Ένας νέος τρόπος για τη δημιουργία βλαστικών κυττάρων που είναι φθηνότερος, ταχύτερος και πιο αποτελεσματικός από ό,τι στο παρελθόν θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα των επιστημόνων στην ανάπτυξη «εξατομικευμένης ιατρικής», όπου το υγιές δέρμα ή τα κύτταρα του αίματος του ασθενούς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επιδιόρθωση κατεστραμμένων ιστών, όπως οι καρδιακές παθήσεις ή εγκεφαλική βλάβη. Ιάπωνες επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι δημιούργησαν βλαστικά κύτταρα – τα οποία είναι απαραίτητα για την επισκευή του σώματος – απλώς βουτώντας τα κύτταρα του αίματος σε ασθενώς όξινο διάλυμα για μισή ώρα, προκαλώντας έτσι μια αξιοσημείωτη επαναφορά στην αρχική εμβρυακή τους κατάσταση.
Ερευνητές στη Βρετανία δήλωσαν ότι εξεπλάγησαν από την ευκολία με την οποία οι συνάδελφοί τους στην Ιαπωνία δημιούργησαν κύτταρα που μοιάζουν με εμβρυϊκά και έχουν την ικανότητα να εξελιχθούν σε οποιαδήποτε από τα δεκάδες εξαιρετικά εξειδικευμένα κύτταρα του σώματος: από καρδιακά μυϊκά κύτταρα ως νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Η ανακάλυψη ανοίγει την προοπτική των ιατρών να λαμβάνουν μικρά δείγματα δέρματος ή αίματος από έναν ασθενή και να χρησιμοποιούν τον ιστό για τη δημιουργία βλαστικών κυττάρων που θα μπορούσαν να εγχυθούν ξανά στον ίδιο ασθενή, ως ένας είδος «αυτο-επιδιόρθωσης» κατεστραμμένων οργάνων, χωρίς τον κίνδυνο απόρριψης των ιστών.
Η εκπληκτική ανακάλυψη ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακή καθώς έγινε από μία νεαρή ερευνήτρια ονόματι Χαρούκο Ομποκάτα του Κέντρου Εξελικτικής Βιολογίας Riken στο Κόμπε, η οποία αρχικά δεν μπορούσε να πιστέψει τα αποτελέσματα των πειραμάτων της – και όταν τελικά τα πίστεψε, δυσκολεύτηκε να πείσει τους συναδέλφους της ότι δεν έκανε λάθος. «Ήμουν έκπληκτη πραγματικά την πρώτη φορά που είδα τα βλαστικά κύτταρα… Ολοι έλεγαν ότι το επινόησα – υπήρχαν μερικά πραγματικά δύσκολες ημέρες» είπε η Δρ Ομποκάτα. Αν και η έρευνα διεξήχθη σε κύτταρα ποντικού, θα πρέπει να λειτουργεί και σε ανθρώπινα κύτταρα, συμπλήρωσε.
Προηγουμένως, τα βλαστικά κύτταρα με την ικανότητα να αναπτύσσονται σε οποιοδήποτε εξειδικευμένο ιστό – ένα φαινόμενο που ονομάζεται πλειοδυναμία – μπορούσαν να δημιουργηθούν μόνο είτε από την εξαγωγή τους από πρώιμα έμβρυα ή από γενετικά τροποποιημένα ενήλικα κύτταρα, τα λεγόμενα iPS.
Η εκπληκτική ανακάλυψη ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακή καθώς έγινε από μία νεαρή ερευνήτρια ονόματι Χαρούκο Ομποκάτα του Κέντρου Εξελικτικής Βιολογίας Riken στο Κόμπε, η οποία αρχικά δεν μπορούσε να πιστέψει τα αποτελέσματα των πειραμάτων της – και όταν τελικά τα πίστεψε, δυσκολεύτηκε να πείσει τους συναδέλφους της ότι δεν έκανε λάθος. «Ήμουν έκπληκτη πραγματικά την πρώτη φορά που είδα τα βλαστικά κύτταρα… Ολοι έλεγαν ότι το επινόησα – υπήρχαν μερικά πραγματικά δύσκολες ημέρες» είπε η Δρ Ομποκάτα. Αν και η έρευνα διεξήχθη σε κύτταρα ποντικού, θα πρέπει να λειτουργεί και σε ανθρώπινα κύτταρα, συμπλήρωσε.
Προηγουμένως, τα βλαστικά κύτταρα με την ικανότητα να αναπτύσσονται σε οποιοδήποτε εξειδικευμένο ιστό – ένα φαινόμενο που ονομάζεται πλειοδυναμία – μπορούσαν να δημιουργηθούν μόνο είτε από την εξαγωγή τους από πρώιμα έμβρυα ή από γενετικά τροποποιημένα ενήλικα κύτταρα, τα λεγόμενα iPS.
Εμβρυικά βλαστοκύτταρα χωρίς ηθικά διλήμματα
Ωστόσο, η δημιουργία και η καταστροφή ανθρώπινων εμβρύων εγείρει ηθικά ζητήματα για πολλούς ανθρώπους και είναι γεμάτη με πρακτικές δυσκολίες, ενώ η χρήση των κυττάρων iPS στην ιατρική έχει εγείρει ανησυχίες για την ασφάλεια, σχετικά με τη χρήση γενετικά τροποποιημένων κυττάρων. Αμφότερες οι τεχνικές είναι επίσης δαπανηρές, αναποτελεσματικές και χρονοβόρες.
Η νέα προσέγγιση, που βασίζεται απλά στη βύθιση του αίματος ή των κυττάρων του δέρματος σε ένα ασθενές διάλυμα κιτρικού οξέος για 30 λεπτά, δεν είναι μόνο πολύ ταχύτερη και φθηνότερη από τις δύο προηγούμενες τεχνικές, είναι επίσης τόσο απλή ώστε να μπορεί να διεξαχθεί σε εργαστήρια χωρίς τυχόν ιδιαίτερα εξειδικευμένες γνώσεις ή εξοπλισμό.
Για να ελέγξει ότι τα κύτταρα ήταν πραγματικά πολυδύναμα, η Δρ Ομποκάτα και οι συνεργάτες της τα επισήμαναν με ένα πράσινο φθορίζον γονίδιο, τα ενέχυσαν σε πρώιμα έμβρυα ποντικού και διαπίστωσαν ότι κατέκλυσαν κάθε ιστό του αναπτυσσόμενου εμβρύου, ακόμη και τον ομφάλιο λώρο του –κάτι το οποίο δεν συμβαίνει με τα κλασικά εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα και τα κύτταρα iPS.
Η νέα προσέγγιση, που βασίζεται απλά στη βύθιση του αίματος ή των κυττάρων του δέρματος σε ένα ασθενές διάλυμα κιτρικού οξέος για 30 λεπτά, δεν είναι μόνο πολύ ταχύτερη και φθηνότερη από τις δύο προηγούμενες τεχνικές, είναι επίσης τόσο απλή ώστε να μπορεί να διεξαχθεί σε εργαστήρια χωρίς τυχόν ιδιαίτερα εξειδικευμένες γνώσεις ή εξοπλισμό.
Για να ελέγξει ότι τα κύτταρα ήταν πραγματικά πολυδύναμα, η Δρ Ομποκάτα και οι συνεργάτες της τα επισήμαναν με ένα πράσινο φθορίζον γονίδιο, τα ενέχυσαν σε πρώιμα έμβρυα ποντικού και διαπίστωσαν ότι κατέκλυσαν κάθε ιστό του αναπτυσσόμενου εμβρύου, ακόμη και τον ομφάλιο λώρο του –κάτι το οποίο δεν συμβαίνει με τα κλασικά εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα και τα κύτταρα iPS.
Οι Ιάπωνες επιστήμονες, οι οποίοι συνεργάστηκαν με τον Τσαρλς Βακάντι της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ στη Βοστώνη, είπαν ότι εκτός από τα κύτταρα του αίματος, έχουν επίσης δημιουργήσει βλαστικά κύτταρα από τον εγκέφαλο, το δέρμα, τους μύες, τον μυελό των οστών, τον πνεύμονα και τους ιστούς στο ήπαρ των νεογέννητων ποντικών. Θεωρούν επίσης ότι μπορεί να υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να επανέλθουν τα ενήλικα κύτταρα στην εμβρυϊκή τους κατάσταση, εκτός από το «μπάνιο» τους σε ένα ασθενές διάλυμα οξέος.
Επιστήμονες στη Βρετανία δήλωσαν ότι τα ευρήματα ήταν εκπληκτικά και μη αναμενόμενα. Τα αποτελέσματα ξαναγράφουν τους κανόνες σχετικά με το πώς τα εξειδικευμένα κύτταρα του σώματος των θηλαστικών συμπεριφέρονται από τη στιγμή που έχουν πάρει τον, θεωρούμενο μέχρι σήμερα, μονόδρομο της διαφοροποίησης των κυττάρων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου