Πόσο ακόμη θα πρέπει να πέσει το χρηματιστήριο, πριν αρχίσουμε να μιλάμε για κραχ; Ο δείκτης Dow ήδη σημείωσε πτώση 2.000 μονάδων μέσα σε 14 εργάσιμες μέρες. Μήπως λοιπόν θα πρέπει να μιλάμε για το μεγάλο χρηματιστηριακό κραχ του 2011;
Σήμερα μόνο, ο Dow έπεσε κατά 519 μονάδες. Χθες, η Federal Reserve ανακοίνωσε πως θα κρατήσει μηδενικά τα επιτόκια έως τα μέσα του 2013, και αυτό βοήθησε σε μια ανάκαμψη του δείκτη. Σήμερα όμως η κατάσταση ανατράπηκε και πάλι. Η σταθερότητα κράτησε μόνο μια ημέρα. Οι φόβοι για τη κρίση χρέους της Ευρώπης κυριαρχούν στις αγορές. Κάθε μέρα που περνά, η κατάσταση θυμίζει όλο και πιο πολύ το 2008. Τι θα συμβεί; Πάμε μήπως για μια νέα ύφεση το 2012;
Όπως και το 2008, οι τραπεζικές μετοχές είναι που δέχτηκαν το χειρότερο πλήγμα. Η Bank of America έχασε 10%. Το ίδιο και οι Citigroup και Morgan Stanley. Η JPMorgan Chase σημείωσε απώλειες 5%. Οι μετοχές της Bank of America έχουν χάσει φέτος το 50% της αξίας τους. Σε γενικές γραμμές, ο χρηματοπιστωτικός τομέας έπεσε μέσα στο 2011 κατά 23%. Σε λίγο θα μιλάμε για την ανάγκη νέων οικονομικών διασώσεων. Και οι «πολύ μεγάλες για να καταρρεύσουν» τράπεζες, είναι σήμερα ακόμη μεγαλύτερες απ ότι ήταν το 2008.
Ο πανικός οδηγεί τη τιμή του χρυσού στο διάστημα. Σήμερα η ουγγιά έφτασε σε κάποια φάση τα $1.800! Ποιος ξέρει που θα πάει αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση.
Στην Αμερική όλοι εστιάζουν στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας. Όμως στη πραγματικότητα, η κρίση χρέους της Ευρώπης είναι η βασική αιτία της αστάθειας των παγκόσμιων αγορών.
Η ΕΚΤ αποφάσισε να αγοράζει ιταλικό και ισπανικό χρέος, ενώ κυκλοφορούν φήμες και για υποβάθμιση της Γαλλίας. Η Ευρώπη έχει τα χάλια της, και αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα, τα πράγματα θα χειροτερέψουν. Σίγουρα και η Αμερική συνεισφέρει σε αυτό το χάος. Το αμερικανικό δημόσιο έλλειμμα φτάνει το ένα τρισεκατομμύριο δολάριο για τρίτη συνεχή χρονιά. Πρόκειται για εφιάλτη, όμως οι πολιτικοί μας συνεχίζουν να αναβάλλουν τις απαραίτητες περικοπές.
Η συμφωνία περί της οροφής του δανεισμού δεν προσφέρει τίποτα προς το παρόν. Αν το κογκρέσο δεν κάνει κάτι δραστικό αμέσως, οι μόνες περικοπές που θα δούμε έως το 2012 θα είναι τα $25 εκατομμύρια των δαπανών που ακυρώθηκαν. Οι περικοπές που προγραμματίστηκαν για το 2013, μάλλον δεν θα υλοποιηθούν ποτέ. Όταν έρχεται η ώρα, οι πολιτικοί πάντα το αναβάλλουν. Όμως στο τέλος, το χρέος θα νικήσει. Η ώρα του λογαριασμού θα έρθει, άσχετα με την αναβλητικότητα των πολιτικών.
Η αλήθεια είναι ότι η πραγματική κρίση αρχίζει τώρα. Και δεν υπάρχει κάποια μυστική συνταγή που θα κάνει το χρέος να εξαφανιστεί. Οι περισσότεροι Αμερικανοί αγνοούν το μέγεθος της οδύνης που πλησιάζει ολοταχώς. Εδώ και δεκαετίες ζούμε πέρα από τις δυνατότητές μας, και τώρα θα αρχίσουμε να πληρώνουμε.
Με την υποβάθμιση του αμερικανικού χρέους, θα επηρεαστούν πολλά «χαρτιά». Σύμφωνα με άρθρο του Bloomberg, η S&P ήδη προχωρά στην υποβάθμιση αναρίθμητων ομολόγων δημοτικών αρχών, που συνδέονται με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Έτσι είναι τα ντόμινο. Μόλις πέσει το ένα, ακολουθούν όλα τα άλλα. Πως θα αντιδράσει τώρα η Κεντρική Τράπεζα; Θα πάρει πιο δραστικά μέτρα; Ήδη υποσχέθηκε να κρατήσει τα επιτόκια μηδενισμένα. Τι άλλο να κάνει; Πολλοί περιμένουν μια νέα δόση ποσοτικής χαλάρωσης. Αυτό όμως δεν βοηθά σημαντικά. Μετά τη τελευταία εφαρμογή της, αντί να ανακάμψει η οικονομία, απλά ανέβηκαν οι τιμές των εμπορεύσιμων αγαθών. Δεν μπορεί όμως η Federal Reserve να παρακολουθεί τον αγώνα των αγορών αμέτοχη.
Και δεν είναι μόνο οι αγορές που τα βρίσκουν σκούρα. Τα κακά νέα έρχονται από παντού. Αυξάνονται συνεχώς οι φόβοι πως οδεύουμε προς μια νέα ύφεση. Και δυστυχώς, η αμερικανική οικονομία είναι τόσο εξασθενημένη, που μια νέα ύφεση θα πονέσει διπλά από ότι η προηγούμενη. Όπως αναφέρει ο οικονομολόγος Mark Zandi της Moody‘s, μια νέα ύφεση θα μοιάζει πιο πολύ με κραχ!
Οι Αμερικανοί πολίτες δεν αντέχουν άλλες ταλαιπωρίες. Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, έχουν μπουχτίσει. Ήδη, το 73% των ερωτηθέντων πιστεύουν πως η Αμερική βαδίζει λάθος. Ας ελπίσουμε λοιπόν πως αυτή κατάρρευση του χρηματιστηρίου δεν θα προκαλέσει και μια παγκόσμια οικονομική κατάρρευση.
Πάντως, καλώς ή κακώς, ας περιμένουμε και άλλα οικονομικά προβλήματα. Η Αμερική και η Ευρώπη παίρνουν εδώ και δεκαετίες λάθος αποφάσεις, τις συνέπειες των οποίων δεν μπορούμε να αποφύγουμε.
Το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα βασίζεται στα ανοίγματα, στα χρέη, και στα ρίσκα. Η κατάρρευσή του είναι αναπόφευκτη.
Όταν κάποιος χτίζει επάνω στην άμμο, δεν θα πρέπει να εκπλήσσεται με το μετέπειτα γκρέμισμα της κατασκευής του.
Το επόμενο κύμα οικονομικής κατάρρευσης πλησιάζει, και όσοι είναι σώφρονες θα πρέπει να προετοιμάζονται από τώρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου