Τα “παράξενα” κόλπα του κυρίου Fitch

Όσο έκπληξη θα ήταν αν η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας δεν αποτιμάτο σε Selective ή Restricted Default  ( ανάλογα με το λεκτικό που χρησιμοποιεί ο κάθε Οίκος) μετά το PSI και την ενεργοποίηση των CAC άλλο τόσο  έκπληξη είναι η απότομη αναβάθμισή μας σε αυτή την περίοδο από τον Οίκο Fitch κατά 6 βαθμίδες και συγκεκριμένα από RD σε Β-.

Όχι, δεν σχολιάζω την κίνηση του Fitch με το σκεπτικό “αν η πραγματικότητα δε συμφωνεί με αυτά που λέμε, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα”. Η ανάλυσή μου όμως θα περιστραφεί γύρω από τρία βασικά δεδομένα και δύο παραδοχές:

• Ο ίδιος Οίκος είχε υποβαθμίσει τη χώρα μας σε Β-, στην ίδια πιστοληπτική ικανότητα που την χαρακτηρίζει και σήμερα, στις 20 Μαΐου του 2011. Αυτή η πιστοληπτική ικανότητα όμως υποβαθμίστηκε και πάλι από Β- σε CCC στις 13 Ιουλίου του 2011, περίπου 3 μήνες μετά. Δηλαδή σήμερα είμαστε – πάντοτε για τον ίδιο Οίκο – στην ίδια πιστοληπτική ικανότητα με το Μάιο του 2011 και αυτή η αποτίμηση τότε διατηρήθηκε για 3 μήνες.
•  Η ίδια πιστοληπτική ικανότητα αποδίδεται στη χώρα μας μετά από την πιστοποίηση του credit event, γεγονός που δεν συνέβαινε το Μάιο του 2011, όπου ο Fitch στην ανακοίνωσή του σημείωνε τότε: “Fitch said the rating factors in expectations substantial money will ultimately be provided by the EU and IMF and that Greek debt won’t be subject to a “soft restructuring” or a “re-profiling.”. Δηλαδή ο Fitch εκτιμούσε ότι η Τρόικα θα χρηματοδοτούσε την Ελληνική Οικονομία και δε θα οδηγείτο αυτή σε αναδιάρθρωση.
• Η παρούσα εκτίμηση του Fitch στα ψιλά γράμματα αναφέρει ότι:”assigned ‘B-’ ratings to Greece’s new government bonds created as a result of the private sector involvement (PSI) debt exchange”, επιπροσθέτως ότι:”there is a limited margin of safety for debt service on the new securities over a 12 to 24 month horizon, reflected in the Stable Outlook.” και το κερασάκι στο τέλος:”Conversely, EU-IMF programme failure, reflecting potential political and economic shocks, and/or renewed debt service difficulties would be likely to lead to a downgrade of Greece’s sovereign ratings ” . Δηλαδή ο Fitch αποτιμά ως B- το χρέος που απέμεινε μετά το PSI, θεωρεί ότι υπάρχει μια στοιχειώδης ασφάλεια στους κατόχους των κουρεμένων ομολόγων για έναν ορίζοντα ενός με δύο ετών και η όλη κατάσταση υπόκειται σε υποβάθμιση εξαιτίας πιθανών πολιτικών ή οικονομικών σοκ (εκπλήξεων;) και/ή δυσχέρειες στην εξυπηρέτηση του χρέους.

Αυτά είναι τα δεδομένα όπως προκύπτουν από τις ανακοινώσεις του Οίκου.

Οι παραδοχές του γράφοντος είναι οι παρακάτω:

•       Η προφανής πορεία των πολιτικών εξελίξεων οδηγεί κατά τα φαινόμενα σε εκλογές. Έτσι μας πληροφορούν κόμματα, ΜΜΕ, Κυβέρνηση. Κρατείστε το “κατά τα φαινόμενα”.
•        Επί των μεγεθών και των τάσεων της πραγματικής οικονομίας, όχι μόνο δεν καταγράφεται ουσιαστική θετική μεταβολή αλλά μάλλον προς δυσμενέστερες καταστάσεις οδηγηθήκαμε από το Μάιο του 2011 όπου είχαμε την ίδια πιστοληπτική ικανότητα.

Συμπερασματικά λοιπόν, ο Οίκος με την συγκεκριμένη ανκοίνωση μας κοινοποιεί αμέσως ή εμμέσως, τρεις εκτιμήσεις του:

• Η “μικρότερη” – λόγω προφανώς της ύφεσης και των γεγονότων που μεσολάβησαν – ελληνική οικονομία μπορεί να εξυπηρετήσει το “μικρότερο” χρέος της προς τους ιδιώτες επενδυτές, προσέξτε όμως: Με την ΙΔΙΑ ικανότητα που είχε και το Μάιο του 2011 και όχι με την ικανότητα μιας “συνήθους περιόδου” της ελληνικής οικονομίας.
• Λογικά, διατηρεί την ίδια πεποίθηση πως εφόσον η Τρόικα καταβάλλει τα συμφωνηθέντα ποσά τότε το νέο μικρότερο χρέος προς τους ιδιώτες δεν θα υποστεί νέα αναδιάρθρωση σε χρονικό ορίζοντα 12 έως 24 μηνών.
• Προϋπόθεση για την ομαλή εξέλιξη της δανειακής σύμβασης και συνακόλουθα η διατήρηση της πιστοληπτικής ικανότητας αποτελεί η ύπαρξη σχετικής πολιτικής και οικονομικής ομαλότητας.

Για να αντιληφθούμε πως μπορεί να εξελιχθεί στο άμεσο μέλλον η εκτίμηση του Fitch, ας παραθέσουμε σε γενικές γραμμές τα γεγονότα από το B- του Μαΐου του 2011 μέχρι σήμερα:

Είχαμε την πρώτη συμφωνία αναθεώρησης κατά 21% του καλοκαιριού του 2011 η οποία και ουδέποτε υλοποιήθηκε.

Η Ελλάδα δεν κατόρθωσε να επιτύχει στους στόχους του “Μνημονίου 1″, μεσολάβησε το “θερμό καλοκαίρι” του ίδιου έτους,  με αποτέλεσμα το Φθινόπωρο του 2011 να χρειαστεί μια εξαιρετικά σκληρή δέσμη επιπλέον μέτρων (ειδικό τέλος ακινήτων κλπ) και βεβαίως να οδηγηθεί η χώρα στις γνωστές πολιτικές εξελίξεις της παραίτησης της Κυβέρνησης Παπανδρέου, την διαπραγμάτευση του “Μνημονίου 2″ και τελικώς σε αναδιάρθρωση του χρέους της.

Ποια είναι η “διήγηση” του Fitch σχετικά με τις εξελίξεις που έρχονται;

Η ελληνική οικονομία βρίσκεται στο ίδιο σημείο που βρισκόταν το Μάιο του 2011 από πλευράς πιστοληπτικής ικανότητας. Έχει μπροστά της ένα εξυπηρετήσιμο χρέος εφόσον υπάρχουν στο τραπέζι τα ποσά της Τρόικα και βεβαίως κατόπιν του “κουρέματος”. Βρίσκεται δηλαδή σε μια αφετηρία εξελίξεων, η οποία μπορεί να την ξαναοδηγήσει είτε προς τα πίσω – σε νέα αναβάθμιση – είτε προς τα εμπρός, δηλαδή σε επανάληψη των γεγονότων του δευτέρου εξαμήνου του 2011. Για μια όμως ακόμη φορά, η πολιτική βούληση για την προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας σε συνδυασμό με το οικονομικό περιβάλλον είναι εκείνα που θα βαρύνουν στην πλάστιγγα των αποφάσεων για τις μελλοντικές εκτιμήσεις και εξελίξεις. Μην ξεχνάτε ότι από το Β- του Μαΐου του 2011 βρεθήκαμε μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο στο credit event.

Για μισό λεπτό! Έχουμε μια ουσιώδη διαφορά: αυτή τη φορά ο Οίκος δεν υποβάθμισε. Αναβάθμισε!

Χρειάζεται να αναθεωρήσουμε το σενάριο; Όχι, υπό μια υπόθεση: Αν δεν γίνουν τελικά εκλογές, αν η Κυβέρνηση Παπαδήμου συνεχίσει να διεκπεραιώνει το ρόλο του “νομικού μετασχηματιστή” των Μνημονιακών μέτρων, τότε όντως αίρεται ένα μέρος του πολιτικού ρίσκου και δικαιολογείται η άποψη του Fitch περί αναβάθμισης αλλά και ο χρονικός ορίζοντας που εκτιμά τη σταθερή προοπτική –  θυμίζω ένα με δύο έτη – συμπίπτει χονδρικά με το Σεπτέμβρη του 2013 που ολοκληρώνεται συνταγματικά η θητεία αυτής της Κυβέρνησης με τη στήριξη της παρούσας πλειοψηφίας.

Εμμέσως λοιπόν πλην σαφώς, η κίνηση του Οίκου στη δεδομένη συγκυρία, σπεύδει να τοποθετήσει στο κατάλληλο χρονικό και πολιτικό  πλαίσιο την Ελληνική Οικονομία. Η φαινομενική ‘αδιαφορία” του απέναντι στην δυσμενή πραγματικότητα των αριθμών ίσως έλκεται από την ενδεχόμενη διαφορετική ανάγνωση των πολιτικών δεδομένων που επί του παρόντος οδηγούν σε εκλογές για εμάς τους υπόλοιπους.

Άραγε βλέπει το ίδιο και ο κύριος Fitch;

ΕΛΛΑΔΑ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ. ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ