχουν δαπανηθεί φέτος για την ηλιακή ενέργεια θα μπορούσαν να παράξουν πέντε φορές περισσότερη ενέργεια, αν επενδύονταν στην τεχνολογία της αιολικής ενέργειας, ή ακόμα και έξι φορές περισσότερη ενέργεια αν δαπανούνταν στην υδροηλεκτρική ενέργεια.
Αυτοί οι ανανάδες έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα δαπανηροί για τους Γερμανούς. Ο γνωστός οικονομολόγος Χοακίμ Βάινμαν κατέδειξε τον παραλογισμό της επιδότησης του τομέα παραγωγής ηλιακής ενέργειας, υπολογίζοντας ότι τα 9 δις ευρώ που έχουν δαπανηθεί φέτος για την ηλιακή ενέργεια θα μπορούσαν να παράξουν πέντε φορές περισσότερη ενέργεια, αν επενδύονταν στην τεχνολογία της αιολικής ενέργειας, ή ακόμα και έξι φορές περισσότερη ενέργεια αν δαπανούνταν στην υδροηλεκτρική ενέργεια.
Για να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο παράδειγμα, η μείωση των εκπομπών CO2 κατά έναν τόνο απαιτεί δαπάνες 500 ευρώ για την ηλιακή ενέργεια, αλλά μόνο 20 ευρώ για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως καύσιμο τεχνολογίας και μόλις πέντε ευρώ για μόνωση των κτιρίων.
Παρά τις τρομερές δαπάνες, η γερμανική κυβέρνηση έχει εδώ και χρόνια επιχορηγήσει τον τομέα της ηλιακής ενέργειας με την ελπίδα, όπως υποστηρίζει ο Βάινμαν, ότι οι γερμανοί κατασκευαστές φωτοβολταϊκών μονάδων, που έχουν ήδη λάβει γενναιόδωρες επιδοτήσεις, θα κυριαρχήσουν στις παγκόσμιες αγορές.
Παρά τις τρομερές δαπάνες, η γερμανική κυβέρνηση έχει εδώ και χρόνια επιχορηγήσει τον τομέα της ηλιακής ενέργειας με την ελπίδα, όπως υποστηρίζει ο Βάινμαν, ότι οι γερμανοί κατασκευαστές φωτοβολταϊκών μονάδων, που έχουν ήδη λάβει γενναιόδωρες επιδοτήσεις, θα κυριαρχήσουν στις παγκόσμιες αγορές.
Πριν από δύο χρόνια, όταν είχε καταστεί σαφές ότι οι Κινέζοι ήταν σε θέση να παράγουν τις μονάδες στη μισή τιμή, το Βερολίνο απέσυρε την υποστήριξη, η οποία έχει ήδη οδηγήσει σε μια σειρά εταιρικών πτωχεύσεων στη Γερμανία.
Αν η λογική των δαπανών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας διεπόταν πραγματικά από την επιθυμία για την προστασία του περιβάλλοντος, η ηλιακή ενέργεια δεν θα υπήρχε στη Γερμανία. Όμως, η γερμανική πράσινη επανάσταση δεν ήταν πραγματικά για το περιβάλλον αλλά και για τα κέρδη, για τη δημιουργία ενός πολύ εξειδικευμένου τομέα, όπου οι γερμανικές επιχειρήσεις δεν θα είχαν ανταγωνισμό.
Αν η λογική των δαπανών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας διεπόταν πραγματικά από την επιθυμία για την προστασία του περιβάλλοντος, η ηλιακή ενέργεια δεν θα υπήρχε στη Γερμανία. Όμως, η γερμανική πράσινη επανάσταση δεν ήταν πραγματικά για το περιβάλλον αλλά και για τα κέρδη, για τη δημιουργία ενός πολύ εξειδικευμένου τομέα, όπου οι γερμανικές επιχειρήσεις δεν θα είχαν ανταγωνισμό.
Αν η καγκελάριος Μέρκελ κατάφερε να πείσει τους πράσινους να δεχτούν τον άνθρακα, θα τους είχε πείσει, πιθανότατα, να αποδεχτούν και την πυρηνική ενέργεια. Αλλά κάτι τέτοιο δεν θα έκανε τη διαφορά στη γερμανική βιομηχανία, διότι η πυρηνική ενέργεια κυριαρχείται από τους Γάλλους. Και η προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να είναι κερδοφόρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου