«Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα δυνατό νόμισμα. Χρειαζόμαστε το ευρώ…». Αυτή είναι η άποψη του Gylfi Arnbjörnsson, προέδρου της ισχυρότερης συνδικαλιστικής οργάνωσης της Ισλανδίας.
Ο συγκεκριμένος συνδικαλιστής, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι συμπατριώτες του, είναι πολύ περήφανος για την νησιώτικη χώρα του, που βρίσκεται στη μέση σχεδόν του Ατλαντικού.
Παρόλα αυτά, θα ήθελε να δει το εθνικό της νόμισμα, την ισλανδική κορόνα, να εξαφανίζεται οριστικά. «Η κορόνα είναι τόσο επικίνδυνη, που κάθε χρόνο το εισόδημά μας μειώνεται σταθερά κατά 25%, μαζί με το επίπεδο ζωής μας», λέει.
Μέχρι το 2007, η Ισλανδία ήταν η πέμπτη πλουσιότερη χώρα στον πλανήτη, με κατά κεφαλήν ΑΕΠ υψηλότερο κι από αυτό της Αμερικής, κατά 60%!
Τα πράγματα όμως πήραν μια άσχημη τροπή το φθινόπωρο του 2008, όταν η νήσος γονάτισε από τις τρομερές συνέπειες της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Μέσα σε μια εβδομάδα πτώχευσαν οι τρεις μεγαλύτερες τράπεζές της: Kaupthing, Glitnir, και Landsbanki.
Το εθνικό της νόμισμα υποτιμήθηκε κατά 25%, ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο 18%, και η συντηρητική κυβέρνηση διαλύθηκε στα εξ ων συνετέθη. Τότε είναι που άρχισε για πρώτη φορά η προσδοκία πολλών Ισλανδών, να αφήσουν το δικό τους νόμισμα, και να ενταχθούν στην ΕΕ.
Το 2009, η ισλανδική βουλή ενέκρινε την αίτηση ένταξης στην ΕΕ, και οι σχετικές διαπραγματεύσεις άρχισαν πέρσι. Σύμφωνα με τον επικεφαλής διαπραγματευτή Stefan Hankur Johannsson, η διαδικασία θα ολοκληρωθεί το 2013. Όπως λέει, «βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο».
Η πιθανότητα είναι πως η Ισλανδία θα ενταχθεί τελικά στην ΕΕ μέχρι το 2016. Κανένας όμως δεν γνωρίζει αν οι Ισλανδοί θα θέλουν ακόμη την ένταξη μέχρι τότε. Για να γίνει πραγματικότητα, θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι συμφωνίες σχετικά με τις αγροτικές επιδοτήσεις, τη δημοσιονομική πολιτική κλπ. Η μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική πρόκληση θα είναι η αλιευτική βιομηχανία, για την οποία οι Ισλανδοί θα προτιμούσαν να μην έχει κανέναν λόγο η ΕΕ. Η Ισλανδία ζει κυρίως από την αλιεία, και επιμένει στον μη ανταγωνισμό.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, οι Ισλανδοί μοιάζουν διαιρεμένοι στις απόψεις τους σχετικά με το ζήτημα της ένταξής τους στην ΕΕ. Το 60% λένε πως δεν γνωρίζουν αρκετά για την ΕΕ και τους θεσμούς της, ενώ τα 2/3 του πληθυσμού προτιμούν να ολοκληρωθούν πρώτα οι διαπραγματεύσεις και στη συνέχεια να γίνει δημοψήφισμα.
Ο Pall Vilhjalmsson ηγείται ενός κινήματος με 5.500 μέλη, με μοναδικό του σκοπό να μη μπει η χώρα του στην ΕΕ. Ζητάει μάλιστα την άμεση διακοπή οποιασδήποτε συζήτησης με τις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με τον Vilhjalmsson, η Ισλανδία έχει πολύ άσχημες εμπειρίες από την εποχή που την κατείχε η Δανία πριν από 100 χρόνια, και ως εκ τούτου αρνείται να αποδεχτεί το γεγονός ότι κάποιοι θέλουν ξανά μια υποδούλωση της χώρας σε ξένους.
Το ότι, όταν αφέθηκε μόνη της η χώρα του, βυθίστηκε στο χάος, δεν τον απασχολεί. Όπως δεν τον απασχολούν και οι αρνητικές συνέπειες τις οποίες συνεχίζει να υφίσταται, εξαιτίας της κρίσης του 2008.
Ο πληθωρισμός είναι σήμερα στο 5% και συνεχώς σκαρφαλώνει. Πριν μερικά χρόνια η χώρα είχε μηδενική ανεργία, και καθόλου χρέη. Σήμερα, η ανεργία είναι στο 7%, και το εθνικό χρέος είναι ίσο με το ετήσιο ΑΕΠ. Οι μορφωμένοι μεταναστεύουν αλλού, και οι επενδύσεις είναι στο ναδίρ. Οι τράπεζες είναι όλες εξασθενημένες, και απαγορεύεται αυστηρά η εξαγωγή κεφαλαίων.
Ο υπουργός Οικονομικών J. Sigfusson δηλώνει αισιόδοξος. Για πρώτη φορά από το 2006, τον περασμένο Ιούλιο η Ισλανδία προχώρησε στην έκδοση ομολόγου, και μάζεψε €1 δισεκατομμύριο.
«Όλα πάνε καλά», λέει ο «αριστεροπράσινος» πολιτικός, το κόμμα του οποίου συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό από το 2009.
Σε αντίθεση με την Ιρλανδία και την Ελλάδα, η Ισλανδία αποφάσισε να μην διασώσει τις τρεις μεγάλες τράπεζες της το 2008. Μετά από έναν έκτακτο νόμο, οι τρεις αυτές τράπεζες μετασχηματίστηκαν σε μια νέα επιχειρηματική τράπεζα και σε μια «κακιά»τράπεζα. Η κυβέρνηση πήρε το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών σε δυο τράπεζες και το μειοψηφικό σε μια τρίτη.
Σήμερα βρίσκεται σε δικαστική διαμάχη με την Βρετανία και την Ολλανδία, οι οποίες ζητούν την αποζημίωση των πολιτών τους για τις καταθέσεις που έχασαν. Πρόκειται τόσο για απλούς ιδιώτες, όσο και για μεγάλους επενδυτές. Η Ισλανδία είναι πρόθυμη να αποζημιώσει μόνο τους απλούς καταθέτες, και έτσι το ζήτημα βρίσκεται πλέον στα διεθνή δικαστήρια.
Η συνδικαλιστική οργάνωση του Arnbjörnsson εκπροσωπεί 100.000 εργαζομένους στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Πρόκειται δηλαδή για το 1/3 του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Και όλοι αυτοί θέλουν το ευρώ.
Ο ίδιος όμως άρχισε να έχει αμφιβολίες. Σε δυο διαφορετικά δημοψηφίσματα, οι Ισλανδοί ψήφισαν κατά της αποζημίωσης των Βρετανών και των Ολλανδών, παρά τις νομικές υποχρεώσεις της χώρας τους.
«Φανταστείτε τι θα συνέβαινε, αν ως μέλη της ΕΕ, θα έπρεπε να ψηφίσουμε υπέρ της διάσωσης των Ελλήνων…», λέει.
SÜDDEUTSCHE ZEITUNG
Απόδοση: S.A.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου